Cơ quan Hải quan đang xem xét khởi tố nhiều DN nhập khẩu phế liệu. Ảnh: Quang Hùng​​​

Những manh mối ban đầu

Giữa tháng 5/2018,óctrầnthủđoạndùnggiấytờgiảđểnhậpkhẩunhựaphếliệucủaCôngtyĐứcĐạnhận định trận leicester Đội Điều tra hình sự (Đội 7, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan) tiếp nhận hồ sơ, tài liệu vụ việc 1iên quan đến Công ty Đức Đạt từ Cục Quản lý rủi ro, Tổng cục Hải quan. Qua nghiên cứu hồ sơ vụ việc và dữ liệu XNK do Cục Quản lý rủi ro bàn giao, Đội 7 nhận thấy có nhiều tình tiết bất thường. Trong thời gian từ ngày 7/1/2017 đến 31/3/2018, Công ty Đức Đạt đã đăng ký 1.526 tờ khai NK phế liệu nhựa tại Cục Hải quan Hải Phòng, TP. Hồ Chí Minh và Bà Rịa- Vũng Tàu; đã làm thủ tục thông quan xong 1.355 tờ khai. Trong số này, tại Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh có 613 tờ khai (tổng trọng lượng khoảng hơn 12.000 tấn; trị giá khai báo hơn 34 tỷ đồng); tại Cục Hải quan Hải Phòng có 720 tờ khai (trọng lượng hơn 30.000 tấn, trị giá khai báo hơn 35 tỷ đồng) và tại Cục Hải quan Bà Rịa-Vũng Tàu có 22 tờ khai (trọng lượng 498 tấn, trị giá khai báo hơn 1 tỷ đồng).

Tuy nhiên, tìm hiểu thông tin Đội 7 được biết, trước đó Công ty này đã nằm trong tầm ngắm của 2 đơn vị Hải quan địa phương là Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh và Hải Phòng. Cả 2 đơn vị này đều phát hiện dấu hiệu vi phạm của Công ty Đức Đạt và đã tiến hành điều tra xác minh.

Cụ thể, tháng 12/2017, qua quá trình xác minh, lực lượng Hải quan Hải Phòng nhận thấy Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình cấp và các văn bản thông báo lô hàng phế liệu NK để kiểm tra, thông quan mà Công ty Đức Đạt xuất trình cho cơ quan Hải quan để làm thủ tục hải quan cho các lô hàng đều là giả mạo. Ngay sau đó, Hải quan Hải Phòng đã có công văn đề nghị chuyển hồ sơ vụ việc cho Cơ quan Cảnh sát điều tra-Công an TP. Hải Phòng thụ lý xem xét khởi tố điều tra về hành vi sử dụng con dấu, tài liệu giả mạo của cơ quan, tổ chức (Điều 341 Bộ luật Hình sự 2015).

Tương tự, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cũng đã phát hiện Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu mà Công ty Đức Đạt xuất trình cho cơ quan Hải quan để làm thủ tục NK các lô hàng phế liệu nhựa có dấu hiệu giả mạo. Lực lượng Hải quan đã đến địa chỉ đăng ký kinh doanh của Công ty Đức Đạt nhưng DN đã không hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh, đã nhiều lần gửi giấy mời ông Nguyễn Đức Trường (Giám đốc) nhưng ông Trường đã không đến làm việc.

Cục Điều tra chống buôn lậu ngay sau đó đã đề xuất lãnh đạo Tổng cục Hải quan yêu cầu Cục Hải quan Bà Rịa - Vũng Tàu và Cục Hải quan TP.Hồ Chí Minh khẩn trương chuẩn bị bản sao các bộ hồ sơ NK phế liệu của Công ty Đức Đạt bàn giao về Cục Điều tra chống buôn lậu. Đến giữa tháng 6/2018, hồ sơ các vụ việc đã được bàn giao cho Cục Điều tra chống buôn lậu để rà soát làm rõ.

Cục Điều tra chống buôn lậu (Đội 7) đã tiếp nhận tổng số 635 tờ khai NK nhựa phế liệu của Công ty Đức Đạt. Điều đáng nói, tại Cục Hải quan Bà Rịa - Vũng Tàu có 22 tờ khai, Công ty Đức Đạt đã sử dụng 22 bản sao Giấy chứng nhận và 22 bản sao thông báo việc NK phế liệu do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình cấp với tổng trọng lượng trên các thông báo là 578,1 tấn và số lượng thực tế Công ty Đức Đạt NK về cảng Cái Mép, Bà Rịa - Vũng Tàu là 498 tấn. Cùng với Giấy chứng nhận trên, Công ty Đức Đạt đăng ký thủ tục NK cho 613 tờ khai tại Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, đã NK về cảng SG KV1 và cảng Sài Gòn KVIII là 12.547,328 tấn.

