【kết quả bóng đá câu lạc bộ mexico】M&A hướng tới doanh nghiệp Nhà nước

Đông đảo DN tham dự diễn đàn M&A 2014. Ảnh: N.HIỀN

Sức nóng từ DNNN

TheướngtớidoanhnghiệpNhànướkết quả bóng đá câu lạc bộ mexicoo đánh giá của các chuyên gia, trong giai đoạn 5 năm tới, sự phục hồi của nền kinh tế, quá trình cải cách thể chế, chương trình CPH nhiều DNNN quy mô lớn, sự trỗi dậy của các công ty tư nhân, sự quan tâm của dòng vốn ngoại đối với các cơ hội đầu tư và M&A tại Việt Nam đang hình thành nên một làn sóng M&A thứ hai, với quy mô giá trị ước tính lên tới 20 tỷ USD. Theo đó, trong 2 năm 2014-2015, 432 DNNN sẽ phải tiến hành CPH. Cùng với đó, 4.000 DNNN đã CPH trước đó như BIDV, Sabeco, FPT, PV Gas, Bảo Việt… cũng sẽ thực hiện thoái bớt vốn nhà nước. Đây là những DN lớn, hoạt động hiệu quả thời gian qua. Điều này tạo ra cơ hội rất lớn cho các nhà đầu tư.

Ông Andy Ho, Giám đốc điều hành Vina Capital đánh giá, hiện các thị trường vốn của Việt Nam đang tăng trưởng, nhà đầu tư nước ngoài đang quan tâm đến Việt Nam ở mức cao nhất trong những năm qua. Điều này đưa đến một cơ hội không thể bỏ lỡ. Bên cạnh đó, quá trình CPH tại Việt Nam đã đạt được một bước tiến đáng kể. Cho đến nay, hơn 4.000 DNNN đã được CPH, sáp nhập hoặc tái cấu trúc. Ngoài ra, trong những năm trước, việc bán tài sản dưới giá trị sổ sách sẽ bị xử phạt vì làm thất thoát tài sản nhà nước. Đây là điều xảy ra khá thường xuyên trước năm 2013 trong bối cảnh thị trường xuống thấp. Tuy nhiên, với việc ban hành Nghị quyết 15/NQ-CP ngày 6-3-2014 của Chính phủ cho phép thoái vốn kinh doanh ngoài ngành ở mức giá thấp hơn giá trị sổ sách, những lo ngại này sẽ không còn nữa, các nhà quản lý sẽ cảm thấy thoải mái hơn để thực hiện tái cấu trúc DNNN. Khi đó, các DNNN sẽ hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư (cả trong nước và quốc tế) do DN không còn bị phân tán bởi các hoạt động không cốt lõi, không có lợi thế so sánh. Ngoài ra, với Nghị quyết 15, nhà đầu tư tư nhân sẽ có thể đầu tư vào một số lĩnh vực trước đây không được phép, bao gồm các DN quản lý cảng hàng không, cảng biển, sản xuất thuốc lá, truyền hình và truyền thanh.

Cùng quan điểm trên, Tổng giám đốc KPMG Việt Nam và Campuchia, ông John Ditty cho rằng việc cho dòng vốn tư nhân được tham gia vào hoạt động quản trị, điều hành của DNNN sẽ là động lực thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước. Theo khảo sát của hãng tư vấn KPMG, rất nhiều DN Việt Nam cũng có nhu cầu M&A. Khoảng 100 triệu USD đang được giao dịch trong các thương vụ M&A và có thể sẽ tăng lên vài trăm triệu USD hoặc 1 tỷ USD nhằm giúp DN tăng trưởng về quy mô và tài sản. Theo đó, những cái tên DNNN chuẩn bị CPH tiêu biểu đang nằm trong tầm ngắm của nhà đầu tư trong nước và quốc tế là Mobifone, Vinatex, Vietnam Airlines, Vina Cement, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam…

Vẫn có những rào cản

Thị trường M&A đang đứng trước những cơ hội rất lớn, song không phải là không có thách thức. Ông John Ditty đưa ra cảnh báo về những yếu tố cần thiết để đảm bảo rằng làn sóng đầu tư không chỉ là một gợn sóng. Theo đó, những yếu kém trong quản trị DN cần phải được xử lý, cần tăng cường tính minh bạch và trung thực, hạn chế các thông lệ không phù hợp và trái đạo đức, các kỳ vọng định giá, thẩm định giá cần phải hợp lý và có thể chứng minh được. Bên cạnh đó, Chính phủ cũng cần thúc đẩy việc thực hiện các chính sách như đã công bố. Về phía bên bán cần có sự chuẩn bị tốt và hiểu rõ nhu cầu của các bên mua tiềm năng nhằm đảm bảo một quy trình giao dịch hiệu quả, các bên cần thuê các nhà tư vấn giàu kinh nghiệm (về thương mại, pháp lý, tài chính, thuế...) hỗ trợ quy trình giao dịch. Hệ thống ngân hàng và tài chính cũng cần phải hỗ trợ một cách phù hợp và đáng tin cậy hoạt động M&A. “Vấn đề quan trọng là cần hiểu rằng hoạt động mua bán và sáp nhập là nhằm tăng cường sự thịnh vượng lâu dài cho tất cả các bên liên quan. Hoạt động mua bán và sáp nhập không nên chỉ nhằm mục đích thu lợi trước mắt” - ông John Diity nhấn mạnh.

Trong khi đó, ông Andy Ho lại quan ngại về vấn đề tham nhũng, ảnh hưởng từ việc tháo dỡ các rào cản thuế quan theo các hiệp định thương mại tự do. Thiếu nguồn lao động chất lượng, đặc biệt là ở các thành phố lớn. Giá nhân công hiện khá thấp nhưng đang có xu hướng tăng lên. Ngoài ra, khối ngân hàng vẫn có tỷ lệ nợ xấu cao, hạn chế DN tiếp cận tín dụng và tăng trưởng.

Với kinh nghiệm tư vấn cho nhiều thương vụ M&A trong thời gian qua, ông Nhữ Đình Hòa, Tổng giám đốc CTCK Bảo Việt cho rằng, để thu hút được nhà đầu tư chiến lược và CPH thành công, DNNN cần xây dựng được chiến lược kinh doanh rõ ràng và cơ cấu vốn điều lệ hợp lý, đồng thời tận dụng cơ hội CPH để quyết liệt xử lý các vấn đề còn tồn đọng như tài chính, xử lý lao động dôi dư, tinh gọn bộ máy để hấp dẫn các nhà đầu tư chiến lược hơn. Về phía cơ quan quản lý nhà nước, ông Hòa kiến nghị cần có cơ chế yêu cầu các DNNN công bố thông tin để công khai, minh bạch hoạt động, tạo điều kiện cho nhà đầu tư chiến lược tiếp cận thông tin sớm, cần có một cơ chế linh hoạt đối với nhà đầu tư chiến lược về giá bán. Trong quá trình thoái vốn của những DNNN thực hiện đầu tư ngoài ngành, hình thức thoái vốn cũng cần đa dạng hóa để tăng khả năng thực hiện các giao dịch thỏa thuận và gắn với các cam kết hỗ trợ, đóng góp của cổ đông chiến lược.