【bảng xếp hạng cúp c1 châu á】Mức công khai ngân sách của các bộ, cơ quan trung ương vẫn thấp

14 bộ,ứccôngkhaingânsáchcủacácbộcơquantrungươngvẫnthấbảng xếp hạng cúp c1 châu á cơ quan trung ương không công khai tài liệu ngân sách

MOBI 2021 đánh giá mức độ công khai ngân sách của 44 bộ, cơ quan trung ương, trong đó có 38 bộ, cơ quan trung ương là đơn vị dự toán và 6 cơ quan, tổ chức trung ương được ngân sách nhà nước (NSNN) hỗ trợ. Theo đó, điểm số trung bình MOBI 2021 chỉ đạt 30,9/100 điểm, tăng 9,26 điểm so với MOBI 2020.

Trong xếp hạng MOBI 2021, Bộ Tài chính vẫn là đơn vị có thứ hạng cao nhất với 76,16 điểm quy đổi và là đơn vị duy nhất xếp hạng công khai ở mức Đầy đủ. Xếp thứ hai là Đài Truyền hình Việt Nam với 72,09 điểm, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ở vị trí thứ ba với 59,09 điểm.

Về tính sẵn có, kết quả khảo sát cho thấy các bộ, cơ quan trung ương công khai chưa đầy đủ các tài liệu ngân sách theo quy định. Tại thời điểm 31/3/2022, có 14 bộ, cơ quan trung ương (tương đương với 31,8%) không công khai tài liệu ngân sách nào trên cổng thông tin điện tử của đơn vị. Có 30 cơ quan, tổ chức trên tổng số 44 cơ quan trong kỳ khảo sát MOBI 2021 công khai ít nhất 1 tài liệu ngân sách (chiếm 68,2%), tăng 3 đơn vị so với kỳ khảo sát 2020.

Về tính kịp thời, nhìn chung có sự cải thiện nhẹ nhưng không đáng kể, các bộ, cơ quan trung ương chưa công khai kịp thời các tài liệu ngân sách theo quy định.

Ảnh minh họa

Trong số 23 đơn vị có công bố tài liệu về bự toán ngân sách năm 2022, chỉ có 7 đơn vị công bố đúng thời hạn, theo quy định là trong vòng 15 ngày kể từ ngày 31/12/2020. Đối với tài liệu về quyết toán ngân sách năm 2020, có 12 trên tổng số 20 đơn vị có công khai thông tin công bố đúng thời hạn theo quy định. Các tài liệu còn lại gồm báo cáo tình hình thực hiện ngân sách đơn vị quý I, 6 tháng, 9 tháng và cả năm 2021 chỉ được công khai đúng hạn bởi lần lượt 6, 7 và 7 đơn vị.

Về tính thuận tiện, có 33 trên tổng số 44 đơn vị có điểm về tính thuận tiện (tương đương với 75%), tăng 1 đơn vị so với khảo sát MOBI 2020. Định dạng của các tài liệu ngân sách được công khai trên cổng thông tin điện tử/trang thông tin điện tử của đơn vị chủ yếu dưới dạng pdf hoặc scan ảnh, do vậy còn hạn chế cho người dân đọc và sử dụng thông tin ngân sách từ các định dạng tài liệu này. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ và Ủy ban Dân tộc là những đơn vị công khai các tài liệu có định dạng excel, dễ dàng trong việc tiếp cận và sử dụng tài liệu.

Về tính đầy đủ, khảo sát cho thấy, các tài liệu ngân sách được công khai chưa đầy đủ nội dung tại Thông tư 90/2018/TT-BTC, còn thiếu báo cáo thuyết minh hoặc không đầy đủ nội dung của các bảng biểu. Trong số 30 đơn vị có công khai ít nhất một trong sáu tài liệu ngân sách, Bộ Tài chính, Đài Truyền hình Việt Nam và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là những đơn vị dẫn đầu về tính đầy đủ của các tài liệu ngân sách.

Xem xét bổ sung chế tài xử lý vi phạm công khai ngân sách

Theo PGS.TS. Nguyễn Đức Thành - đại diện nhóm nghiên cứu, việc sau gần một thập niên thực hiện Luật NSNN mới, các bộ, cơ quan trung ương vẫn chưa thực hiện nghiêm túc việc công khai ngân sách theo tinh thần của Luật NSNN 2015 và hướng dẫn của Thông tư 61/2017 và Thông tư 90/2018 của Bộ Tài chính, là một thực tế đáng lo ngại trong quản trị nhà nước.

“Có tới 14/44 cơ quan trung ương không công khai bất cứ một tài liệu nào. Các đơn vị có công khai thì đại đa số mức độ còn sơ sài, không đầy đủ. Thử so sánh với việc công khai ngân sách của địa phương, thì các cơ quan trung ương đã đi sau rất nhiều…” - PGS.TS Nguyễn Đức Thành nhận xét.

Ông Nguyễn Quang Thương - đại diện Liên minh BTAP cho biết, điểm trung bình của MOBI2021 là 30,9/100 điểm, trong khi điểm trung bình của chỉ số công khai ngân sách tỉnh POBI2021 là 69,53/100 điểm. Điều này cho thấy các bộ, cơ quan trung ương chưa cải thiện mức độ công khai ngân sách, chưa thực hiện đúng các quy định về công khai ngân sách như các tỉnh, thành phố.

Tại nghiên cứu này, nhóm nghiên cứu khuyến nghị Quốc hội cân nhắc bổ sung nội dung giám sát tình hình thực hiện công khai ngân sách của các bộ, cơ quan trung ương vào chương trình hoạt động giám sát hàng năm của Uỷ ban Tài chính, ngân sách của Quốc hội, bao gồm cả giám sát thường xuyên và giám sát chuyên đề.

Quốc hội cần xem xét hoạt động công khai NSNN của các bộ, cơ quan trung ương như một trong những tiêu chí đánh giá hoạt động của bộ, cơ quan trung ương. Mức độ công khai ngân sách của các bộ, cơ quan trung ương là một trong những tiêu chí để phân bổ ngân sách.

Bên cạnh đó, Luật NSNN năm 2015 chưa quy định chế tài xử lý khi các đơn vị sử dụng ngân sách không thực hiện công khai ngân sách như quy định tại Điều 15 của luật. Do vậy, Quốc hội cần xem xét bổ sung chế tài xử lý các vi phạm về thực hiện công khai ngân sách theo quy định của pháp luật.

(责任编辑：Thể thao)