【kqbd tbn2】Tăng giờ làm thêm chỉ nên là ngoại lệ

Ảnh T.L minh họa

Nới khung làm thêm giờ để tăng thu nhập cho người lao động

Lí giải về đề xuất này,ănggiờlàmthêmchỉnênlàngoạilệkqbd tbn2 Bộ LĐ-TB&XH cho rằng, việc tăng số giờ làm thêm trong một năm để đảm bảo sự linh hoạt cho người sử dụng lao động, tăng khả năng về thị trường lao động so với các quốc gia trong khu vực, đặc biệt trong hội nhập kinh tế quốc tế.

Thực tế, tăng thời giờ làm thêm là nhu cầu của người lao động để tăng thu nhập, với doanh nghiệp đây là điều kiện để đảm bảo đáp ứng yêu cầu sản xuất. Theo khảo sát mới đây về tình hình lao động, tiền lương, thu nhập, chi tiêu và đời sống của người lao động năm 2018 do Viện Công nhân và Công đoàn (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) thực hiện, có 44% người lao động cho biết có làm thêm giờ, số giờ làm thêm trung bình là 28,5 giờ (cao nhất là 50 giờ) với số tiền nhận trung bình là 832.000 đồng/tháng.

Qua khảo sát, với mức thu nhập và chi tiêu như hiện nay nếu không có biến động về việc làm, thu nhập và đời sống thì có 17,4% người lao động có dư dật và tích lũy; 43,7% vừa đủ trang trải cho cuộc sống; 26,5% phải chi tiêu tằn tiện và kham khổ; 12,5% cho biết thu nhập không đủ sống và phải làm thêm giờ.

Báo cáo đánh giá tác động giới của các chính sách trong đề nghị xây dựng Bộ luật Lao động sửa đổi của nhóm chuyên gia thực hiện cũng cho thấy, hiện nay tình trạng vi phạm giới hạn giờ làm thêm ở nước ta khá phổ biến, đặc biệt là trong các mùa cao điểm tại các doanh nghiệp FDI ở những ngành da giày, chế biến thực phẩm, dệt may, gia công xuất khẩu.

Như vậy, theo nhóm chuyên gia, việc nới rộng khung giờ làm thêm nhằm đảm bảo nhu cầu làm thêm giờ để tăng thu nhập, nâng cao mức sống cho một bộ phận người lao động. Đồng thời, tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường lao động, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thu hút đầu tư.

Chỉ làm thêm trong trường hợp đột xuất

Mặc dù với điều kiện của người lao động hiện nay, làm thêm giờ được xem là giải pháp để tăng thêm thu nhập, song nhóm chuyên gia cho rằng đây chỉ nên là ngoại lệ, và chỉ áp dụng đối với những trường hợp yêu cầu đột xuất, bất khả kháng nằm ngoài kế hoạch. Do đó, các doanh nghiệp cần có kế hoạch sản xuất kinh doanh ngắn hạn, trung hạn và dài hạn sát với thực tế để tránh những phát sinh dẫn đến vi phạm các tiêu chuẩn lao động.

Ở góc độ tổ chức, đại diện người lao động, ông Lê Đình Quảng, Phó Trưởng ban Quan hệ lao động –Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, làm thêm giờ là nguyện vọng chính đáng của người lao động trong bối cảnh mức thu nhập chưa đảm bảo đủ sống, tuy nhiên làm thêm ở mức bao nhiêu thì còn tùy vào từng ngành nghề, loại hình doanh nghiệp và số việc làm doanh nghiệp đó tạo ra. Quan trọng là tính toán đến yếu tố sức khỏe và khả năng chịu đựng của người lao động.

Đánh giá về mức đề xuất dự kiến tăng giờ làm thêm lên 400 giờ/năm, ông Quảng cho rằng có thể chấp nhận được. Tăng giờ làm thêm là vấn đề gây tranh cãi rất nhiều lần trong quá trình sửa đổi pháp luật lao động, do đó tăng ở mức nào cần phải đặt trong tổng thể điều kiện lao động của Việt Nam, sức khỏe của công nhân, vấn đề việc làm...

“Quan điểm của chúng tôi là vẫn có thể xem xét nâng lên được nhưng có giới hạn để đảm bảo sức khỏe của người lao động, đặc biệt nếu tăng giờ làm thêm lên một giới hạn nhất định thì người lao động phải được hưởng lợi, đó là tiền lương lũy kế khi làm thêm giờ, tức là càng làm thêm nhiều thì tiền lương của người lao động càng cao”, ông Quảng nhấn mạnh.

Cũng theo ông Quảng, một vấn đề cần chú ý nữa là tai nạn lao động thường xảy ra nhiều hơn trong lúc làm thêm giờ. Như vậy, về lâu dài phải rút ngắn thời gian làm việc lại, tăng thêm thời gian nghỉ ngơi nhưng với điều kiện tiền lương phải đủ bảo đảm cuộc sống. Hơn hết, sắp tới cần tăng cường công tác thanh tra lao động, có những quy định nghiêm ngặt hơn trong vấn đề làm thêm giờ cũng như quan tâm đến an toàn vệ sinh lao động, áp dụng các biện pháp phòng ngừa tốt hơn./.

Mai Đan