Cởi trói cho taxi Tại dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định số 86/2014/NĐ-CP của Chính phủ về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô mới nhất, Bộ Giao thông vận tải đã tập trung làm rõ các khái niệm như: "kinh doanh vận tải bằng ô tô" là việc thực hiện các công đoạn của hoạt động vận tải để vận chuyển hành khách và hàng hóa trên đường bộ nhằm mục đích sinh lợi. Có 2 cách thực hiện công đoạn là trực tiếp hoặc thông qua môi trường mạng. Ở dự thảo lần này, Bộ Giao thông vận tải cho rằng, kinh doanh vận tải hành khách bằng taxi là việc sử dụng ô tô có sức chứa dưới 9 chỗ (bao gồm cả người lái xe) để vận chuyển hành khách, có lịch trình theo yêu cầu của hành khách. Đáng chú ý, Taxi cũng được coi là loại hình có sử dụng đồng hồ tính tiền hoặc sử dụng phần mềm để đặt xe, hủy chuyến, tính cước chuyến đi và kết nối với hành khách thông qua môi trường mạng. Trường hợp sử dụng đồng hồ tính tiền, quy định cơ bản như hiện tại. Trường hợp taxi sử dụng phần mềm, xe phải đảm bảo kết nối và cung cấp cho hành khách trước khi thực hiện vận chuyển. Các nội dung tối thiểu gồm tên đơn vị kinh doanh vận tải, biển kiểm soát xe, hành trình, cự ly chuyến đi (km) và tổng số tiền hành khách phải trả (VNĐ). Phần mềm phải đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật về giao dịch điện tử trước khi thực hiện. Doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh vận tải hành khách bằng taxi tính tiền thông qua phần mềm phải gửi hóa đơn điện tử của chuyến đi cho hành khách và gửi thông tin hóa đơn điện tử về Tổng cục Thuế theo quy định của Bộ trưởng Tài chính. Với khái niệm như trên thì loại hình xe công nghệ như Grab, Fastgo… sẽ được quản lý như loại hình taxi. Tuy nhiên, để cởi trói hơn cho loại hình taxi, tại dự thảo này, Bộ Giao thông vận tải cũng đã đưa ra một số quy định rất mới về taxi để tạo sự công bằng hơn giữa Grab và xe taxi truyền thống. Cụ thể, doanh nghiệp taxi không cần đăng ký màu sơn với cơ quan chức năng; không quy định về đồng phục lái xe; không quy định về quy mô đơn vị kinh doanh vận tải (trước quy định tối thiểu 50 xe). Đồng thời, bỏ quy hoạch số lượng xe theo địa phương mà để thị trường tự quyết định; không bắt buộc các doanh nghiệp phải có trung tâm điều hành (có thể thuê trung tâm điều hành hoặc dùng phần mềm thay thế trung tâm điều hành). Ngoài ra cũng không bắt buộc doanh nghiệp phải được Sở Giao thông vận tải phê duyệt phương án kinh doanh vận tải và khi tổ chức giao thông tại đô thị thì ưu tiên taxi được hoạt động Tuy nhiên, dù là taxi hay Grab, FastGo… thì sẽ đều phải có hộp đèn với chữ "TAXI" gắn cố định trên nóc xe” và gắn phù hiệu “XE TAXI” dán cố định phía bên phải mặt trong kính trước của xe. Grab "xin" quy chế quản lý riêng Tuy nhiên, trao đổi với Báo Hải quan, trái ngược quan điểm với Ban soạn thảo dự thảo lần 7 Nghị định 86/2014/NĐ-CP, Công ty TNHH Grab lại đề xuất, đối với dịch vụ vận tải hành khách bằng xe ô tô dưới 9 chỗ được kết nối qua dịch vụ đặt xe trực tuyến (mô hình của GrabCar) nên phân loại là Dịch vụ kết nối vận tải - một phân ngành mới của Dịch vụ hỗ trợ vận tải đường bộ (quy định tại Mục 2 Chương VI luật Giao thông đường bộ). Cơ quan quản lý có thể áp dụng thêm những quy định và điều kiện phù hợp, đặc thù đối với các nhà cung cấp Dịch vụ kết nối vận tải, bên cạnh những quy định hiện hành về thương mại điện tử.
Phía Grab cũng khẳng định, trong quá trình triển khai thí điểm loại hình xe hợp đồng được kết nối thông qua dịch vụ kết nối vận tải có thể nhận thấy hoạt động của các xe này có những điểm tương đồng với taxi truyền thống (ví dụ cùng cung cấp dịch vụ vận tải theo yêu cầu riêng của hành khách, sử dụng xe ô tô dưới 9 chỗ, cước tính theo quãng đường di chuyển và thời gian chờ). Vì vậy, cũng có thể coi phương tiện xe áp dụng hợp đồng điện tử qua dịch vụ kết nối vận tải là một loại hình taxi.
Tuy nhiên, hai loại hình này có nhiều khác biệt quan trọng về cách thức vận hành, công cụ tính cước và nhận diện xe. “Bởi xe taxi có thể đón khách vẫy trên đường, nên cần phải có những tính năng dễ nhận biết như hộp đèn, màu sơn xe và logo đặc trưng. Trong khi đó, phương tiện sử dụng dịch vụ kết nối vận tải là xe đã được giao kết hợp đồng trước khi hành khách lên xe, hành khách cũng đã được thông báo qua ứng dụng các thông tin về xe, người lái xe và cước vận tải. Do đó, không cần thiết phải có hộp đèn và sơn logo. Đối với loại hình xe này, yêu cầu đồng hồ tính tiền (taxi meter) và niêm yết bảng giá cước cũng không cần thiết, vì thông tin về giá đã hiển thị đầy đủ trên ứng dụng, và tổng giá cước đã được hai bên thống nhất trước chuyến đi" – Grab nhấn mạnh. Từ những phân tích trên, Grab đề xuất bên cạnh những tiêu chuẩn chung về phương tiện để đảm bảo an toàn, cần có những phân biệt trong quy định dành cho hai loại hình: phương tiện taxi được kết nối qua ứng dụng trực tuyến (taxi công nghệ) và phương tiện taxi sử dụng đồng hồ tính tiền taxi meter (taxi truyền thống). Cụ thể, taxi công nghệ sẽ không bị yêu cầu có đồng hồ tính tiền (taxi meter) và niêm yết bảng giá cước; không yêu cầu có sơn logo và hộp đèn taxi gắn cố định trên nóc xe. Thay vào đó, phải lắp đặt bảng đèn LED gắn trong xe, ngay phía sau kính chắn gió. Các bảng đèn LED này phải được bật khi xe đang kinh doanh và có thể tắt đi khi xe không phục vụ; không được đón khách vãng lai trên đường mà không thông qua dịch vụ kết nối vận tải. |
