【keonhacai,com】Lo Việt Nam thiếu tiền đầu tư kết cấu hạ tầng

Hoàn thiện cơ sở hạ tầng cần nguồn tài chính lớn. Ảnh: Lương Bằng

Nguồn tài chính đang giảm

TheệtNamthiếutiềnđầutưkếtcấuhạtầkeonhacai,como bà Victoria Kwakwa, hiện nay, khi các nguồn vốn ưu đãi đã thu hẹp dần, Việt Nam sẽ phải dựa vào nguồn thu trong nước là chính. Nhưng tỷ lệ thu ngân sách nhà nước trên GDP đã thể hiện xu thế giảm trong 5 năm qua, từ 27% xuống còn 21%.

“Tăng cường huy động nguồn thu nội địa, tiết kiệm chi sẽ là yếu tố quan trọng giúp hoàn thành các mục tiêu phát triển mà không chịu rủi ro mất bền vững nợ” – bà Victoria Kwakwa khuyến nghị.

Ngoài ra, nguồn vốn ODA cũng phải được sử dụng hiệu quả hơn nhằm thu hút vốn tư nhân.

Dù thừa nhận “Việt Nam đang ngày càng giàu hơn”, song ông Eric Sidgwick, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Việt Nam cũng bày tỏ băn khoăn về việc “Việt Nam bắt đầu phải đối mặt với những thách thức mới về nguồn tài chính để xây dựng kết cấu hạ tầng”.

“Khi kinh tế phát triển ngày càng mạnh hơn, Việt Nam tiếp tục bị mất đi các nguồn viện trợ không hoàn lại và vay vốn ODA ưu đãi. Điều này đang làm giảm một nguồn lực tài chính vô cùng quan trọng mà thường được sử dụng cho các cơ sở hạ tầng trọng yếu” – ông Eric Sidgwick lưu ý.

Đây là điều tất yếu sẽ xảy ra. Ngay sau khi Việt Nam thành nước thu nhập trung bình, nhiều đối tác đã và đang rút dần nguồn vốn vay ưu đãi cho Việt Nam. Chẳng hạn hơn 1 năm nữa, Ngân hàng Thế giới có thể sẽ dừng cấp vốn vay ưu đãi cho Việt Nam vào 1-7-2017.

Theo giám đốc ADB tại Việt Nam, những hạn chế của thị trường vốn trong nước để đầu tư cho cơ sở hạ tầng ở cả khu vực tư nhân lẫn khu vực công “đang trở nên khó khăn hơn”.

Đại diện ADB cũng không quên “phê” khả năng tận dụng tối đa nguồn lực ODA của Việt Nam “khá hạn chế bởi các chính sách phức tạp không cần thiết” và làm kéo dài quá trình chuẩn bị và phê duyệt các dự án do bên ngoài tài trợ, làm giảm hiệu suất và hiệu quả của nguồn tài chính bên ngoài…

Tăng thu đi đôi với tiết kiệm chi

Trong bối cảnh này, đại diện ADB khuyến nghị Việt Nam tiếp cận các nguồn lực tài chính từ các nguồn hỗ trợ phát triển chính thức để có tiền đầu tư “dù các điều kiện về lãi suất cao hơn so với nguồn ODA ưu đãi”, song vẫn “ưu đãi hơn” so với nguồn tài chính tư nhân thông thường.

Ông Jonathan Dunn, đại diện thường trú Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) tại Việt Nam cũng lo ngại thâm hụt ngân sách cao vào nợ công đang tăng lên.

“Chi xây dựng cơ bản đã giảm để kiềm chế thâm hụt ngân sách. Tuy nhiên điều này có nguy cơ làm suy yếu tiềm năng tăng trưởng trung hạn” – đại diện IMF phát biểu.

Do đó, theo đại diện IMF, Việt Nam nên tăng cường nỗ lực thu ngân sách, tiếp tục hợp lý hóa khoản chi lớn cho lương ở khu vực công bằng cách cải cách toàn diện bộ máy công chức và tăng chi đầu tư công nhưng hiệu quả hơn…

“Củng cố tài khóa sẽ mang lại nhiều lợi ích nhờ tính bền vững của nợ công và có thêm không gian tài khóa để đối phó với các cú sốc bên ngoài có thể xảy ra” - ông Jonathan Dunn khuyến nghị.