Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí phát biểu tại hội thảo.

Phát biểu tại hội thảo,ửaLuậtđểnângcaohiệuquảquảnlýcôngtrìnhcấpnướcsạchnôngthôbraga – union berlin Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Hữu Chí cho biết, năm 2008, Quốc hội đã ban hành Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước để tạo lập khuôn khổ pháp lý cho công tác quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước. Năm 2013, Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc đã hỗ trợ Bộ Tài chính thực hiện dự án “Xây dựng chế độ quản lý, sử dụng và khai thác tài sản là công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung, xây dựng phần mềm quản lý công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung".

Thực hiện các quy định nói trên, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 54/2013/TT-BTC quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung và Thông tư số 149/2015/TT-BTC quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác phần mềm quản lý tài sản công là công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung.

Các văn bản và cơ sở dữ liệu đã tạo hành lang pháp lý và góp phần quan trọng để công tác quản lý, khai thác công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung dần đi vào nề nếp, góp phần huy động các nguồn lực của khu vực tư nhân cùng Nhà nước đầu tư phát triển, khai thác công trình, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống, sinh hoạt của người dân khu vực nông thôn.

Báo cáo cụ thể hơn về tình hình quản lý, sử dụng và khai thác công trình cấp nước sạch nông thôn, ông La Văn Thịnh – Phó Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính cho biết: Đến nay, trong cơ sở dữ liệu quốc gia về tài sản là công trình cấp nước sạch cả nước đã cập nhật được thông tin ban đầu của 14.911/15.878 công trình, đạt tỷ lệ 94%.

Số công trình này có tổng giá trị khoảng 19.654 tỷ đồng, trong đó, Ủy ban nhân dân xã quản lý, sử dụng 12.614 công trình; đơn vị sự nghiệp quản lý, sử dụng 1.860 công trình; doanh nghiệp quản lý, sử dụng 437 công trình.

Theo ông Thịnh, việc triển khai những quy định về quản lý, sử dụng và khai thác công trình cấp nước sạch nông thôn đã đem lại nhiều kết quả tích cực đặc biệt trong việc huy động các nguồn lực tham gia thông qua giao tài sản Nhà nước bằng các hình thức thuê khai thác.

Hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu về công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung đã trở thành cơ sở đánh giá và đưa ra những biện pháp quản lý có hiệu quả.

Tuy nhiên, qua nắm tình hình thực tế tại địa phương, công tác lập hồ sơ báo cáo, nhất là hồ sơ liên quan đến đất đai, giá trị công trình còn khó khăn, việc giao công trình, chuyển nhượng công trình cho đối tượng quản lý, đặc biệt là doanh nghiệp còn vướng mắc về thủ tục, giá trị tài sản chuyển giao nên mức độ huy động, nguồn lực của xã hội đầu tư vào lĩnh vực này hạn chế.

Quang cảnh hội thảo.

Còn chưa hiệu quả

Tuy đạt được nhiều kết quả, song qua một thời gian triển khai, nhiều bất cập trong lĩnh vực quản lý công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung đã phát sinh.

Phản ánh những bất cập này, đại diện Chương trình nước sạch nông thôn cho rằng sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý tuy có nhưng chưa được đưa vào các quy định cụ thể nên trách nhiệm của từng đơn vị vẫn còn lỏng lẻo.

Bên cạnh đó, việc giá nước tính thấp hơn giá thị trường lại không có địa phương nào đứng ra bù giá theo quy định nên khó có thể thu hút doanh nghiệp hay đơn vị sự nghiệp nhận khai thác. 70% các công trình hiện nay được giao về cộng đồng tự quản sau khi xây xong. Như vậy việc quản lý sẽ kém hiệu quả, công trình nhanh hỏng hóc.

Vị này kiến nghị: “Nên 'dũng cảm' để giá nước sạch nông thôn theo thị trường. Dân nghèo thì Nhà nước trợ cấp, ai ít tiền thì dùng ít, nhiều tiền thì dùng nhiều. Ngân sách không mất gì mà tài sản công thì được bảo đảm”.

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng đã đưa nội dung về cấp nước sinh hoạt nông thôn vào Luật Thủy lợi, dự kiến hoàn thiện trong tháng 6 này. Dự Luật này kỳ vọng sẽ khắc phục được phần nào những bất cập.

Từ phía đơn vị triển khai thực tế, ông Vũ Công Cương – Giám đốc Trung tâm nước sạch Hải Dương nêu: Việc thiết lập hồ sơ hết sức khó khăn, một phần do nguồn vốn xây dựng công trình đa dạng, chia thành nhiều giai đoạn triển khai, phần khác do công trình phần lớn được xây dựng cách đây khá lâu, quá trình bàn giao trước đây không được quan tâm đúng mức nên đa số công trình không đủ, thất lạc hồ sơ, không có số liệu kê khai thông tin dẫn đến việc xác định giá công trình mất nhiều thời gian.

Cho tới nay, Bộ Tài chính hoàn thiện xong dự thảo Luật Quản lý, sử dụng tài sản công để thay thế Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước năm 2008. Một trong những định hướng quan trọng của dự thảo là chế độ quản lý, sử dụng, khai thác đối với tất cả các loại tài sản công quy định tại Điều 53 Hiến pháp 2013, trong đó có tài sản là công trình cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn tập trung với vị trí là một loại tài sản kết cấu hạ tầng phục vụ lợi ích công cộng, lợi ích quốc gia.

Có thể nói, những thay đổi trong dự thảo Luật cơ bản sẽ đảm bảo cho việc quản lý, sử dụng, khai thác các công trình cấp nước sạch nông thôn tập trung hiệu quả, thực chất hơn; đồng thời huy động tốt hơn nguồn lực xã hội vào công tác này.