Từ khi Luật Hòa giải ở cơ sở đi vào cuộc sống,Đểcngtchagiảiphthuyhiệuquảket qua hang 2 anh tỷ lệ hòa giải thành ngày càng cao, góp phần hạn chế những mâu thuẫn phát sinh trong Nhân dân. Tuy nhiên, để công tác hòa giải cơ sở tiếp tục phát huy hiệu quả thì cần thường xuyên quan tâm thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.

Một buổi tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ hòa giải viên cơ sở do Sở Tư pháp tổ chức.

Những năm qua, hoạt động hòa giải từng bước nâng cao về chất lượng, tổ chức và ngày càng đi vào nề nếp, có hiệu quả, đúng quy định pháp luật. Hiện trên địa bàn tỉnh có gần 120 công chức được giao nhiệm vụ quản lý về công tác hòa giải ở địa phương và 3.366 hòa giải viên cơ sở.

Theo Sở Tư pháp, sau hơn 5 năm thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở (từ năm 2014-2019), toàn tỉnh đã tổ chức 90 đợt tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật, kỹ năng cho hòa giải viên với khoảng 3.600 lượt người tham gia. Đơn vị còn biên soạn và phát hành 190.000 tờ gấp hỏi - đáp Luật Hòa giải ở cơ sở, sổ tay nghiệp vụ, sổ tay kỹ năng hòa giải để cấp phát cho các tổ hòa giải trên địa bàn.

Thời gian này, các tổ hòa giải, hòa giải viên trên địa bàn tỉnh đã tiếp nhận hơn 11.000 vụ việc, trong đó hòa giải thành 9.797 vụ việc (đạt 89%). Thông qua hoạt động hòa giải đã góp phần duy trì, củng cố sự đoàn kết trong nội bộ Nhân dân, hạn chế khiếu nại, đơn thư lên cơ quan cấp trên và tòa án, từ đó tiết kiệm thời gian, tiền bạc của cơ quan nhà nước và người dân.

Ông Huỳnh Văn Năm, thành viên Ban hòa giải cơ sở xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp, chia sẻ: “Bản thân tôi gắn bó với hoạt động hòa giải ở xã gần 20 năm. Hiện mỗi vụ hòa giải thành, tổ hòa giải được thanh toán 200.000 đồng, không thành thì được 100.000 đồng. Nhưng khoản thù lao đó không đủ chi cho hoạt động này, vì nhiều vụ việc hòa giải rất phức tạp. Người làm công tác hòa giải chủ yếu gắn bó với công việc bằng trách nhiệm, bằng cái tâm và vì sự bình yên của xóm, ấp”.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Đồng Việt Phương đánh giá hơn 5 năm triển khai thi hành luật, công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh nhận được sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, các ngành và sự nhiệt huyết, cống hiến của đông đảo đội ngũ hòa giải viên. Việc thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở đã tác động tích cực đến đời sống xã hội, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, toàn diện, vững chắc cho hoạt động hòa giải đi vào nề nếp, thống nhất, hiệu quả.

Thế nhưng, do mặt trái của kinh tế thị trường nên dẫn đến tranh chấp trong xã hội khá nhiều và phức tạp. Điều này đòi hỏi những người làm công tác hòa giải ở cơ sở phải thường xuyên cập nhật văn bản pháp luật mới cũng như cần được bồi dưỡng kỹ năng hòa giải nhằm hạn chế tối đa những vụ việc hòa giải không thành, phải chuyển lên cấp trên.

Ngoài ra, nhiều địa phương chưa quan tâm đến hoạt động này, ở một số nơi, việc bầu chọn các hòa giải viên chỉ mang tính hình thức. Số hòa giải viên thật sự năng động, phát huy được khả năng trong hòa giải không cao. Sự hạn chế về năng lực, nghiệp vụ hòa giải, kiến thức pháp luật, tâm lý ngại va chạm, thiếu nhiệt tình trong hòa giải cũng tác động không nhỏ đến chất lượng các tổ hòa giải và hòa giải viên.

Chính những hạn chế trên đã khiến công tác hòa giải của một số địa phương chưa phát huy được tác dụng tích cực nên người dân chưa thấy được hiệu quả thật sự của công tác này.

Ông Nguyễn Văn Đáp, Trưởng phòng Tư pháp huyện Châu Thành A, nói hiện nay, Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 đã có quy định kết quả hòa giải thành ở cơ sở có thể được tòa án công nhận và có hiệu lực pháp luật. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong công tác hòa giải cơ sở. Tuy nhiên, thực tế triển khai quy định này vẫn còn nhiều vướng mắc do chưa có hướng dẫn cụ thể.

Vì vậy, để nâng cao hiệu quả công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh thời gian tới, rất cần cấp ủy đảng, chính quyền các cấp xác định đúng vị trí, vai trò của công tác này. Mặt khác, phát huy vai trò, trách nhiệm của cơ quan tư pháp trong việc phối hợp với Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên trong công tác hòa giải.

Cùng với đó, tiếp tục củng cố, kiện toàn, nâng cao chất lượng tổ hòa giải và hòa giải viên thông qua việc thường xuyên bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho lực lượng này về đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong từng lĩnh vực đời sống, xã hội...

Bài, ảnh: Đ.BẢO