【tottenham gặp everton】Kinh tế Việt Nam 2021: Không thể lãng phí một cuộc khủng hoảng

Trong rất nhiều lý do để nói rằng,ếViệtNamKhôngthểlãngphímộtcuộckhủnghoảtottenham gặp everton đây là thời điểm nền kinh tếViệt Nam, doanh nghiệpViệt Nam “ghi bàn”, khủng hoảng và các cú sốc được nhắc đến như một phần của sức sáng tạo và khả năng xoay chuyển của người Việt.

Đi tuần tự như trước, còn lâu mới đến lượt Việt Nam

Hơn 2 giờ sáng ngày 21/4/2020, như thông lệ, TS. Lê Xuân Sang, Phó viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam mở máy tính theo dõi hoạt động của các thị trường trên thế giới.

“Dấu âm (-) nhấp nháy trên màn hình giao dịch giá dầu thô giao tháng 5, tháng 6/2020 khiến tôi không tin vào mắt mình. Chưa bao giờ chuyện này xảy ra. Lúc đó, tôi hiểu Covid-19 sẽ làm đảo lộn mọi thứ”, ông Sang kể.

Gần một năm sau, tháng 1/2021, khi trực tiếp báo cáo về Tình hình kinh tế Việt Nam 2020 tại Viện Kinh tế Việt Nam trong buổi công bố Báo cáo, ông Sang lại hào hứng kể về một start-up trong lĩnh vực chữa bệnh từ xa (telehealth).

“Tôi là mentor (người cố vấn - PV) của start-up này. Họ vừa nhận được khoản đầu tưkhá lớn, tốc độ tăng trưởng vượt các dự tính trước đó. Rồi học trực tuyến, nói bao năm chưa làm được mấy, chỉ 1 năm vừa qua đã thay đổi vượt bậc. Tương tự, thanh toán không dùng tiền mặt dường như đã là lựa chọn tất yếu của người tiêu dùng... Nhờ Covid-19 cả”, ông Sang nói vui, nhưng hàm ý khá rõ về sự trỗi dậy mạnh mẽ và không thể ngờ của các ngành liên quan đến thương mại điện tử và số hóa. Riêng dịch vụ tài chính số, đặc biệt trong lĩnh vực ngân hàng, Việt Nam hiện có mức tăng trưởng ấn tượng nhất trong khu vực.

Tất nhiên, những ngành gặp khó khăn vẫn chiếm số đông trong bảng đánh giá các ngành chịu tác động bất lợi của ông Sang và cộng sự, song thực trạng này cho thấy sự khác biệt rất lớn giữa cuộc khủng hoảng do đại dịch và khủng hoảng tài chính những năm 2008 - 2009, khi mà hầu hết các ngành bị ảnh hưởng.

Trong nghiên cứu này, khủng hoảng kinh tế - tài chính thường xuất hiện do những yếu kém mang tính nội sinh, đó là những yếu kém trầm trọng của cơ cấu kinh tế, hệ thống tài chính. Điều này khiến việc hồi phục cần có sự cứu trợ của Chính phủ, các tổ chức quốc tế.

Nhưng khủng hoảng Covid-19 là khủng hoảng y tế, tác động lên nền kinh tế vốn đang bình thường, “khỏe mạnh” hoặc “không đến nỗi tồi”. Sự đứt gãy chuỗi cung ứng, giảm cầu là do các chính phủ, doanh nghiệp tự làm đứt, thay vì thị trường. Nếu dịch bệnh không gây trầm trọng, không kéo dài, thì khả năng tự hồi phục cao, một vài lĩnh vực thậm chí không cần sự can thiệp của nhà nước.

Covid-19 đang tác động trầm trọng. Nhiều hành vi của chính người dân, doanh nghiệp thay đổi, thậm chí thay đổi vĩnh viễn khi nền kinh tế tiếp xúc chứa đựng nhiều rủi ro.

Song chính điều này lại tạo nên cú hích quan trọng ban đầu đối với quá trình chuyển đổi số ở Việt Nam, đặt các doanh nghiệp Việt Nam vào thế phải chọn, chứ không phải theo xu thế, hay vì những mục đích quảng bá đơn thuần.

Đặc biệt, chưa bao giờ tham vọng về việc tạo dấu ấn của Việt Nam trên thị trường nghiên cứu và phát triển lại rõ nét như bây giờ. Tin tốt liên tục xuất hiện, như việc VNPT phủ sóng 5G, VinFast bắt đầu nhận đặt hàng ô tôđiện tự lái hay Navetco nghiên cứu thành công vắc-xin phòng dịch tả lợn châu Phi... 

Khi nhắc đến những thương hiệu Việt trên, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam rất hào hứng.

“Nếu đi tuần tự như hàng trăm, hàng chục năm trước, doanh nghiệp Việt Nam cũng sẽ có lúc lớn mạnh, nhưng chắc sẽ phải xếp hàng rất lâu mới đến lượt. Nhưng Covid-19 là cuộc thử nghiệm vĩ đại cho cách tiếp cận thị trường thời đại số, phương thức kinh doanh thời đại số và cả cách thức quản trị thời đại số của cả thế giới. Nhiều doanh nghiệp lớn đã bứt phá, đúng nghĩa đen là... một bước... lên mây, vì trước cú sốc, nếu không thay đổi là chết”, ông Lộc lý giải.

Không thể bỏ lỡ một cuộc khủng hoảng

Tuy nhiên, vị Chủ tịch VCCI cũng đang lo ngại, khi Covid-19 đi qua, sự hào hứng hay nỗ lực chuyển đổi số liệu có chùng xuống.

“Người Việt nào cũng có niềm kiêu hãnh trong người, thành bại vô cùng quan trọng, nên có cơ hội là sẽ vượt lên rất nhanh. Lúc này cũng vậy, có hệ sinh thái tốt, có thể chế tốt, doanh nghiệp sẽ đổ tiền vào nghiên cứu, phát triển, vào giáo dục, đào tạo. Chỉ nhìn vào số lượng học sinh trở về Việt Nam qua các chuyến bay giải cứu công dân của Chính phủ, sẽ thấy người Việt đầu tư cho giáo dục lớn thế nào. Tuy nhiên, doanh nghiệp Việt vẫn chủ yếu ở quy mô nhỏ và vừa, nguồn lực còn yếu”, ông Lộc bày tỏ.