Thà chết chứ không chịu hàng

Ở tuổi thất thập,ởvềtừđịangụctrầtỷ số sampdoria với 32 năm tuổi Đảng và trải qua chốn “địa ngục trần gian”, trông ông hiền từ, điềm đạm. Chậm rãi và chân tình, giọng có lúc đứt quãng vì nghẹn ngào, ông Mịch kể về cuộc đời của mình với nhiều kỷ niệm không thể quên.

Ông Mịch cùng vợ bồi hồi nhớ lại những năm tháng bị giam cầm ở “địa ngục Côn đảo”

Tiếp nối truyền thống cha anh, năm 13 tuổi, ông tham gia giao liên, thông tin bảo mật cho các chiến sĩ cách mạng ở vùng Khu 3, Phú Lộc. Tháng 2/1965, ông là một trong những người kết nối dẫn đường, tạo thuận lợi cho lực lượng vũ trang huyện Phú Lộc tiến đánh đồn địch ở Mỹ Lợi. Ông bị địch bắt, tra tấn hết sức dã man, bị biệt giam tại nhà Lao Thừa phủ Huế, nhưng quyết không khai báo tin tức chiến sĩ cộng sản. Đầu năm 1966, ông bị đày ra Côn Đảo.

Thời gian đầu ở nhà tù Côn Đảo, ông làm tù khổ sai, vác đá xây cầu tàu, đi hạ củi. Nếu chống đối, sai lệnh, chúng rải vôi sống lên đầu, đánh đập tàn nhẫn. Những đòn tra tấn dã man, ông không thể quên là dùng điện dí vào tai và bắt ngồi trong thùng phi đầy nước, lấy gậy đập mạnh phía ngoài khiến ông bị sức ép đau tim và hộc máu. Kể đến đây, giọng ông Mịch lạc đi.

 Những hình ảnh về khu chuồng cọp bao quanh bằng dây thép gai, chật chội lại ùa về trong ký ức của ông. Bất cứ ai bị nhốt vào chuồng cọp đều phải chịu cảnh đứng không đứng được, ngồi không ngồi được. Ông nhớ lại: “Mấy năm trời bị nhốt trong chuồng cọp, toàn bộ da ở lưng bị phồng rộp, đau, nhức và ngứa. Mỗi ngày, chúng xiềng chân, cho một vắt cơm, một gô nước. Mọi sinh hoạt của tôi và 4 chiến sĩ chỉ bó hẹp trong một chuồng cọp chật hẹp, chịu giám sát 24/24 giờ bởi những tên cai ngục. Chỉ lúc được dẫn đi nhà xí là lúc chúng tôi cảm thấy thoải mái, được đứng thẳng”.

Giọng ông chậm rãi, những năm 1968- 1969, chúng đưa ra nhiều chiêu bài để chiêu hồi các chiến sĩ cách mạng đang bị bắt giam tại nhà tù. Chúng bắt ký đơn tự ly khai, từ bỏ đấu tranh cách mạng để hưởng đãi ngộ, sớm trở về đoàn tụ cùng gia đình. Biết được ý đồ thâm độc của kẻ thù, ông và các bạn tù dấy lên phong trào chống ly khai ngay tại nhà tù. Ngồi trong tù, ông và những người bạn vẫn học tập, nắm bắt thông tin bên ngoài để đấu tranh biểu tình đòi chính quyền miền Nam phải trả tự do cho bạn tù.

Nhìn xác bạn tù phơi nắng mà thắt ruột

Lúc bị giam cầm, ông chứng kiến những chiến sĩ cách mạng đào hầm qua hàng rào để có cơ may sống sót. Khi kế hoạch đang dang dở thì có tù nhân vượt ngục bị bọn chúng bắt. Cai ngục làm riết, nhất cử, nhất động đều không qua tầm ngắm của chúng. Nói đến đây, giọng ông nghẹn lại, vì nhớ đến cảnh đồng đội bị bắn chết khi đang đấu tranh chống trả những trận đòn roi của cai ngục. “Hòng dập tắt ý chí đấu tranh của các tù nhân bị giam giữ, những tên cai ngục đánh đập tù nhân rồi mang xác ra phơi giữa sân cả tuần lễ để làm gương, răn các tù nhân khác. Hàng ngày, chúng lùa chúng tôi ra nhìn cái xác nằm trơ trơ giữa nắng oi hay những trận mưa rào của Côn Đảo. Ai ai cũng xót thương đồng đội và căm phẫn sự dã man của kẻ địch”- ông Mịch mắt ngấn lệ.

Để dập tắt phong trào cách mạng, phong trào đấu tranh của các tù nhân bị giam giữ tại hệ thống nhà tù Côn Đảo, kẻ địch dùng nhiều thủ đoạn, từ dụ dỗ đến dùng cực hình nhằm nhụt chí, từ bỏ lý tưởng cách mạng. Tuy vậy, ông và những người bạn xác định tư tưởng “sống là chiến đấu, chết là hoàn thành nhiệm vụ”. Chốn lao tù Côn Đảo đã trở thành “trường đại học” lớn nhất của những người cộng sản, tôi luyện lý tưởng kiên trung với cách mạng.

Hiệp định Paris năm 1973 được ký kết, ông Mịch được trao trả và trở về tiếp tục hoạt động cách mạng. Sau ngày Nam - Bắc trở về một mối, ông được giám định thương binh hạng ¾. Một thời gian ổn định lại sức khỏe, ông tham gia công việc ở địa phương, làm Chủ nhiệm HTX rồi đến Chủ tịch UBND, Bí thư Đảng ủy xã Vinh Giang... Năm 2002, ông nghỉ hưu theo chế độ. Hiện nay, ông làm Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Vinh Giang. Với ông Mịch, ký ức đau thương nhưng hào hùng nơi nhà tù Côn Đảo đã giúp ông rèn luyện chí khí, phẩm chất kiên trung của người chiến sĩ cộng sản.

Minh Văn