Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: H.Y

Đây là một số tồn tại,ònnhiềubấtcậptrongphânbổquảnlývốnđầutưbxh giải hạng nhất hạn chế được nêu ra trong phiên họp chiều 19/4 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) với nội dung cho ý kiến về Báo cáo về kết quả thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (THTK, CLP) năm 2016.

Năm 2016: Chi NSNN được cơ cấu lại theo hướng tiết kiệm, hiệu quả hơn

Thay mặt Chính phủ báo cáo UBTVQH về kết quả THTK, CLP, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nêu ra nhiều điểm mới trong chỉ đạo, điều hành của Chính phủ năm qua như: Kiểm soát chặt chẽ các khoản cấp tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; kiểm soát chặt chẽ nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài; tập trung cấp bảo lãnh và quản lý bảo lãnh Chính phủ cho các khoản vay để đầu tư các dự án, công trình trọng điểm, đồng thời nghiên cứu chuyển dần sang kênh bảo lãnh của các ngân hàng thương mại; cơ cấu lại các khoản vay theo hướng tăng tỷ trọng vay trung, dài hạn với lãi suất phù hợp; thực hiện cơ chế cho vay lại chính quyền địa phương…

Nhiều biện pháp THTK, CLP đã được triển khai thực hiện có hiệu quả như: Thực hiện chính sách tài khoá chủ động, chặt chẽ, tăng cường kỷ cương, kỷ luật tài chính và công khai, minh bạch việc sử dụng NSNN, tiết kiệm triệt để các khoản chi thường xuyên; đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công; minh bạch, công khai hoá thông tin hoạt động của DNNN…

Đối với lĩnh vực ngân sách (NSNN), trong bối cảnh năm 2016 có nhiều khó khăn, tác động bất lợi đến thu NSNN, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo thực hiện cơ cấu lại chi NSNN theo hướng tiết kiệm, hiệu quả hơn.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 22, chủ động ứng phó với việc giảm thu và nhu cầu chi phát sinh, quyết liệt chống thất thu, điều hành NSNN chặt chẽ, giữ lại 10% dự toán NSNN các cấp, giữ lại 50% dự phòng ngân sách, sắp xếp lại các khoản chi…. (tổng số tiết kiệm được khoảng 12.000 tỷ đồng). Do vậy, nhiệm vụ tài chính ngân sách năm 2016 cơ bản đạt và vượt dự toán, đảm bảo nguồn kinh phí cho các nhiệm vụ quan trọng, cấp bách.

Thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách (UBTCNS) cơ bản nhất trí và cho rằng báo cáo của Chính phủ đã phản ánh khá đầy đủ, toàn diện các nội dung theo quy định của Luật THTK, CLP. Năm 2016, công tác điều hành của Chính phủ về THTK, CLP ngày càng được chú trọng, quyết liệt và hiệu quả hơn. Việc quản lý, sử dụng vốn, kinh phí và tài sản nhà nước có nhiều chuyển biến ích cực, chính sách tài khóa chặt chẽ, tăng cường kỷ luật, kỷ cương tài chính, minh bạch hoá chi tiêu NSNN. Công tác xây dựng pháp luật đã có nhiều tiến bộ, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật quy định về định mức, tiêu chuẩn, chế độ được xây dựng đồng bộ, ngày càng hoàn thiện hơn.

Nhiều chính sách pháp luật không bám sát thực tiễn, gây lãng phí

Tuy nhiên, bên cạnh những chuyển biến tích cực vẫn còn những hạn chế, yếu kém cần tiếp tục khắc phục như: Nhiều chính sách pháp luật không bám sát thực tiễn dẫn đến việc thực thi đạt hiệu quả chưa cao gây lãng phí về tiền và tài sản của nhà nước. Chẳng hạn như chính sách giảm nghèo bền vững, đại đa số các hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số đều không muốn thoát nghèo để nhận trợ cấp của nhà nước.

