Nhà đầu tư tham gia hội thảo về chứng khoán do Công ty Rồng Việt tổ chức. Ảnh: N.H

Trong quý 3-2013, dù chỉ số diễn biến ổn định nhưng thanh khoản hai sàn vẫn sụt giảm, bởi nhiều nhà đầu tư nội đứng ngoài thị trường do lo ngại nhà đầu tư nước ngoài rút vốn, thị trường thiếu thông tin hỗ trợ và những lo ngại về lạm phát, tỷ giá. Bối cảnh này không thực thực sự thuận lợi cho dòng tiền đầu cơ hoạt động mạnh.

Theo thống kê của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), trong quý 3-2013, giá trị giao dịch trung bình phiên tại HNX chỉ đạt 153 tỷ đồng, mức này đã giảm 54% so với mức 334 tỷ đồng của quý 2-2013. Nhiều mã có tính thị trường cao tại sàn HNX đều có mức sụt giảm rất mạnh, như SHB (Ngân hàng Sài Gòn Hà Nội), PVX (Tổng công ty CP Xây lắp Dầu khí), KLS (Công ty Chứng khoán Kim Long)… đều có thanh khoản giảm mạnh so với các quý trước đó.

Trong khi đó, giao dịch tại HSX tuy có cao hơn tại HNX với mức bình quân 865 tỷ đồng/phiên, song mức này vẫn giảm giảm 21% so với mức 1.097 tỷ đồng của quý 2-2013. Các mã thuộc VN30 và HNX30 tiếp tục có tỷ trọng lớn trong giao dịch toàn thị trường nhờ có được thanh khoản, và triển vọng kinh doanh thuận lợi. Trong quý 3-2013, tỷ lệ giá trị giao dịch ở các mã thuộc nhóm trên chiếm lần lượt 66% và 75% tổng giá trị giao dịch tại HSX và HNX.

Cùng với sự thận trọng của nhà đầu tư nội, nhà đầu tư nước ngoài cũng bán ròng hai quý liên tiếp do chịu tác động từ bối cảnh thị trường tài chính thế giới. Theo đó, trong quý 3-2013, giá trị mua và bán của khối ngoại tại HSX đều giảm so với quý 2-2013. Các ngành hàng tiêu dùng, vật liệu cơ bản và dịch vụ công cộng được khối ngoại mua vào mạnh nhất trong khi ngành tài chính chịu bán ròng lớn nhất, với giá trị bán ròng vào khoảng 700 tỷ đồng.

Thị trường tiếp tục chịu tác động lớn từ kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp lớn. Theo thống kê của BVSC về kết quả kinh doanh quý 2-2013 của 691 doanh nghiệp niêm yết, tổng lợi nhuận của các doanh nghiệp đã tăng 22,9% so với cùng kỳ năm 2012. Trong đó, lợi nhuận sau thuế các doanh nghiệp tài chính tăng 14,9% còn mức tăng của các doanh nghiệp phi tài chính cao hơn, đạt 26,05%. Lợi nhuận của các doanh nghiệp niêm yết tăng giúp ROE (lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) chung của thị trường đạt 3,7% trong quý 2-2013, cao nhất trong vòng 5 quý gần đây, và đây là quý thứ 3 liên tiếp ROE của thị trường duy trì tăng trưởng.

Dự báo về triển vọng thị trường chứng khoán trong quý 4-2013, nhóm nghiên cứu của BVSC cho rằng xu hướng rút vốn ra khỏi thị trường mới nổi còn có thể tiếp diễn, điều này khiến vai trò của dòng vốn ngoại tiếp tục giảm và biến động của thị trường sẽ phụ thuộc chủ yếu vào dòng vốn nội. Theo đó, dòng vốn nội sẽ tập trung sự quan tâm vào thông tin về chính sách sở hữu nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực tài chính, bất động sản và các thông tin về kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết, đây cũng là những nhân tố chính quyết định xu hướng thị trường trong quý 4-2013.

Nhóm nghiên cứu của Công ty Chứng khoán Rồng Việt (BVSC) cũng chỉ ra một số lực cản đối với việc tham gia tích cực hơn của dòng vốn ngoại trên thị trường chứng khoán Việt Nam: khả năng tiếp tục giảm giá của tiền đồng từ nay đến cuối năm 2013; rủi ro từ thế giới liên quan đến việc Mỹ đang đối mặt với nguy cơ vỡ nợ; tiến trình tái cơ cấu nền kinh tế còn chậm và các lĩnh vực quan trọng là tài chính và bất động sản phục hồi yếu. Trước tình hình đó, VDSC cho rằng nhà đầu tư nước ngoài sẽ vẫn giữ quan điểm thận trọng, do đó thị trường khó có được động lực tăng trưởng cao hơn.

Tuy nhiên, với nhận định mặt bằng giá cổ phiếu trên hai sàn niêm yết hiện còn tương đối rẻ, VDSC cho rằng nhà đầu tư có nhiều cơ hội với các cổ phiếu chưa lấy lại được mức tăng trưởng của giai đoạn đầu năm và cả những cổ phiếu đang có dấu hiệu phục hồi.

Theo đó, 3 nhóm cổ phiếu có tiềm năng là những doanh nghiệp vay nợ nhiều và đang được hưởng lợi nhờ lãi suất cho vay giảm (ngành bất động sản và dịch vụ tiêu dùng); doanh nghiệp xuất khẩu với kỳ vọng hưởng lợi từ hiệp định TPP và khả năng tiếp tục phá giá đồng nội tệ (ngành thủy sản và dệt may) và nhóm doanh nghiệp ngành thực phẩm và tiêu dùng khi nhu cầu tiêu dùng sẽ được cải thiện vào cuối năm.

Nguyễn Hiền