Ngành y tế xác định bệnh do vi-rút Zika có mối liên quan nhất định đối với tật đầu nhỏ ở trẻ khi phụ nữ mang thai nhiễm bệnh trong vòng 3 tháng đầu. Phóng viên Báo Hậu Giang có cuộc trao đổi với TS.BSCKII Nguyễn Văn Lành (ảnh),đểtrnhbệty so truc tuyen bong da lu Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, xoay quanh vấn đề này.

Tật đầu nhỏ do vi-rút Zika là gì, thưa ông ?

- Bệnh đầu nhỏ do vi-rút Zika khiến trẻ sinh ra có phần đầu bị dị dạng bất thường, thường gặp là não phát triển lệch lạc hoặc không phát triển dẫn đến khuyết tật về trí tuệ, vận động và ngôn ngữ.

Dấu hiệu của bệnh có thể xuất hiện khi thai nhi vẫn còn trong bụng mẹ hoặc sau khi trẻ ra đời được vài năm. Căn bệnh này còn ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể như làm biến dạng khuôn mặt, gây ra bệnh còi cọc. Tăng động, co giật và các vấn đề liên quan đến phối hợp, cân bằng cũng hay xuất hiện cùng bệnh đầu nhỏ.

Thai phụ và những người có dự định mang thai cần làm gì để phòng bệnh do vi-rút Zika, thưa ông ?

- Khuyến cáo phụ nữ mang thai hoặc có dự định mang thai không nên đi đến vùng dịch khi không thật sự cần thiết. Luôn quan tâm phòng tránh muỗi đốt bằng nhiều biện pháp. Nên sử dụng bao cao su khi quan hệ với người bạn tình có nguy cơ nhiễm vi-rút Zika. Đối với phụ nữ dự định mang thai, nếu đang sống ở vùng dịch trở về cần đến cơ sở y tế để được khám và tư vấn trước. Đối với phụ nữ mang thai khuyến cáo nên xét nghiệm vi-rút Zika trong 3 tháng đầu của thai kỳ. Khi có triệu chứng đau mỏi cơ khớp, viêm kết mạc hoặc đang sinh sống tại vùng có dịch hay đã đến những vùng có dịch và đã quan hệ với chồng hoặc bạn tình có xét nghiệm dương tính với vi-rút Zika cũng cần làm xét nghiệm. Khám thai, quản lý thai ít nhất 4 lần trong cả thai kỳ (lần 1 trong 3 tháng đầu, lần 2 trong 3 tháng giữa, lần 3 và 4 trong 3 tháng cuối). Phụ nữ mang thai đã nhiễm vi-rút Zika cần siêu âm thai lại sau mỗi tháng hoặc theo chỉ định của bác sĩ.

Có thể chẩn đoán sớm tật đầu nhỏ bằng cách nào, thưa ông ?

- Trong thời gian 3 tháng đầu, siêu âm sẽ đánh giá chính xác tuổi thai và đánh giá hình thái học thai nhi để phát hiện đầu nhỏ. Trong quá trình siêu âm, nếu có dấu hiệu nghi ngờ hoặc bất thường về não, như: giãn não thất, vôi hóa, teo não, không xác định được các bộ phận của não thì cần chuyển đến cơ sở có khả năng chẩn đoán trước sinh để chẩn đoán xác định đầu nhỏ. Cân nhắc tiến hành chọc ối hoặc các thăm dò khác để sàng lọc các dị tật bẩm sinh.

Trong trường hợp chẩn đoán xác định có chứng đầu nhỏ nên thực hiện thêm các thăm dò khác để hỗ trợ chẩn đoán nguyên nhân và phát hiện các dị tật khác. Trong trường hợp gia đình quyết định giữ thai, cần tiếp tục chăm sóc thai nhi, tư vấn và hỗ trợ tâm lý trước và sau sinh cho người phụ nữ và gia đình, cũng như việc chuẩn bị kế hoạch chăm sóc bé sơ sinh.

Xin cảm ơn ông !

HỒNG DIỄM thực hiện