PV: Thưa Bộ trưởng,ộtrưởngHồĐứcPhớcCầntriểnkhaiđồngbộcácgiảiphápđểgiúpdoanhnghiệpvượtkhóltd bd dem nay năm 2023 là năm rất khó khăn và điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến các doanh nghiệp. Trong khi Bộ Tài chính đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ như miễn, giảm thuế khoảng 200 nghìn tỷ đồng, nhưng thu ngân sách nhà nước vẫn vượt hơn 8% dự toán. Điều này có bình thường hay không, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Kết quả xuất nhập khẩu của cả năm 2023 chỉ đạt 683 tỷ USD, giảm 6,6% so với năm trước (năm 2022 đạt 732,5 tỷ USD). Tuy nhiên, do tốc độ giảm kim ngạch của nhập khẩu nhanh hơn xuất khẩu, nên cán cân thương mại hàng hóa năm 2023 vẫn thặng dư 28 tỷ USD, vượt xa con số 11,2 tỷ USD của năm 2022.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc. Ảnh: Đức Minh.

Chính phủ đã thực hiện quyết liệt trong vấn đề tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp xuất nhập khẩu để tạo nên một động lực tăng trưởng cho nền kinh tế. Tại sao khi tăng trưởng kinh tế chỉ có 5,05 %, nhưng thu ngân sách vẫn tăng cao. Trong khi đó thì Chính phủ vẫn giảm thuế cho các doanh nghiệp lên đến khoảng 200 nghìn tỷ đồng.

Vậy thì nguồn thu từ đâu? Chúng tôi hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp, nhưng trong quá trình triển khai đã sáng tạo và đổi mới trong quản lý thu. Ví dụ như khoản thu tiềm năng mà lâu nay chưa thu được như sàn thương mại điện tử xuyên biên giới, năm 2023 đã có 73 doanh nghiệp của nước ngoài, trong đó có các doanh nghiệp lớn như Google, Meta (Facebook), Microsoft, TikTok, Netfix, Apple đều cũng đã đăng ký, khai, nộp thuế qua Cổng.

Bên cạnh đó, cơ quan thuế đã triển khai phát hành hóa đơn điện tử và quản lý chặt từ hóa đơn điện tử, tăng thu về cho ngân sách nhà nước. Ngoài ra, cơ quan thuế đã quản lý chặt chẽ vấn đề hoàn thuế, chống chuyển giá, cũng như kết nối dữ liệu liên thông với máy tính tiền và phát hành hóa đơn may mắn…

Những giải pháp đó đã đưa lại nguồn thu cho ngân sách nhà nước, bên cạnh việc triển khai các giải pháp giãn, hoãn các khoản thuế phí trong những năm gần đây.

PV: Các chuyên gia kinh tế và người dân đánh giá cao những giải pháp tài khóa hỗ trợ thời gian qua và coi đấy là một sự trợ giúp nhanh, hiệu quả, đi vào cuộc sống. Vậy năm 2024 này, Bộ Tài chính tiếp tục đề xuất giảm thuế như thế nào để hỗ trợ doanh nghiệp, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Năm 2024, Bộ Tài chính đề xuất và Quốc hội đã quyết định giảm 2% mức thuế suất thuế GTGT đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10% (còn 8%). Ngoài ra, Bộ Tài chính tiếp tục đề nghị giảm thuế môi trường trong xăng dầu và giảm các loại phí, lệ phí và giảm 30% tiền thuê đất hỗ trợ cho các doanh nghiệp và nền kinh tế trong giai đoạn khó khăn.

Duy trì chính sách tài khóa mở rộng, linh hoạt, có hiệu quả giúp hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, để giải quyết những khó khăn cho các doanh nghiệp thì không chỉ các biện pháp giảm thuế, mà chúng ta còn nhiều giải pháp khác, chẳng hạn như tháo gỡ những nút thắt về mặt pháp lý. Ví dụ như mở thị trường tiêu thụ, về tín dụng, ngân hàng; hoặc tháo gỡ thông qua việc đơn giản hóa, cắt giảm các thủ tục hành chính…

Như vậy, cần rất nhiều giải pháp để cùng với giải pháp tài khóa hỗ trợ cho doanh nghiệp vượt khó khăn.

