【nhận định giải mỹ】Nhà nước sẽ không can thiệp vào giá điện?

Không chắc giá điện sẽ tăng hay giảm

Sáng 7/9,ànướcsẽkhôngcanthiệpvàogiáđiệnhận định giải mỹ Ủy ban Kinh tếcủa Quốc hội tổ chức phiên giải trình về thực trạng, giải pháp phát triển điện lực đến năm 2030 nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội.

Sau báo cáo của Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh, từ vị trí chủ tọa, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển là người đầu tiên đặt câu hỏi. Ông Hiển nêu 3 vấn đề về quy hoạch, giá điện và điện than. Đây cũng là những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm, đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương làm rõ tại phiên giải trình.

Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển hỏi: “Chủ trương của Đảng là vận hành nền kinh tế theo cơ chế thị trường, nhưng qua xem xét thấy rằng, cả giá điện đầu vào và bán ra chưa bám sát cơ chế thị trường, làm giảm động lực của sự phát triển điện năng, có đúng như vậy không?”.

Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh trả lời, đến năm 2024, giá điện mới thực sự theo cơ chế thị trường, hoàn toàn minh bạch, có lên, có xuống, không còn câu chuyện Nhà nước can thiệp vào.

Cũng liên quan đến giá điện, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tài chính- Ngân sách Hoàng Quang Hàm đặt vấn đề: theo báo cáo của Bộ Công thương, từ năm 2011 đến nay, đã 9 lần điều chỉnh giá bán lẻ điện, đều là điều chỉnh tăng, chưa bao giờ điều chỉnh giảm. Nhiều ý kiến cho rằng, Bộ Công thương chưa nỗ lực hết mình giảm giá thành điện để giảm giá bán, nhiều yếu tố giảm giá thành điện chưa được quyết liệt thực hiện, biểu tính giá điện hiện nay không hợp lý, cách tính giá điện ngoài sinh hoạt bất cập, người dân phải bù giá điện cho sản xuất.

“Bao giờ, cụ thể là thời điểm nào thì có thể bàn đến giảm giá điện, quy hoạch hướng tới mục tiêu này (mục tiêu giảm giá điện - PV) như thế nào”, ông Hàm nêu câu hỏi.

Trả lời các câu hỏi về giá điện, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, hiện tại mới đang hướng tới xây dựng thị trường bán lẻ điện cạnh tranh, đến năm 2024 thực sự có cơ chế thị trường, người sử dụng điện đều có thể đàm phán giá và ký hợp đồng với người bán. Khi đó, giá điện có tăng, có giảm, Nhà nước chỉ quản lý phí các hệ thống truyền tải và phân phối.

Vậy đến năm 2024, giá điện có giảm xuống không? Không thể khẳng định điều này, song Bộ trưởng Trần Tuấn Anh quả quyết, khi đó, doanh nghiệpvà người dân sẽ được hưởng lợi bởi cơ chế bán điện công khai, minh bạch, có sự giám sát chặt chẽ và giá điện sẽ thật sự phản ánh đúng quy luật của thị trường, tạo điều kiện cho các nhà đầu tưtái đầu tư.

“Đến năm 2024, giá điện giảm hay tăng, tôi không dám chắc, vì còn phụ thuộc vào yếu tố đầu vào, vào thị trường thế giới. Nhưng giai đoạn nào, Nhà nước cũng có chính sách về giá để đảm bảo an sinh xã hội”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

Giá nào là hợp lý?

Theo đại biểu Đỗ Văn Sinh, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Quy hoạch Điện lực trong thời kỳ vừa qua xác định cụ thể quy mô, thời gian vận hành và chủ đầu tư dự ánđã dẫn đến tình trạng có nhiều nhà đầu tư được lựa chọn không đủ năng lực về tài chính và kỹ thuật, xuất hiện việc chào bán, chuyển nhượng dự án; nhiều dự án chậm tiến độ. Mặt khác, trường hợp có sự thay đổi quy mô, thời gian vận hành, thì các nhà đầu tư lại mất nhiều thời gian, chi phí để được thẩm định, phê duyệt điều chỉnh, bỏ lỡ cơ hội đầu tư.