【soi kèo new】Việc hoàn thành mục tiêu tăng trưởng cả năm là "vô cùng khó khăn”

Đây là nhận định của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội trong báo cáo thẩm tra đánh giá bổ sung tình hình kinh tế xã hội (KTXH) năm 2022 và những tháng đầu năm 2023.

2 chỉ tiêu về chất lượng tăng trưởng không đạt mục tiêu đề ra

Theo báo cáo do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày, năm 2022, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã có những quyết sách đúng đắn, kịp thời, huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị, sự ủng hộ của nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp cùng với sự chuyển hướng chiến lược phòng, chống dịch sang “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh”, góp phần kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, mở cửa trở lại nền kinh tế.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh trình bày báo cáo tại phiên họp

Bên cạnh kết quả đạt được, cơ quan thẩm tra cũng chỉ ra những hạn chế, tồn tại cần khắc phục. Cụ thể là 2 chỉ tiêu quan trọng phản ánh chất lượng tăng trưởng là tỷ trọng công nghiệp chế biến, chế tạo trong GDP và tốc độ tăng năng suất lao động không đạt mục tiêu đề ra. Tăng trưởng GDP giảm tốc đáng kể trong quý IV.

Thị trường tài chính, tiền tệ xuất hiện rủi ro tác động tiêu cực đến an toàn hệ thống cũng như vai trò cung ứng vốn cho nền kinh tế. Thị trường chứng khoán suy giảm mạnh, đặc biệt trong những tháng cuối năm. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) gặp nhiều khó khăn.

Tăng trưởng tín dụng (14%) nhanh hơn nhiều mức tăng huy động tiền gửi (8%). Cho vay lĩnh vực bất động sản (BĐS) tăng nhanh hơn tín dụng nói chung. Lãi suất cho vay cao, thị trường chứng khoán sụt giảm, kênh huy động TPDN gần như đóng băng, thực hiện đầu tư công thấp hơn nhiều so với kế hoạch; tất cả các yếu tố này cộng hưởng càng làm nghẽn dòng tiền luân chuyển trong nền kinh tế…

Bên cạnh đó, thị trường BĐS bắt đầu ghi nhận những dấu hiệu trầm lắng từ cuối quý II/2022. Nhiều doanh nghiệp BĐS “đói vốn”, phải tạm dừng triển khai dự án, hay đóng cửa, tạm ngừng hoạt động. Hệ quả, thị trường BĐS khó khăn đã ảnh hưởng trực tiếp và tác động dây chuyền đến nhiều ngành, lĩnh vực của nền kinh tế.

Áp lực lớn trong điều hành vĩ mô năm 2023

Về tình hình KTXH 4 tháng đầu năm 2023, trước những khó khăn, thách thức tiếp diễn từ quý IV/2022 đang gây áp lực lớn trong điều hành kinh tế vĩ mô và khả năng hoàn thành mục tiêu tăng trưởng cả năm 2023, có một số vấn đề Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ quan tâm, đánh giá kỹ hơn.

Đó là, tăng trưởng GDP quý I/2023 rất thấp trong điều kiện nền kinh tế đã mở cửa sau khi kiểm soát dịch Covid-19 và trên nền thấp của cùng kỳ năm trước, các trung tâm sản xuất công nghiệp và xuất khẩu chính của cả nước đã có mức sụt giảm hoặc tăng không đáng kể cho thấy việc hoàn thành mục tiêu tăng trưởng cả năm là vô cùng khó khăn.

Tổng cầu yếu đã ảnh hưởng trực tiếp lên tổng cung của nền kinh tế. Tăng trưởng tín dụng đến cuối tháng 4 chỉ là 2,75% thấp hơn nhiều so với cùng kỳ, số liệu tiêu thụ điện 4 tháng đầu năm giảm 0,4% so với cùng kỳ cũng cho thấy các hoạt động sản xuất suy giảm. Khó khăn kinh tế đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của doanh nghiệp khi tổng số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động giảm, số doanh nghiệp giải thể, phá sản tăng. Tuy nhiên, tỷ lệ thất nghiệp, tỷ lệ thiếu việc làm giảm, thu nhập tăng. Do vậy, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ đánh giá toàn diện hơn tình hình lao động, việc làm trong quý I/2023 và làm rõ liệu có mâu thuẫn với số liệu về tình hình kinh tế hay không.

