【kèo nhà cái.com】Đề nghị tăng thuế để giảm cầu thuốc lá

Chính phủ đã có Nghị định về cấm hút thuốc lá tại nơi công cộng nhưng chưa đủ sức răn đe. Ảnh ST

Điều 16,Đềnghịtăngthuếđểgiảmcầuthuốclákèo nhà cái.com dự thảo Luật quy định: “Thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá phải bảo đảm mục tiêu hạn chế và tiến tới giảm dần sức mua thuốc lá trong từng giai đoạn phát triển kinh tế- xã hội và yêu cầu phòng, chống tác hại của thuốc lá. Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định giá bán tối thiểu đối với thuốc lá”.

Theo quan điểm của Bộ Y tế, cơ quan soạn thảo Luật, thuế và giá thuốc lá ở Việt Nam thấp. Thuế suất thuốc lá thấp dẫn tới việc mất nguồn thu ngân sách Nhà nước. Hiện nay, theo quy định của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB), thuế TTĐB đối với thuốc lá tính bằng 65% giá xuất xưởng trước thuế và thuế GTGT bằng 10% giá bán lẻ. Theo đó, thuế thuốc lá chiếm khoảng 45% giá bán lẻ thuốc lá. Mức này thấp hơn nhiều mức khuyến nghị của Ngân hàng thế giới (từ 65% đến 80% giá mức bán lẻ thường thấy ở các nước có chính sách kiểm soát thuốc lá hiệu quả).

Trong khi đó, giá thực của thuốc lá (điều chỉnh theo lạm phát) đã giảm khoảng 5% trong thời kỳ từ năm 1995 đến năm 2006. Cùng thời gian đó, thu nhập thực tế đã tăng đều đặn nhờ tăng trưởng kinh tế. Đây là một yếu tố quan trọng làm cho việc tiếp cận và mua thuốc rất dễ dàng ở Việt Nam.

Trên cơ sở đó, Bộ Y tế đề nghị đưa vào dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá một điều khoản theo hướng tăng giá thuốc lá thông qua việc tăng thuế sẽ làm giảm sử dụng thuốc lá, giảm tỷ lệ bệnh tật và tử vong do thuốc lá và tăng nguồn thu cho ngân sách từ thuế.

Kinh nghiệm từ một số nước cho thấy, ở Thái Lan việc tăng thuế thuốc lá đều đặn từ năm 1993 đến năm 2009 đã làm tăng thuế tính theo giá bán buôn từ 55% lên đến 85%, làm tăng doanh thu thuế thuốc lá từ 15 tỷ Bath năm 1994 lên trên 41 tỷ Bath năm 2009 ngay cả khi tỷ lệ hút thuốc lá đã giảm.

Một nghiên cứu tại Đông Nam Á cho rằng, nếu tăng 5% trong mức giá thực của thuốc lá từ tăng thuế, có thể tạo ra thêm nguồn thu đáng kể cho vùng. Mức thuế như vậy sẽ tạo thêm 8,3 tỷ USD cho Indonesia, hơn 4,7 tỷ USD cho Thái Lan, 944 triệu USD cho Bangladesh, 725 triệu USD cho Sri Lanka và 440 triệu USD cho Nepal tính đến năm 2010, so sánh với nguồn thu thuế năm 2007.

Trước đó, Quyết định số 1315/QĐ-TTg ngày 21-8-2009 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Kế hoạch thực hiện Công ước khung về kiểm soát thuốc lá đã quy định: “Xây dựng lộ trình tăng thuế phù hợp nhằm tăng giá các sản phẩm thuốc lá; Xây dựng và áp dụng mức thuế cao đối với các sản phẩm thuốc lá nhập khẩu” và giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan xây dựng lộ trình tăng thuế phù hợp đối với các sản phẩm thuốc lá; Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất chính sách thuế và giá phù hợp nhằm hạn chế sử dụng các sản phẩm thuốc lá.

Tuy nhiên, theo quan điểm của Bộ Y tế, một điều khoản cụ thể về thuế suất đối với thuốc lá được quy định trong Luật là cần thiết, góp phần vào việc giảm thiểu tác hại của thuốc lá đối với cộng đồng.

Minh Anh