【kết quả puebla】Cách tính giá dịch vụ y tế mới vẫn còn nhiều bất cập

Bệnh nhân chờ lấy thuốc tại Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: LV

Tuy nhiên,áchtínhgiádịchvụytếmớivẫncònnhiềubấtcậkết quả puebla theo Bảo hiểm Xã hội (BHXH) Việt Nam, Thông tư số 15 vẫn còn nhiều bất cập cần phải sửa đổi.

Nhiều dịch vụ y tế giảm giá từ 17 - 25%

Thông tư số 15/2018/TT-BYT điều chỉnh nhiều dịch vụ y tế (DVYT) giảm giá từ 17 - 25%. Theo đó, 6 loại giá khám bệnh giảm trung bình 17% so với mức giá có bao gồm chi phí tiền lương tại Thông tư 37. Điều chỉnh giá 40 loại dịch vụ kỹ thuật, chủ yếu là các dịch vụ chẩn đoán hình ảnh như: siêu âm, X quang, MRI, CT scanner, PET-CT; nội soi tai mũi họng, y học cổ truyền, phục hồi chức năng, trong đó: 9 dịch vụ y tế bổ sung mới; 2 dịch vụ tăng giá, 29 dịch vụ điều chỉnh giảm trung bình là 25%.

Bên cạnh đó, Thông tư 15 cũng điều chỉnh 42 loại giá ngày giường bệnh, trong đó: 7 loại tăng (cao nhất 19,5%; thấp nhất 2,8%); 2 loại giường giữ nguyên mức giá; 33 loại giường giảm giá (cao nhất là 13% và thấp nhất là 0,6%). Thông tư 15 cũng điều chỉnh ghi chú đối với một số dịch vụ kỹ thuật và một số quy định tại thông tư, bao gồm: xác định số lần, mức giá và thanh toán tiền khám bệnh trong một số trường hợp cụ thể; xác định số ngày giường, áp dụng mức giá và thanh toán tiền ngày giường giữa cơ quan BHXH và cơ sở y tế; áp dụng giá và điều kiện, mức thanh toán của một số dịch vụ kỹ thuật đặc thù...

Như vậy, Thông tư 15 đã khắc phục được một số hạn chế của Thông tư 37 cũ, hướng tới tính đúng, tính đủ giá DVYT, đảm bảo lợi ích của người bệnh và đảm bảo chi hợp lý Quỹ BHYT. Tuy nhiên, BHXH Việt Nam cho rằng, Thông tư 15 vẫn còn nhiều bất cập, cần phải sửa đổi.

Nhiều quy định chưa phù hợp

Theo BHXH Việt Nam, định mức kinh tế kỹ thuật (KTKT) làm căn cứ để xác định giá DVYT vẫn chưa chính xác. Định mức KTKT chưa được khảo sát đầy đủ tại các cơ sở khám chữa bệnh (KCB); không dựa trên quy trình chuyên môn kỹ thuật; nhiều giá DVYT được xây dựng cao, không phù hợp với khả năng cung cấp DVYT của hầu hết các cơ sở KCB đã dẫn đến tình trạng tại nhiều bệnh viện, chi phí vật tư y tế kết cấu trong giá DVYT lớn hơn nhiều lần so với thực tế sử dụng (găng tay, kim châm cứu, xà phòng rửa tay, dung dịch sát khuẩn...). Đơn giá các vật tư có trong định mức KTKT lấy giá khảo sát từ các bệnh viện tuyến trung ương hoặc của 2 - 5 cơ sở KCB nhưng có giá chênh lệch lớn hoặc không có nguồn tham khảo..., để tính giá trung bình, làm căn cứ xây dựng giá ngày giường trong toàn quốc.

Tại Thông tư 15 quy định: “Định mức KTKT là cơ sở để xây dựng giá dịch vụ KCB, không sử dụng làm căn cứ để thanh toán đối với từng dịch vụ KCB cụ thể”. BHXH Việt Nam cho rằng, quy định này là không phù hợp vì giá dịch vụ được xác định trên cơ sở định mức. Nếu thực hiện định mức không đúng, không đảm bảo thì mức giá dịch vụ thanh toán cũng sẽ không đúng theo quy định, không đảm bảo nguyên tắc tài chính trong thanh quyết toán chi phí KCB BHYT do nếu không sử dụng mà thực hiện thanh toán thì đó là thanh toán khống.

Đồng thời, không gắn được trách nhiệm chuyên môn của các cơ sở KCB; không đảm bảo công bằng và chưa tạo động lực thúc đẩy các cơ sở KCB nâng cao chất lượng phục vụ người bệnh. Về thanh toán chi phí giường điều trị nội trú theo định mức nhân lực thực tế, BHXH Việt Nam cho biết, thời gian qua, tình trạng kê thêm giường bệnh nội trú diễn ra tại hầu hết các cơ sở KCB, nhiều cơ sở y tế không đảm bảo được các điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực y tế, vẫn kê thêm quá nhiều giường bệnh để tăng cường đưa bệnh nhân vào điều trị nội trú, không đảm bảo chất lượng điều trị người bệnh.

Việc này đã làm gia tăng nhanh chi phí giường bệnh (năm 2017 chi gần 18.000 tỷ đồng). Tại nhiều cơ sở KCB, chi phí tiền giường chiếm đến 40 - 50% tổng chi phí điều trị. Sự mất cân đối trong thanh toán chi phí ngày giường đã ảnh hưởng đến quyền lợi của người bệnh; đồng thời đã xảy ra tình trạng lạm dụng quỹ BHYT thông qua việc kê thêm nhiều giường bệnh để đưa nhiều bệnh nhân vào điều trị nội trú khi chưa cần thiết.

Vì vậy, để khắc phục tình trạng này cần phải xác định mức giá theo định mức nhân lực thực tế. Tuy nhiên, tại Thông tư 15 vẫn đưa ra một phương thức tính toán không phù hợp, đó là: Căn cứ theo giường điều trị thực kê của cơ sở năm 2015, mỗi năm cho phép tăng hợp lý là 10%. Trường hợp nếu vượt quá 30% số giường bệnh thực kê (sau khi tăng 10% hàng năm) mới tính là vượt định mức và tỷ lệ thanh toán chỉ giảm từ 3 - 5% so với mức giá quy định.

Theo BHXH Việt Nam, quy định này đã không giải quyết căn cơ được tình trạng gia tăng chi phí điều trị nội trú bất hợp lý, do không có các ràng buộc về nhân lực, chất lượng giường bệnh và tỷ lệ giảm giá khi vượt định mức giường bệnh không lớn.

Thảo Miên