Giấy tờ đã được làm giả thế nào?

Thông tin phóng viên Báo Hải quan nắm được, trong bộ hồ sơ NK nhựa phế liệu của Công ty Đức Đạt có: Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK; xác nhận phong tỏa tài khoản; giấy thông báo lô hàng phế liệu NK để kiểm tra, thông quan... Điều đáng nói, hơn 1.000 bộ hồ sơ NK nhựa phế liệu, doanh nghiệp này chỉ sử dụng một Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu do Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình cấp.

Cục Điều tra chống buôn lậu đã có văn bản đề nghị xác minh Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu, cùng danh sách 156 số thông báo về việc NK phế liệu kèm theo và nhận được trả lời từ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình rằng: Không phát hành Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu, cùng 156 thông báo về việc NK phế liệu cho Công ty Đức Đạt.

Một cán bộ Hải quan trực tiếp phụ trách quá trình điều tra tiết lộ với phóng viên Báo Hải quan: Người đứng ký tên xác nhận trên Giấy Chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu là một lãnh đạo thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Ninh Bình nhưng đã... nghỉ hưu từ ngày 12/9/2015, trong khi Giấy Chứng nhận ngày ký là 14/9/2015.

Không dừng lại ở đó, lực lượng Hải quan tiếp tục đã liên hệ với Ngân hàng Techcombank Gia Định đề nghị hỗ trợ xác minh. Ngân hàng Techcombank đã kiểm tra trên hệ thống và cho biết ngân hàng không phát hành xác nhận phong tỏa tài khoản nào cho Công ty Đức Đạt.

Qua quá trình điều tra, xác minh, Đội 7 cũng xác định toàn bộ Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu và các Thông báo NK phế liệu và các Xác nhận phong tỏa số tiền ký quỹ mà Công ty Đức Đạt cung cấp cho cơ quan Hải quan là giả mạo.

Về nguồn gốc của Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu, ông Nguyễn Đức Trường, Giám đốc Công ty Đức Đạt đã từng khai báo với Cục Hải quan Hải Phòng là nhờ người xin giúp (nhưng không khai báo là nhờ ai, tên tuổi, địa chỉ). Cụ thể, thời điểm tháng 7/2017, do có nhu cầu sản xuất kinh doanh mặt hàng phế liệu nên ông Trường đã nhờ người xin giúp Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu và người này đưa cho ông Trường Giấy chứng nhận đủ điều kiện NK phế liệu.

Cũng theo Đội 7, Công ty Đức Đạt không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh và ông Nguyễn Đức Trường không có mặt tại địa phương. Đơn vị đã nhiều lần gửi giấy mời và trực tiếp liên lạc qua điện thoại đề nghị Nguyễn Đức Trường lên trụ sở làm việc nhưng ông Trường lấy lý do đang làm việc với Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an TP.Hải Phòng nhằm thoái thác, né tránh không đến làm việc.

Sau khi xác định có dấu hiệu của tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới theo quy định tại Điều 154-Bộ luật Hình sự 1999; Điều 189-Bộ luật Hình sự năm 2015 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017); căn cứ Điều 39, Điều 143, khoản 2 Điều 153, Điều 154, Điều 164 Bộ luật Tố tụng hình sự, ngày 17/7/2018, Cục Điều tra chống buôn lậu đã ban hành 2 quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đối với Công ty TNHH Dịch vụ Thương mại Xuất nhập khẩu Đức Đạt tại khu vực cảng TP. Hồ Chí Minh và Bà Rịa-Vũng Tàu, đồng thời chuyển hồ sơ vụ việc cho cơ quan Công an tiếp tục điều tra làm rõ.

Cùng ngày, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an TP. Hải Phòng đã ban hành quyết định khởi tố vụ án hình sự với tội danh tương tự đối với Công ty TNHH Dịch vụ thương mại Xuất nhập khẩu Đức Đạt. Việc khởi tố vụ án được thực hiện với những tờ khai NK hàng hóa do Công ty thực hiện tại Hải quan Hải Phòng.

(责任编辑：Cúp C2)