Nhiều “cơn gió ngược” hạn chế tăng trưởng 2023

Điểm lại bức tranh tăng trưởng năm 2022 của Việt Nam,ăngtrưởngcủaViệtNamnămdựkiếnởmứbong đa vn hôm nay ông Nguyễn Minh Cường - Chuyên gia kinh tế trưởng của ADB tại Việt Nam, nhận định năm 2022, Việt Nam đã có mức tăng trưởng hết sức ấn tượng 8% - cao nhất trong 20 năm qua. Mức tăng trưởng ấn tượng này có được là nhờ sự phục hồi tương đối đồng đều của các cực tăng trưởng, từ thương mại, đầu tư… đến tiêu dùng trong nước.

ADB họp báo công bố báo cáo ngày 4/4. Ảnh: LV

Tuy nhiên, tăng trưởng trong năm 2023 sẽ bị hạn chế do những “cơn gió ngược” từ suy thoái toàn cầu, chính sách tiền tệ tiếp tục thắt chặt và tác động lan tỏa từ cuộc xung đột Nga - Ukraine. Theo ông Cường, suy thoái kinh tế thế giới trầm trọng hơn trong quý IV/2022 và nhiều khả năng sẽ tiếp tục trong năm 2023.

Nhu cầu toàn cầu giảm đã khiến chỉ số sản xuất công nghiệp giảm 6,3% trong hai tháng đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm 2022. Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất chế biến chế tạo đã giảm xuống dưới 50 trong 4 tháng liên tiếp do lĩnh vực sản xuất chế biến chế tạo hàng xuất khẩu giảm trong khi lĩnh vực sản xuất chế biến chế tạo hàng tiêu dùng không có khả năng bù đắp cho sự sụt giảm này; chỉ số này sau đó đã hồi phục lên 51,2 vào tháng 2/2023. Công nghiệp được dự báo sẽ tăng chậm, ở mức 7,5% vào năm 2023, đóng góp 2,7 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP.

Ở trong nước, sau 3 năm chống chọi với đại dịch, những điểm yếu về cơ cấu của nền kinh tế đã bắt đầu bộc lộ, trở thành thách thức và rủi ro nội tại với Việt Nam. Các thị trường tài chính trong nước đối mặt với nhiều áp lực, đặc biệt là thị trường vốn khi trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn từ tháng 3 đến tháng 12/2023; lạm phát chung và lạm phát cơ bản vẫn ở mức cao; cán cân đối ngoại vẫn còn nhiều sức ép…

Do vậy, triển vọng tăng trưởng của kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ thấp hơn và lạm phát tăng. Kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức 6,5% vào năm 2023 và 6,8% vào năm 2024. Lạm phát sẽ gia tăng, dự kiến có thể lên đến 4,5% trong năm 2023 trước khi hạ xuống mức 4,2% vào năm 2024.

Về phía cầu, tiêu dùng trong nước sẽ tiếp tục phục hồi trong năm 2023. Du lịch hồi sinh, các chương trình kích cầu và đầu tư công mới được khởi xướng trong tháng 1/2022 và việc tăng lương có hiệu lực từ tháng 7/2023 dự kiến sẽ giúp tiêu dùng trong nước tiếp tục tăng, mặc dù lạm phát cao hơn có thể cản trở tiêu dùng phục hồi.

Đầu tư công là một động lực then chốt cho phục hồi và tăng trưởng

Theo ông Nguyễn Minh Cường, ADB dự báo tăng trưởng của Việt Nam có thể đạt được mục tiêu 6,5% như Chính phủ đã đề ra. Tuy nhiên, để đạt được con số tăng trưởng này thì Việt Nam cần phải thực hiện được 3 đột phá về giải ngân đầu tư công; chuyển hướng chính sách hỗ trợ tăng trưởng, nới lỏng; tận dụng được sự mở cửa của nền kinh tế Trung Quốc.

Phân tích rõ hơn các điều kiện này, vị kinh tế trưởng của ADB tại Việt Nam cho biết, đầu tư công sẽ là một động lực then chốt cho việc phục hồi và tăng trưởng kinh tế trong năm 2023 và 2024, giúp thúc đẩy ngành xây dựng và các hoạt động kinh tế liên quan khác. Cùng với việc nhanh chóng chuyển sang chính sách nới lỏng tiền tệ trong tháng 3, giải ngân đầu tư công được kỳ vọng mang lại tác động đa chiều, tạo ra động lực tăng trưởng mạnh mẽ cho nền kinh tế.

Chuyên gia kinh tế trưởng của ADB tại Việt Nam Nguyễn Minh Cường, Ảnh: LV

Ông cũng đánh giá cao việc trong khi hầu hết các nền kinh tế trong khu vực và trên thế giới đang loay hoay giữa việc đảm bảo an toàn hệ thống hay mục tiêu lạm phát, Việt Nam đã nhanh chóng chuyển hướng chính sách sang hỗ trợ tăng trưởng, thay vì thắt chặt.

“Với sức ép lên khu vực tài chính và dư địa hiện có, việc Ngân hàng Nhà nước chuyển hướng sang chính sách hỗ trợ tăng trưởng, nới lỏng theo chúng tôi là đúng đắn và rất kịp thời. Đó sẽ là một đột phá hỗ trợ cho tăng trưởng trong năm 2023”- ông Cường nhấn mạnh.

Về việc tận dụng được sự mở cửa của nền kinh tế Trung Quốc, ông Cường cho rằng, việc Trung Quốc mở cửa trở lại tạo sức ép lên sự cạnh tranh với hàng hóa của Việt Nam tại các thị trường lớn như Hoa Kỳ. Nhưng đồng thời, điều đó cũng mở ra cơ hội, thể hiện rõ nhất ở tăng trưởng du lịch dịch vụ và cơ hội cho hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc.

“Tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2023 sẽ bị hạn chế do suy thoái kinh tế thế giới, chính sách tiền tệ tiếp tục thắt chặt ở các nước phát triển và tác động lan tỏa từ căng thẳng địa chính trị toàn cầu. Tuy nhiên, chính sách hỗ trợ tăng trưởng thông qua việc nới lỏng tiền tệ và khối lượng lớn đầu tư công kỳ vọng được giải ngân trong năm 2023, cùng với việc mở cửa trở lại của Trung Quốc, sẽ giúp Việt Nam đương đầu với những bất lợi này” - ông Andrew Jeffries - Giám đốc Quốc gia của ADB nhận định.