Bên cạnh những khó khăn từ môi trường kinh tế thế giới và trong nước, doanh nghiệp còn gặp nhiều vướng mắc liên quan đến công tác quản lý nhà nước, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh. Đơn cử như có nhiều doanh nghiệp khó khăn, dừng hoạt động sau khi các quy định mới về tiêu chuẩn, tiêu chí phòng cháy, chữa cháy được ban hành và có hiệu lực.

Mặt bằng lãi suất cho vay bình quân vẫn ở mức cao và tín dụng tăng trưởng thấp, cho thấy những khó khăn trong khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp và nền kinh tế. Trong bối cảnh doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn, ngân hàng thương mại lãi cao, trong đó thu nhập thuần từ hoạt động tín dụng tiếp tục tăng so với năm 2021. Tuy nhiên nếu tình hình kinh tế không được cải thiện thì nợ xấu sẽ tăng và năng lực tài chính của các ngân hàng thương mại sẽ bị bào mòn.

Công tác xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật được quan tâm thực hiện nhưng công tác thực thi hiệu quả không đồng đều. Thực tiễn cho thấy cùng một hệ thống quy định pháp luật nhưng giữa các bộ, ngành, địa phương thực hiện đem lại kết quả rất khác nhau, ví dụ như vấn đề đầu tư công có bộ, ngành, địa phương giải ngân tốt, có bộ, ngành, địa phương làm chưa tốt, báo cáo của Ủy ban Kinh tế nêu.

Các đại biểu tham dự phiên họp

Tiếp tục xem xét hạ lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng

Trong bối cảnh KTXH còn gặp nhiều thách thức, việc đạt được mục tiêu tăng trưởng là rất khó khăn, Ủy ban Kinh tế đã nhấn mạnh một số phương hướng, giải pháp đề nghị Chính phủ cần lưu ý.

Theo đó, điều hành chính sách tài khóa có trọng tâm, trọng điểm, chia sẻ vai trò hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế với chính sách tiền tệ. Điều chuyển, sử dụng vốn linh hoạt, hạn chế phát hành trái phiếu Chính phủ khi chưa giải ngân được nguồn vốn huy động cũ. Nghiên cứu phương án điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh đối với thuế thu nhập cá nhân; giảm thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% áp dụng đến hết 31/12/2023 cho tất cả hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%. Linh hoạt trong điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường đối với mặt hàng xăng và dầu trên cơ sở diễn biến của giá xăng dầu.

Điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, hiệu quả, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa, chính sách vĩ mô khác. Cần tiếp tục xem xét hạ lãi suất điều hành nhằm hỗ trợ tăng trưởng trong bối cảnh áp lực lạm phát, tỷ giá không còn quá căng thẳng như thời điểm cuối năm 2022. Đẩy nhanh việc thực hiện Nghị quyết số 62/2022/QH15 của Quốc hội về việc xây dựng tiêu chí và phương pháp xác định hạn mức tăng trưởng tín dụng đối với các TCTD nhằm từng bước có lộ trình gỡ bỏ việc điều hành phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng.

Đẩy nhanh tiến độ phê duyệt, quyết định các quy hoạch theo quy định của Luật Quy hoạch, đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính để thu hút đầu tư; khẩn trương nghiên cứu đề xuất giải pháp chính sách phù hợp khi thuế tối thiểu toàn cầu, thuế các-bon được áp dụng. Tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc đối với các quy định về phòng cháy, chữa cháy phù hợp với thực tiễn hoạt động sản xuất của doanh nghiệp.