【kết quả bóng đá u19 đức】Phát triển cánh đồng lớn cần sự gắn kết hơn giữa doanh nghiệp và nông dân

Cánh đồng lớn tại tỉnh Hậu Giang. Ảnh: Bùi Tư

Theáttriểncánhđồnglớncầnsựgắnkếthơngiữadoanhnghiệpvànôngdâkết quả bóng đá u19 đứco Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hậu Giang, doanh nghiệp và nông dân cần thống nhất giá bán lúa ngay trước thời điểm thu hoạch, chứ không phải vào thời điểm lúa được 1-2 tháng như trước đây.

Lợi nhuận tăng khi tham gia vào cánh đồng lớn

Ông Lê Văn Đời, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hậu Giang cho biết, tổng diện tích gieo trồng của tỉnh là 198.525 ngàn ha, năng suất bình quân đạt 6,4 tấn/ha.

Toàn tỉnh có 5 cánh đồng lớn với diện tích khoảng 3.894 ha. Có hơn 4.000 hộ dân tham gia vào cánh đồng lớn, tổng sản lượng đạt 25.312 tấn/vụ. Năng suất trung bình của các cánh đồng lớn đạt 6,5 tấn/ha, cao hơn năng suất trung bình là 0,1 tấn/ha.

Trong vụ Đông Xuân 2018-2019, có 1.643 ha có hợp đồng với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm. Có 20 doanh nghiệp tham gia thu mua, tiêu thụ sản phẩm lúa gạo.

Trên cánh đồng lớn, ngành nông nghiệp Hậu Giang đã triển khai nhiều chương trình, dự án về chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật trong canh tác lúa của chương trình IPM từ các dự án như Dự án WB6, dự án GIZ, dự án VnSAT…. Trong cánh đồng lớn bên cạnh việc nông dân áp dụng những kỹ thuật canh tác lúa tiên tiến như “1 phải 5 giảm”, “3 giảm 3 tăng” qua đó cải thiện và thúc đẩy mức độ cơ giới hóa trong các khâu sản xuất nông sản.

Về thu nhập, do chi phí vật tư nông nghiệp đầu vào khi canh tác trên cánh đồng lớn giảm so với canh tác trên cánh đồng truyền thống hơn 1 triệu đồng/ha, nên lợi nhuận thu được từ cánh đồng lớn tăng hơn 1 triệu đồng/ha so với cánh đồng truyền thống.

Theo ông Đời, việc tham gia cánh đồng lớn cho hiệu quả rõ rệt. Thực hiện cánh đồng lớn đã giảm chi phí vật tư đầu vào, dễ dàng cơ giới hóa, ứng dụng công nghệ sản xuất, cơ sở vật chất, thủy lợi được đầu tư bài bản. Trong những năm đầu triển khai cánh đồng lớn (từ năm 2014-2016), việc liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp được thực hiện thuận lợi. Doanh nghiệp và nông dân thực hiện đúng cam kết trong hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Một số doanh nghiệp sẵn sàng đầu tư giống, vật tư nông nghiệp và tiêu thụ sản phẩm cho nông dân.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây, do giá lúa gạo biến động nên doanh nghiệp chỉ tham gia vào khâu bao tiêu sản phẩm. Ngoài ra, do doanh nghiệp không đủ nhân lực để quản lý hết số hộ dân địa phương tham gia vào cánh đồng lớn nên phải thuê trung gian là thương lái. Khi giá lúa xuống, thương lái sẵn sàng hủy hợp đồng, bỏ đặt cọc, không thu mua lúa của dân.

Ngược lại, khi giá cao, nông dân thường “bể kèo”, bán lúa cho nơi khác mà không bán cho thương lái theo giá đã thỏa thuận.

Nguyên nhân được ông Đời chỉ ra là do trong chuỗi giá trị hạt gạo, doanh nghiệp chỉ thực hiện được một phần, các công ty thu mua lúa hầu như không đầu tư về vật tư sản xuất (phân, thuốc bảo vệ thực vật, giống)… nên hợp đồng chỉ có tính cách ghi nhớ hoặc đến ngày thu hoạch đến vận động nông dân bán lúa cho doanh nghiệp, không có hợp đồng ký kết trước khi vào vụ sản xuất.

Ngoài ra, giá cả thị trường biến động liên tục, thường doanh nghiệp thỏa thuận giá lúa với nông dân khi lúa 1-2 tháng tuổi. Chính vì vậy, khi đến thời điểm thu hoạch, giá trị thị trường giảm, doanh nghiệp sẽ bỏ tiền đặt cọc. Giá lúa tăng thì doanh nghiệp vẫn giữ nguyên giá ban đầu.

Cùng với đó, các tổ chức nông dân như hợp tác xã, tổ liên kết chưa thật sự phát huy vai trò trong sản xuất như các khâu tổ chức sản xuất, tìm kiếm thị trường bán lúa, công ty đầu tư vật tư phục vụ sản xuất.

Thống nhất giá bán trước thu hoạch 7-10 ngày

Theo ông Đời, mặc dù có những khó khăn trước mắt nhưng tỉnh vẫn kiên định triển khai và phát triển cánh đồng mẫu lớn. Để phát triển cánh đồng mẫu lớn, các tổ chức nông dân cần tham gia tích cực hơn trong chuỗi giá trị, cần chủ động tìm liên kết với doanh nghiệp đầu tư, doanh nghiệp thu mua ngay từ đầu, đồng thời có chính sách liên kết dài hạn với doanh nghiệp.

Điều quan trọng là doanh nghiệp và người nông dân phải có chung tiếng nói, thông cảm cho nhau. Để khắc phục chênh lệch giá giữa giá thị trường và giá trong hợp đồng, theo ông Đời, trước vụ thu hoạch từ 7-10 ngày, doanh nghiệp nên xuống đàm phán, thống nhất giá với nông dân.

Bên cạnh đó, nông dân cần chủ động nguồn giống và không lệ thuộc vào giống của công ty, giá cao, không kiểm soát được chất lượng giống.

Ngoài ra, cần có sự hỗ trợ giới thiệu doanh nghiệp đầu tư, thu mua cho các tổ chức nông dân từ các đơn vị có liên quan của nhà nước.

Mặt khác, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ cho các doanh nghiệp lớn có liên kết sản xuất với nông dân tại các vùng nguyên liệu chuyên canh chính, xác định thị trường mục tiêu, thu hút khách hàng lớn, xây dựng thương hiệu, kết nối trực tiếp với hệ thống bán lẻ./.

Bùi Tư