Mẹ có mua được gì không?ệnhnghiệnmuasắnhan bong da hom nay Đó là câu hỏi tôi thường nhận được từ hai cô con gái mỗi khi có dịp đi đâu đó. Lần này cũng vậy, đang lúi húi xem đồ trong chợ Hàn (Đà Nẵng) lại nhận được tin nhắn: Mẹ mua được gì chưa? Ngây người một lúc để xác định xem mình cần mua gì, nhưng tuyệt nhiên không thể nào nhớ ra là cần mua thứ gì. Nhìn sang bên cạnh, thấy mấy chị cùng đoàn ai cũng tay xách nách mang và vẫn đang hăng hái chọn đồ, thử đồ. Hàng hóa ở chợ Hàn khá đẹp. Người bán hàng ân cần, chu đáo nhưng không làm cho khách thấy ngại ngùng vì bị thúc ép. Bạn có thể xem hàng thoải mái mà không bị rầy la khi chẳng mua gì. Có lẽ đây là khu chợ duy nhất tôi gặp từ trước tới nay có cách bán hàng đặc biệt thế này.

Đoàn đến thăm Bảo tàng nghệ thuật điêu khắc Chăm - một bảo tàng do người Pháp xây dựng, chuyên sưu tập, cất giữ và trưng bày các di vật về nghệ thuật điêu khắc của vương quốc Chămpa. Ở đây chỉ rất ít người Việt viếng thăm, còn chủ yếu là khách Tây. Nghe cô thuyết minh nói những tác phẩm nghệ thuật trưng bày tại đây đều là nguyên bản thì tôi hiểu đó là những tác phẩm quý giá duy nhất. Tiếng cô thuyết minh lúc trầm lúc bổng, nhưng tôi không thể hiểu và cảm nhận hết những điều cô nói. Chỉ có một vẻ yên ắng, trầm lắng rất riêng của không gian bảo tàng đưa người ta đến những hoài niệm về quá khứ vàng son của một vương quốc rất xa xôi. Bên những bức tượng đá sa thạch, tượng đất nung bị gãy đầu, gãy tay hoặc sứt mẻ, những khách Tây mồ hôi nhễ nhại đang cúi sát xem những nét hoa văn. Có người đi vòng quanh các bức tượng và hí húi ghi chép, chụp hình. Tuyệt nhiên không thấy du khách người Việt nào có động thái đó.

Ngày thứ ba trong hành trình du lịch năm ngày và đã di chuyển qua hai tỉnh thành, va li, túi xách của tất cả các thành viên trong đoàn, nhất là các thành viên nữ đã căng hết cỡ. Cũng may, tôi mang theo một túi vải đựng được khá nhiều đồ. Và dù không có ý định mua gì, nhưng cả va li và túi vải xơ cua đều đã căng phồng. Mỗi khi về khách sạn, tôi lại phải giở đồ ra xếp lại để có thể nhét thêm được nữa. Trong chuyến du lịch này, đơn vị chủ trì là Công ty TNHH MTV Cao su Phú Riềng đã rất chu đáo. Ngoài một hướng dẫn viên của Phú Riềng touris tham gia từ đầu đến cuối hành trình, đến mỗi địa danh, công ty lại thuê một hướng dẫn viên du lịch tại chỗ để giới thiệu cặn kẽ những nét văn hóa đặc sắc của địa danh, di tích đó. Nhưng hình như không khí trong đoàn chỉ thực sự hứng khởi khi được hướng dẫn viên đưa đến các trung tâm mua sắm. Với nhiều thành viên trong đoàn, hình như ăn uống không quan trọng, vãn cảnh không quan trọng, giải trí không quan trọng. Quan trọng là mua được thật nhiều đồ, dù nhiều món đồ chắc chắn khi về nhà sẽ được nhét sâu vào đáy tủ. Và không chỉ phái đẹp hăng hái mua sắm, cánh mày râu cũng rất hào hứng và thường rất ít cân nhắc khi mở bóp chỉ vì thấy người bên cạnh đã mua một con vật trang trí bằng đá hoa cương hoặc một chiếc vòng ngọc trai, một vài món đồ lưu niệm...

Nhớ hè năm ngoái, gia đình chị bạn đi du lịch Trung Quốc. Vé cho cả gia đình năm người chỉ hơn tám chục triệu đồng, nhưng tiền mua sắm hết một trăm hai chục triệu. Và khi về đến nhà, chị bạn đã phải đấm ngực tự trách mình khi đổ ra giường một đống thập cẩm hàng hóa, từ những thứ đắt tiền như nữ trang, mỹ phẩm, thuốc bổ, đồ điện tử, đến những thứ rẻ tiền như nước lau tivi, miếng chùi nồi... toàn những thứ trong nước có cả.

Trên hành trình trở về, nhìn đống đồ không thể lèn được vào trong va li, phải đặt trên đùi, tôi tự hỏi, không biết có phải cái tâm lý cất trữ hàng hóa từ thời bao cấp đã ăn vào máu và lưu truyền nhiều thế hệ người Việt nên hễ cứ thấy hàng hóa là nhào vào mua như một phản xạ có điều kiện, không thể cưỡng lại được.      

LT