Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai (ngồi giữa) tại buổi công bố báo cáo ROSC. Ảnh: LV

Báo cáo ROSC là một phần của sáng kiến toàn cầu giúp tăng cường việc tuân thủ các chuẩn mực và quy tắc quốc tế được công nhận,ệtNamcầnápdụngđầyđủchuẩnmựcbáocáotàichínhquốctếkèo udinese tập trung vào các tiêu chuẩn và thông lệ kế toán và kiểm toán cho các đơn vị có lợi ích công chúng cũng như một khuôn khổ thể chế củng cố hệ thống báo cáo tài chính doanh nghiệp. Báo cáo ROSC được triển khai thực hiện trong giai đoạn 2015 đến 2017, dưới sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ Tài chính, WB và các bên có liên quan.

Phát biểu tại hội thảo, ông Ousmane Dione- Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam nhận định, gần 20 năm trở lại đây, Việt Nam đã có những nỗ lực trong việc xây dựng hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) phù hợp với thông lệ quốc tế với việc đã ban hành và triển khai áp dụng hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam.

Tuy nhiên, chất lượng báo cáo tài chính (BCTC) của các đơn vị có lợi ích công chúng tại Việt Nam hiện chưa nhất quán với các thông lệ quốc tế tốt nhất. Điều này dẫn tới các BCTC được lập khó so sánh với BCTC của các quốc gia khác.

Cùng với các cải cách khác trong ngành Tài chính, báo cáo khuyến nghị Luật Kế toán và Kiểm toán độc lập của Việt Nam cần ngắn gọn hơn nữa trong lần sửa đổi tới. Báo cáo cũng khuyến nghị Việt Nam nên áp dụng đầy đủ Chuẩn mực BCTC quốc tế và các diễn giải liên quan của Ủy ban Diễn giải các chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế cho các đơn vị có lợi ích công chúng.

Báo cáo cũng đưa ra những khuyến nghị chính sách cụ thể liên quan tới khuôn khổ pháp lý, chuẩn mực kiểm toán, chuẩn mực kế toán, kiểm tra và giám sát, đào tạo kế toán, và các tổ chức nghề nghiệp nhằm thúc đẩy sự minh bạch và niềm tin của các nhà đầu tư, giảm thiểu rủi ro của những bất ổn tài chính, nâng cao tính hiệu quả của thị trường và tăng trưởng kinh tế do doanh nghiệp tư nhân dẫn dắt.

Phát biểu kết luận hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho rằng, việc WB xây dựng báo cáo ROSC đưa ra các khuyến nghị để hoàn thành khuôn khổ pháp luật trong lĩnh vực kế toán kiểm toán là rất hữu ích và phù hợp với định hướng cải cách thể chế của Chính phủ Việt Nam.

Bộ Tài chính rất quan tâm đến các khuyến nghị của WB trong báo cáo ROSC với Việt Nam, với mục tiêu hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực kế toán kiểm toán. Trong đó có các nội dung đáng lưu ý như: Luật Kế toán và Kiểm toán độc lập nên ngắn gọn hơn; đối với những chuẩn mực kế toán Việt Nam đã ban hành cần được cập nhật theo chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế. Với những chuẩn mực chưa được ban hành thì cần được sớm ban hành, bổ sung. Cần xác định mục tiêu và đối tượng áp dụng chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế và chuẩn mực kế toán tại Việt Nam. Xây dựng cơ chế để đảm bảo tuân thủ chuẩn mực kế toán đối với các ngân hàng và tổ chức tài chính.

Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính cần ban hành các quy định về báo cáo an toàn cho mục đích tuân thủ chuẩn mực kế toán, xóa bỏ sự khác biệt giữa cơ chế tài chính và chuẩn mực kế toán, xây dựng cơ chế phối hợp giữa cơ quan soạn thảo chuẩn mực kế toán và cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài chính; giảm bớt các quy định đặc thù đối với DNNN để không làm ảnh hưởng đến tính trung thực và độ tin cậy của báo cáo tài chính. Báo cáo tài chính cần được lập và trình bày cho mục đích chung, đáp ứng yêu cầu của nhiều đối tượng sử dụng báo cáo tài chính hơn là chỉ đáp ứng yêu cầu của cơ quan thuế và cơ quan quản lý nhà nước. Chuẩn mực kiểm toán cũng cần được cập nhật các quy định mới nhất của quốc tế; vấn đề cạnh tranh mức phí kiểm toán cần được giải quyết thấu đáo, nên thành lập ủy ban kiểm toán các đơn vị có lợi ích công chúng (bao gồm cả các DNNN).

Thứ trưởng Vũ Thị Mai cho biết, Bộ Tài chính đánh giá cao khuyến nghị của WB và tham luận của các đại biểu là xác đáng và có giá trị cả về lý luận và thực tiễn. "Với việc quan tâm xem xét nghiêm túc và kỹ lưỡng các khuyến nghị và ý kiến đó, chúng tôi sẽ giao cho đơn vị chức năng của Bộ Tài chính nghiên cứu các nội dung phù hợp để triển khai kế hoạch hành động phù hợp, đảm bảo xây dựng hệ thống kế toán kiểm toán của Việt Nam đáp ứng mục tiêu chiến lược, góp phần tạo dựng nền kinh tế thị trường đầy đủ, tiếp tục hỗ trợ các nhà đầu tư và các DN"- Thứ trưởng Vũ Thị Mai khẳng định.

Cũng theo Thứ trưởng Vũ Thị Mai, Bộ Tài chính mong muốn tiếp tục nhận được sự hợp tác chặt chẽ hơn nữa từ WB, các tổ chức để đẩy mạnh quá trình cải cách thể chế, tăng cường năng lực của các cơ quan quản lý nhà nước, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý trong lĩnh vực kế toán kiểm toán, nâng cao tính minh bạch và trung thực của báo cáo tài chính tại Việt Nam./.

Thảo Miên