Chi NSNN còn biểu hiện chấp hành kỷ luật tài chính chưa nghiêm. Năm 2016, thanh tra Bộ Tài chính thực hiện 47 cuộc thanh tra, kiểm tra, đã kiến nghị xử lý tài chính 16.742,5 tỷ đồng.

Năm 2016 nhiều địa phương tổ chức lễ kỷ niệm thành lập tỉnh, tái lập tỉnh (tỉnh Vĩnh Phúc chi 65 tỷ đồng đề mua quà tặng dịp thành lập tỉnh), cùng với đó là việc in ấn các kỷ niệm chương (TKV yêu cầu các đơn vị bỏ ra hàng chục tỷ đồng mua kỷ niệm chương 80 năm ngày truyền thống) gây lãng phí và tốn kém.

Trong phân bổ vốn đầu tư, một số bộ, ngành, địa phương phân bổ vốn cho dự án không đáp ứng các nguyên tắc, tiêu chí; bố trí vốn dàn trải, manh mún, dẫn đến kéo dài thời gian thực hiện dự án, gây lãng phí; nợ đọng xây dựng cơ bản chưa được xử lý triệt để.

Công tác quản lý các dự án giao thông theo hình thức BOT còn nhiều hạn chế, sai phạm đã được Kiểm toán nhà nước (KTNN) chỉ ra như dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 18 đoạn Uông Bí - Hạ Long kiến nghị xử lý 24,533 tỷ đồng; Dự án đầu tư quốc lộ 1 đoạn km672+600-km704+900, tỉnh Quảng Bình kiến nghị xử lý tài chính 39,1 tỷ đồng… Một số dự án lớn tăng tổng mức đầu tư ban đầu lên 100%, nhiều dự án trong 27 dự án BOT được kiểm toán phải rút ngắn từ 5 - 7 năm thu phí, KTNN đã kiến nghị giảm chi phí vốn đầu tư của các dự án là 4.500 tỷ đồng…

Trong khi đó, chất lượng công tác quy hoạch, quản lý dự án đầu tư vẫn còn bất cập, một số dự án đầu tư, nhất là dự án sử dụng vốn vay hiệu quả chưa cao, không trả được nợ, làm tăng nghĩa vụ trả nợ trực tiếp của Chính phủ. Một số dự án sử dụng NSNN lãng phí, hiệu quả kém như: Dự án tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân khởi công từ năm 2005 với tổng mức đầu tư 1.510 tỷ đồng đến nay chưa hoàn thành. Dự án đường sắt đô thị Nhổn - Ga Hà Nội khởi công từ 2006 với tổng mức đầu tư ban đầu 18.408 tỷ, tuy nhiên, qua nhiều lần điều chỉnh, tổng mức đầu tư đội lên thành 36.000 tỷ đồng và chưa ấn định được thời gian hoàn thiện.

Tiến trình sắp xếp, cổ phần hoá DNNN chưa đạt được kế hoạch và mục tiêu đề ra. Một số dự án đầu tư của DNNN trong giai đoạn trước không đạt hiệu quả kinh tế, gây lãng phí, thất thoát lớn tài sản nhà nước chưa được khắc phục, như 12 dự án đầu tư của các DN thuộc ngành Công thương với số vốn khoảng 30.000 tỷ đồng…

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên UBTVQH đánh giá các báo cáo đầy đủ, chi tiết, thẳng thắn, toàn diện các mặt, có quan điểm rõ ràng về tình hình THTK, CLP. Công tác THTK, CLP có nhiều tiến bộ trong năm qua. Bên cạnh việc chỉ ra các tồn tại, hạn chế, UBTVQH cũng đề nghị Chính phủ thống kê, biểu dương các đơn vị, địa phương làm tốt công tác THTK, CLP để động viên, nêu gương cho các đơn vị khác học tập. Sau khi tiếp thu, hoàn thiện, báo cáo sẽ được trình ra Quốc hội tại kỳ họp tháng 5 tới.

H.Y

(责任编辑：Nhà cái uy tín)