Về mặt lý thuyết, trong ngắn hạn có thể chúng ta giảm thuế để hỗ trợ cho doanh nghiệp, nhưng trong dài hạn, để nâng cao sức mạnh của tài chính công, đảm bảo bội chi ngân sách thấp, phải có giải pháp cho tài chính công tăng lên bằng các giải pháp về thuế ổn định.

PV:Như Bộ trưởng vừa nhắc đến câu chuyện về tài chính công, thời gian qua, nợ công của Việt Nam nhận được sự đánh giá rất tốt từ các tổ chức quốc tế. Nợ công của Việt Nam được đánh giá là bền vững và tích cực. Vậy phải chăng còn nhiều dư địa để chúng ta thực hiện các chính sách tài khóa mở rộng, hay nói cách khác, chúng ta có thể tăng vay nợ công để đầu tư cho các dự án lớn, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Tôi đồng tình với quan điểm đó. Nợ công của Việt Nam có xu hướng giảm dần​, từ 61,4% GDP (năm 2017) xuống còn 58,3% GDP (năm 2018), 55,9% GDP năm 2020 và đến năm 2021 là 43,1%. Năm 2022, mức nợ công được dự tính tương đương với năm 2021, khoảng 43-44% GDP. Quy mô nợ công đến cuối năm 2023 khoảng 37% GDP, thấp hơn nhiều so với mức trần 60%. Nợ chính phủ khoảng 34% GDP, thấp hơn nhiều so với trần 50%. Mức dư nợ này thấp hơn nhiều so với mức trung bình năm 2023 của các quốc gia có mức xếp hạng tín nhiệm BB là 52,8% GDP và BBB là 54,9% GDP.

Nếu nhìn vào các con số đó, chúng ta thấy rằng, còn dư địa lớn để chúng ta có thể huy động nợ công phục vụ cho các công trình hạ tầng thiết yếu, các công trình hạ tầng và kiến tạo phát triển trong tương lai. Khi các công trình đó đi vào cuộc sống, phát huy hiệu quả cao nhất, sẽ đóng góp cho sự phát triển nền kinh tế một cách cao nhất.

Khi chúng ta thực hiện những công trình, dự án hiệu quả, sẽ mang lại sự đột phá phát triển cho đất nước.

PV: Có ý kiến cho rằng, hiện doanh nghiệp đang “khát” vốn, nhưng hiện tại lại phụ thuộc quá nhiều vào vốn vay ngân hàng. Trong khi kênh huy động vốn khá hiệu quả được đánh giá là tốt là trái phiếu doanh nghiệp. Thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục triển khai các giải pháp nào để siết lại, tăng cường công tác thanh kiểm tra và kiểm soát trái phiếu doanh nghiệp, lấy lại niềm tin của nhà đầu tư, thưa Bộ trưởng?

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc: Chúng tôi cho rằng, trái phiếu doanh nghiệp là kênh huy động vốn tốt. Thời gian qua, việc quản lý thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã được thực hiện bài bản, chính xác, đúng đắn.

Bộ Tài chính đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định 08/2023/NĐ-CP và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp huy động vốn, nhưng lại vừa thiết lập trật tự, kỷ cương để minh bạch hóa thị trường tài chính.

Đối với kênh huy động trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, theo chiến lược chúng ta huy động khoảng 25% GDP. Hiện nay dư nợ của trái phiếu doanh nghiệp chỉ khoảng 1 triệu tỷ đồng, tức là chưa đầy 10% GDP. Như vậy, chúng ta còn dư địa khoảng 15-16% GDP để huy động trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, giải quyết khó khăn và sự phát triển của của doanh nghiệp.

Tuy nhiên việc thực hiện phải theo đúng quy định của pháp luật, trên tinh thần các doanh nghiệp vay được của người dân thì phải trả được cho người dân đúng hạn và thực hiện đúng mục tiêu của khoản vay, không dùng khoản vay này để chi cho các khoản vay khác và không trả được nợ, gây mất niềm tin của người dân, nhà đầu tư dẫn đến ảnh hưởng tới thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)