Trên thực tế, mặt hàng đăng kí tờ khai TN-TX tại các chi cục trực thuộc Cục Hải quan Quảng Ninh chủ yếu là xăng dầu, phân đạm, quặng, vải, cuộn, thực phẩm… Hiện có trên 400 DN đang hoạt động kinh doanh TN-TX trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Qua phân tích của Cục Hải quan Quảng Ninh thì hàng kinh doanh TN-TX tạm chia làm hai nhóm.
Thứ nhất,đối với hàng hóa TN-TX không thuộc diện cấm XK, tạm ngừng XK, cấm NK, tạm ngừng NK chủ yếu là vải cuộn mới, vải vụn, cao su… Khi DN Việt Nam kí hợp đồng mua, hợp đồng bán với đối tác nước ngoài, số hàng sẽ được đưa về cửa khẩu nhập, DN sẽ đăng kí tờ khai TN-TX ngay tại cửa khẩu nhập (chủ yếu tại các chi cục thuộc Cục Hải quan Hải Phòng). Sau đó vận chuyển ra các cửa khẩu, các điểm thông quan thuộc Khu kinh tế cửa khẩu của Quảng Ninh để bàn giao cho cơ quan Hải quan cửa khẩu xuất giám sát hoạt động tái xuất.
Thứ hai,đối với hàng TN-TX thuộc diện cấm XK, tạm ngừng XK, cấm NK, tạm ngừng NK, NK có điều kiện chủ yếu là hàng thực phẩm đông lạnh, đồ đã qua sử dụng (đồ điện tử, lốp xe, màn hình máy vi tính, quần áo)… DN đăng kí tờ khai để được tái xuất những lô hàng này qua các cửa khẩu trong khu kinh tế cửa khẩu như Móng Cái, Hoành Mô, Bắc Phong Sinh thì DN phải xin giấy phép của UBND tỉnh (theo quy chế quản lí hàng TN-TX thuộc danh mục hàng cấm NK, tạm ngừng NK, cấm XK, tạm ngừng NK ban hành kèm theo Quyết định số 06/2007/QĐ-UBND). Sau đó vận chuyển ra các cửa khẩu, các điểm thông quan thuộc các Khu kinh tế cửa khẩu thuộc tỉnh Quảng Ninh để bàn giao cho cơ quan Hải quan cửa khẩu xuất giám sát tái xuất (chủ yếu tại Khu Kinh tế cửa khẩu Móng Cái).
Cục Hải quan Quảng Ninh cho biết, trong quá trình thực hiện công tác quản lí nhà nước về hải quan đối với hàng hóa TN-TX vẫn còn một số vướng mắc phát sinh. Tuy nhiên, đơn vị đã có báo cáo kịp thời nên những vướng mắc cơ bản được giải quyết.
Bên cạnh đó, Hải quan Quảng Ninh triển khai công tác giám sát đối với hàng hóa kinh doanh TN-TX đầy đủ, đúng quy định hiện hành. Mặt khác, đối với những trường hợp đặc thù, đơn vị đã chủ động xây dựng dự thảo văn bản trình Tổng cục Hải quan phê duyệt trước khi kí ban hành và đã ban hành 5 quy định giám sát đặc thù… đảm bảo cho công tác quản lí chặt chẽ, đồng thời phù hợp với đặc điểm từng đơn vị.
Đồng thời, nhận thấy lưu lượng hàng hóa, số tờ khai đăng kí tạm nhập kể từ năm 2009 đến nay tăng mạnh, Cục Hải quan Quảng Ninh chỉ đạo các chi cục trực thuộc tăng cường kiểm tra thanh khoản hồ sơ TN-TX đúng thời hạn theo quy định, xử phạt vi phạm hành chính đối với một số DN chậm nộp hồ sơ thanh khoản. Cụ thể, từ năm 2009 đến nay, đơn vị đã trực tiếp phát hiện xử lý 66 vụ DN vi phạm quy định về thời hạn làm thủ tục hải quan; vi phạm quy định về giám sát hải quan đối với hàng TN-TX.
Quang Hùng