【ca cược】“Nóng” sản xuất lúa gạo và IUU

(CMO) Tiếp tục phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Phiên họp thứ 25 - Ủy ban Thường vụ Quốc Hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, chiều nay (15/8) Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan trả lời nhóm vấn đề thuộc trách nhiệm của ngành. Trong đó, tập trung vào nội dung “nóng” là xuất khẩu gạo và khai thác theo IUU. Dự điểm cầu trực tiếp tại Hà Nội có Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng; Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan thông tin, 7 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất khẩu nông - lâm - thủy sản đạt 29,13 tỷ USD, giảm 9,1% so cùng kỳ. Đáng quan ngại nhất là dù sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản tăng hơn cùng kỳ, nhưng kim ngạch xuất khẩu lĩnh vực này chỉ đạt 4,95 tỷ USD, giảm đến 25,4% so cùng kỳ.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá phiên chất vấn và trả lời chất vấn đạt chất lượng, sát thực tiễn, đáp ứng nguyện vọng của cử tri. (Ảnh chụp màn hình)

Có 4 nhóm mặt hàng lợi thế đã tận dụng thời cơ để đẩy mạnh xuất khẩu, mang về kim ngạch vượt trội so cùng kỳ, như: Rau quả, cà phê, hạt điều. Riêng xuất khẩu gạo tăng đến 29,6% và dự báo sẽ tiếp tục tăng cao hơn trong những tháng còn lại của năm nay khi Ấn Độ và một số quốc gia hiện dừng xuất khẩu gạo và Thái Lan khuyến nghị giảm diện tích trồng lúa để tránh hiện tượng El nino…

“Khó khăn trong xuất khẩu của ngành nông nghiệp vẫn còn hiện hữu, nhu cầu thị trường phục hồi chậm là do biến động thị trường từ những bất ổn trên thế giới”, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan nhận định. Đồng thời cho rằng, trong thách thức vẫn mở ra nhiều cơ hội, nhất là trên lĩnh vực lúa gạo, từ đó cần linh hoạt vừa đảm bảo an ninh, an toàn thực phẩm cho tiêu dùng trong nước, vừa chủ động nguồn cung phù hợp với nhu cầu xuất khẩu.

Phiên họp tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn lĩnh vực nông nghiệp, trong đó “nóng” về trồng lúa và chống khai thác IUU. (Ảnh chụp màn hình)

Theo tính toán, năm 2023 sản lượng ước đạt 43,1 triệu tấn lúa (tăng trên 452 nghìn tấn so cùng kỳ); sản lượng gạo xuất khẩu ước tính 7,0 triệu tấn (tương đương 29,5 triệu tấn lúa). Theo Bộ trưởng, tình hình sản xuất gạo hiện vẫn chỉ là dự báo ngắn hạn, trong khi tình hình thế giới ở ngành hàng này liên tục thay đổi, cần linh hoạt, thích ứng với thị trường đầy biến động.

Nói về mối quan hệ sản xuất, người đứng đầu ngành nông nghiệp mong muốn cần thực hiện có hiệu quả tư duy mua bán sang tư duy hợp tác, không làm đứt gãy chuỗi sản xuất và phải được số hóa theo hướng kinh tế tập thể, phù hợp với thời đại.

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT chia sẻ nhiều nội dung về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. (Ảnh chụp màn hình)

"Trong nông nghiệp thì thu nhập người trồng lúa là thấp nhất, không thể nói khác được, dù thực tế đã có nhiều thay đổi. Việc tăng thu nhập cho người trồng lúa không chỉ căn cứ vào giá lúa tăng cao, xuất khẩu gạo tăng cao, mà cả quá trình sản xuất, trong đó đầu vào sản xuất giảm được bao nhiêu thì thu nhập sẽ được tăng bấy nhiêu. Ngoài ra, thu nhập của người dân trên đất trồng lúa giờ không chỉ từ hạt lúa, mà phía dưới còn là con cá, con tôm, con cua, rồi kinh tế du lịch sinh thái, du lịch nông thôn… Đó là kinh tế tuần hoàn, tăng trưởng xanh, mà ngành ngành nông nghiệp đang hướng đến, không chỉ trên đất trồng lúa", Bộ trưởng Bộ NN&PTNT chia sẻ.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Quốc Hận và Nguyễn Duy Thanh tham dự phiên chất vấn tại điểm cầu Cà Mau.

Minh chứng rõ hơn cho thông tin trên, về tầm nhìn chiến lược, Bộ trưởng cho biết ưu tiên hoàn thiện chính sách pháp luật phát triển nhãn hiệu, thương hiệu nông sản chủ lực; tổ chức sản xuất nông nghiệp bền vững theo mục tiêu, định hướng tại Chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững và các giải pháp cụ thể tại các đề án đang triển khai, như: “Thí điểm xây dựng vùng nguyên liệu nông, lâm sản đạt chuẩn phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu giai đoạn 2022-2025”; “Đảm bảo an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng nông lâm thủy sản gắn với thị trường tiêu thụ”; “Thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thủy sản đến năm 2030”... Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy nhanh việc xây dựng Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu hec-ta chuyên canh lúa chất lượng cao gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long”; Đề án “Phát triển hệ thống logistic nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh của nông sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn năm 2050”…

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan yêu cầu các địa phương cần vào cuộc tích cực, chấp hành nghiêm ngặt các quy định, linh hoạt trong quản lý diện tích đất trồng lúa.

Nói về tình hình chống khai thác IUU, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết đã có nhiều tiến bộ, như khung pháp lý cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu quốc tế; công tác quản lý đội tàu có nhiều chuyển biến tích cực; thực hiện kiểm soát sản phẩm thủy sản nhập khẩu theo quy định của Hiệp định PSMA về tổng thể đã có sự cải thiện tốt hơn so với trước. “Gỡ thẻ vàng IUU là hành động quyết liệt thể hiện cam kết, trách nhiệm trong hội nhập sâu cùng quốc tế; là mục tiêu khôi phục trữ lượng và tăng tính đa dạng nguồn lợi thủy sản. Đó là giảm cường độ khai thác, chuyển đổi nghề từ khai thác sang nuôi trồng”, Bộ trưởng tỏ rõ quan điểm.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan yêu cầu cần có chế tài đủ mạnh, thể hiện quyết tâm trong xử lý nghiêm minh vi phạm chống khai thác IUU.

Trả lời chất vấn tại hội trường vào chiều nay, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên thông tin về định hướng cung ứng hàng hóa, mở rộng thị trường nhằm tăng cao sản lượng xuất khẩu nông sản, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp. Phiên chất vấn có nhiều nội dung liên quan đến các Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tài chính, Y tế./.

Trần Nguyên