【tỉ số bồ đào nha】Đẩy nhanh tiến độ giải ngân các dự án giao thông trọng điểm

Cao tốc Mai Sơn - Quốc lộ 45. Ảnh: Long Vân

Cao tốc Bắc - Nam vẫn "hấp thụ" nhiều vốn nhất

Theo Bộ Giao thông vận tải (GTVT), đến hết tháng 8/2023, Bộ GTVT đã giải ngân khoảng 49.723/95.222 tỷ đồng, đạt khoảng 52% kế hoạch của năm. So với cùng kỳ năm 2022, kết quả giải ngân cao gấp hơn 2 lần về giá trị và cao hơn 12% về tỷ lệ (hết tháng 8/2022, Bộ GTVT giải ngân khoảng 22.263 tỷ đồng, đạt khoảng 40% kế hoạch). Tiến độ giải ngân của Bộ GTVT tính đến thời điểm này duy trì ở mức cao hơn bình quân chung cả nước.

Đáng chú ý, giá trị giải ngân 8 tháng năm 2023 tập trung ở các dự án Cao tốc Bắc - Nam (36.249 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng khoảng 73,7% giá trị giải ngân của cả Bộ GTVT). Cụ thể, các dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 giải ngân 9.482/17.536 tỷ đồng, đạt 54% kế hoạch năm và 98% kế hoạch các chủ đầu tư đăng ký (9.482/9.703 tỷ đồng). Một số dự án giải ngân chậm so với kế hoạch đăng ký như đoạn Cam Lộ - La Sơn của Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh đạt 43%; 2 dự án của Ban quản lý dự án 6 (đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu đạt 81%, đoạn Diễn Châu - Bãi Vọt đạt 89%).

Bộ GTVT cũng chỉ ra nguyên nhân chậm tiến độ do chậm thực hiện thủ tục hoàn công, thanh toán, toán quyết tại các dự án đã hoàn thành đưa vào khai thác (dự án Cam Lộ - La Sơn), năng lực các nhà đầu tư thực hiện các dự án PPP chưa đáp ứng yêu cầu (dự án Diễn Châu - Bãi Vọt).

Với các dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 đã giải ngân 26.766/45.474 tỷ đồng, đạt 59% kế hoạch năm và 93% kế hoạch các chủ đầu tư đăng ký (26.766/28.772 tỷ đồng). Một số dự án giải ngân chậm so với kế hoạch đăng ký như 2 dự án của Ban quản lý dự án Thăng Long (đoạn Bãi Vọt - Hàm Nghi đạt 84%, đoạn Hàm Nghi - Vũng Áng đạt 77%); đoạn Chí Thạnh - Vân Phong của Ban quản lý dự án 7 đạt 83%; đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn của Ban quản lý dự án 2 đạt 84%; đoạn Quy Nhơn - Chí Thạnh của Ban quản lý dự án 85 đạt 85%.

Một số nguyên nhân ảnh hưởng tới tiến độ giải ngân của các dự án do giải ngân cho công tác giải phóng mặt bằng chậm (theo báo cáo đến nay đã bàn giao được 90% mặt bằng, tuy nhiên năm 2023 mới giải ngân 7.014/14.858, đạt 47% kế hoạch, trong tháng 8 chỉ giải ngân đạt hơn 200 tỷ đồng); cùng với thời tiết không thuận lợi, tiến độ bàn giao mỏ vật liệu cho nhà thầu thi công của các địa phương chưa đáp ứng yêu cầu.

Vẫn cần giải ngân khoảng 46.000 tỷ đồng

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, để giải ngân hết số vốn còn lại khoảng 46.000 tỷ đồng trong 5 tháng cuối năm 2023 là thách thức rất lớn, vì vậy, cần sự nỗ lực, quyết tâm, đổi mới trong triển khai thực hiện của các chủ đầu tư/ban quản lý dự án và sự đôn đốc, giám sát chặt chẽ của các cơ quan tham mưu.

Các chủ đầu tư/ban quản lý dự án trên cơ sở số liệu kế hoạch vốn năm 2023 đã rà soát, thống nhất với Vụ Kế hoạch - Đầu tư và các quyết định điều chỉnh, điều hòa kế hoạch vốn năm 2023, cập nhật, xây dựng kế hoạch giải ngân năm tháng cuối năm đối với từng dự án để bảo đảm giải ngân hết nguồn vốn được được giao; trong đó, lưu ý phải có giải pháp để giải ngân bù phần giá trị giải ngân bị chậm trong 8 tháng.

Với các dự án chuẩn bị đầu tư, ban quản lý dự án và chủ đầu tư cần quyết liệt đẩy nhanh thủ tục chuẩn bị đầu tư, khởi công các dự án đúng kế hoạch để giải ngân nguồn vốn đã bố trí.

Riêng các dự án Cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2017 - 2020, các ban quản lý dự án chỉ đạo nhà thầu tập trung nhân lực, máy móc, tăng mũi thi công để đẩy nhanh tiến độ thi công, hoàn thiện thủ tục hoàn công, thanh quyết toán dự án bảo đảm hoàn thành giải ngân theo đúng kế hoạch.

Đánh giá tiến độ giải ngân vốn cho công tác giải phóng mặt bằng của dự án Cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2021 - 2025 còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu, Bộ GTVT yêu cầu trong thời gian tới, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án cần phối hợp với các địa phương tập trung xử lý dứt điểm vướng mắc, hoàn thiện thủ tục để đẩy nhanh tiến độ giải ngân cho công tác giải phóng mặt bằng; rà soát để điều hòa nguồn vốn giải phóng mặt bằng dự kiến không giải ngân hết cho công tác xây dựng, phấn đấu giải ngân hết số vốn được giao.

Ban quản lý dự án, chủ đầu tư cũng cần phối hợp với địa phương sớm hoàn thành thủ tục cấp mỏ vật liệu cho các dự án; yêu cầu các nhà thầu tập trung huy động mọi nguồn lực để triển khai thi công bảo đảm tiến độ yêu cầu; thực hiện tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán, thu hồi tạm ứng ngay khi có khối lượng theo đúng quy định.

Để hoàn thành mục tiêu giải ngân cả năm, trong các tháng cuối năm, các chủ đầu tư/ban quản lý dự án ngoài việc hoàn thành kế hoạch giải ngân từng tháng cần phải có giải pháp đẩy mạnh giải ngân để bù phần bị chậm trong 8 tháng năm 2023 (khoảng 3.000 tỷ đồng).

Tổng kế hoạch vốn năm 2023 Bộ GTVT được Thủ tướng Chính phủ giao khoảng 95.222 tỷ đồng. Trong đó, vốn từ chương trình phục hồi là 54.549 tỷ đồng, vốn trung hạn là 40.673 tỷ đồng). Trong 8 tháng năm 2023, Bộ GTVT đã phân bổ cơ bản toàn bộ kế hoạch khi đã giao chi tiết 95.196/95.222 tỷ đồng (đạt 99,9%).