Điện thoại và linh kiện có kim ngạch xuất khẩu trên 31,ệpnộitrỗidậygiànhvịthếxuấtkhẩti ke keo5 tỷ USD trong 8 tháng năm 2020.

Trong đó, đáng chú ý là sự nỗ lực và trỗi dậy của khu vực doanh nghiệp (DN) trong nước khi đạt kim ngạch xuất khẩu 60,8 tỷ USD, với tốc độ tăng vượt trội so với khu vực DN FDI (có vốn đầu tư nước ngoài) vốn luôn tăng trưởng lấn át trong quá khứ.

Doanh nghiệp nội “vượt mặt” những người khổng lồ FDI

Theo số liệu của Bộ Công thương, trong tháng 8, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước tính đạt 26,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với tháng trước. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 9,5 tỷ USD, tăng 4%; khu vực FDI (kể cả dầu thô) đạt 17 tỷ USD, tăng 8%. So với cùng kỳ năm trước, kim ngạch xuất khẩu tháng 8/2020 tăng 2,5%, trong đó khu vực kinh tế trong nước tăng 18,3%; khu vực FDI (kể cả dầu thô) giảm 4,6%.

Lũy kế, 8 tháng năm 2020, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa ước tính đạt hơn 174 tỷ USD, tăng 1,6% so với cùng kỳ năm trước. Cán cân thương mại hàng hóa ước tính xuất siêu 11,9 tỷ USD. Như vậy, từ đầu năm đến nay, nước ta liên tục xuất siêu, 8 tháng xuất siêu gần 12 tỷ USD, cao hơn mức xuất siêu cả năm 2019 ở mức 9,9 tỷ USD, thặng dư của Việt Nam ở mức cao nhất từ trước đến nay.

Trong đó, có 27 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 89,7% tổng kim ngạch xuất khẩu. Điển hình: Điện thoại và linh kiện đạt 31,5 tỷ USD; điện tử, máy tính và linh kiện đạt 27,6 tỷ USD; hàng dệt may đạt 19,2 tỷ USD; máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng đạt 15,1 tỷ USD; giày dép đạt 10,9 tỷ USD…

Thống kê cũng cho thấy, thời gian qua, Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 46,7 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước. Kế tiếp: Trung Quốc đạt 27 tỷ USD, tăng 13%; EU đạt 22,9 tỷ USD, giảm 4%; ASEAN đạt 15 tỷ USD, giảm 13,6%; Hàn Quốc đạt 12,6 tỷ USD, giảm 1,5%; Nhật Bản đạt 12,5 tỷ USD, giảm 6,1%.

Điểm đáng chú ý nhất khi nhìn vào bức tranh xuất khẩu nước ta trong 8 tháng năm 2020 chính là sự vươn lên không ngừng nghỉ của khu vực DN nội để tiếp tục là điểm sáng với kim ngạch xuất khẩu đạt 60,8 tỷ USD, tăng 15,3%. Trong khi đó, khu vực DN FDI (kể cả dầu thô) đạt 113,31 tỷ USD (chiếm 65,1% tổng kim ngạch xuất khẩu), giảm 4,5%.

Đặc biệt, cuối tháng 8/2020 vừa qua, có 6 container với khối lượng tương đương khoảng 150 tấn gạo của Công ty cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An (Cần Thơ) được xuất sang thị trường EU, với mức thuế suất 0% nhờ ưu đãi cam kết từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Qua đó, góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu sản phẩm gạo của Việt Nam trong 8 tháng 2020 đạt 2,2 tỷ USD, tăng 10,4% so với cùng kỳ năm trước.

Đại diện Bộ Công thương cho hay, tăng trưởng xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước luôn cao hơn khu vực DN FDI với mức tăng 15,3%, trong khi khối doanh nghiệp FDI giảm 4,5%. Tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu của DN nội không ngừng tăng lên. Trong 8 tháng qua, tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu của DN trong nước tiếp tục tăng lên tới 34,9%; khối DN FDI giảm về mức 65,1%.

Bất chấp khó khăn, xuất khẩu cuối năm sẽ khởi sắc

Sau một tháng triển khai EVFTA trên thực tế, DN Việt đã dần tiếp thu được luồng sinh khí mạnh mẽ lan tỏa từ hiệp định này để vươn lên vượt qua khó khăn, biến động từ đại dịch Covid-19. Các chuyên gia kinh tế dự báo, chúng ta sẽ chứng kiến những làn sóng xuất khẩu hàng hóa mới từ DN Việt sang thị trường châu Âu trong những tháng cuối năm.

Có thể thấy, bên cạnh những gam màu tươi sáng, những tín hiệu vui thì bức tranh xuất khẩu 8 tháng qua vẫn tồn tại một số mảng trầm. Đơn cử, kim ngạch xuất khẩu của hầu hết các mặt hàng nông sản đều giảm so với cùng kỳ năm trước: Nhóm hàng nông, lâm sản giảm 2,6%, nhóm hàng thủy sản giảm 5,3%. Một số mặt hàng có thế mạnh đều giảm như rau quả giảm 11,3%; cao su giảm 12,7%; hạt tiêu giảm 20%... chỉ có riêng gạo tăng 10,4%.

Để vực dậy xuất khẩu trong những tháng cuối năm, Bộ Công thương đã và đang có những động thái tích cực, triển khai kế hoạch cụ thể. Đơn cử, với nhóm hàng nông sản thực phẩm, trong tháng 9 này, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công thương) sẽ phối hợp với một số cơ quan, tổ chức xúc tiến thương mại và các thương vụ Việt Nam tại nước ngoài... tổ chức hội nghị giao thương trực tuyến quốc tế nông sản, thực phẩm Việt Nam 2020 để đẩy mạnh tiến độ tìm kiếm các cơ hội kinh doanh, đơn hàng xuất khẩu mới. Trong đó, các hoạt động sẽ tập trung vào thị trường EU để nắm bắt hiệu quả các cơ hội đến từ việc giảm thuế quan theo Hiệp định EVFTA.

Đồng thời Cục Xúc tiến thương mại sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan tiếp tục hỗ trợ DN kết nối với các chuỗi cung ứng, tạo tiền đề quan trọng cho duy trì sản xuất, đáp ứng các đơn hàng, gia tăng kim ngạch xuất khẩu.

Trong bối cảnh dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp với những lo ngại về nguy cơ suy giảm trầm trọng của nền kinh tế toàn cầu, đại diện Bộ Công thương nhận định, trong những tháng cuối năm, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam vẫn sẽ khởi sắc, duy trì đà tăng trưởng ổn định. Trong đó, động lực chính là sự lan tỏa luồng sinh khí từ Hiệp định EVFTA kích thích khu vực kinh tế nội địa tiếp tục vươn lên giành vị thế trên “xa lộ” xuất khẩu.

Tố Uyên