Fitch cho rằng việc Tập đoàn độc quyền khí đốt Gazprom của Nga ngừng trả trước cho công ty chuyển tải khí đốt “Naftogaz” của Ukraine tiền chuyển tải khí đốt qua lãnh thổ nước này có thể dẫn tới khả năng gián đoạn nguồn cung tới Đông Nam Âu do mức dự trữ thấp trong các kho chứa của Ukraine.

Hồi cuối tháng 6,ơxảyracuộcchiếnkhíđốtmớigiữaNgavàkết quả đan mạch hôm nay Gazprom thông báo sẽ cấp trước cho Naftogaz 1 tỷ USD để mua khí đốt trữ vào các bể chứa ngầm trong lòng đất (UGS) nhằm đề phòng trường hợp chuyển tải khí đốt cho châu Âu bị gián đoạn vào mùa Đông. Tuy nhiên, sau đó, Chủ tịch Gazprom Alexei Miller cho biết khoản tiền 1 tỷ USD là khoản ứng trước cuối cùng của Gazprom cho tới ngày 1-1-2015.

Trên thực tế, khoản tiền ứng trước của Gazprom rất quan trọng đối với Naftogaz, vốn tiếp tục phụ thuộc vào phí chuyển tải khí đốt cũng như sự hậu thuẫn của chính phủ Ukraine để bù đắp khoản thua lỗ do bán khí đốt trong nước với giá rẻ do chính phủ quy định. Giới chuyên gia ước tính vào đầu mùa Đông, lượng khí đốt dự trữ cần đạt trên 19 tỷ m3. Với giá thành hiện nay, Naftogaz không có khả năng tăng lượng khí đốt trữ trong kho của mình tới yêu cầu này, trong khi khoản thanh toán của Gazprom giúp duy trì lượng khí đốt trữ trong các UGS ở mức 7,5 tỷ m3.

Rõ ràng với khối lượng khí đốt trữ cần thiết chỉ chiếm 2% nhu cầu khí đốt hàng năm của châu Âu, nhiều khả năng nó không gây tác động lớn tới toàn bộ khu vực. Tuy nhiên, nó vẫn có thể gây gián đoạn nguồn cung tới những nước phụ thuộc vào nguồn cung khí đốt của Nga qua ngả Ukraine, trong đó có Bulgari, Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ.

Do vậy, để tránh lặp lại cuộc khủng hoảng đã có từ lâu trong lịch sử, Nga và Ukraine cần hướng đến một giải pháp đôi bên cùng có lợi, đó là trong giai đoạn mùa Đông, Ukraine có thể tăng lượng khí đốt chuyển tải để sử dụng cho các khu vực miền Đông nước này, lượng bổ sung được lấy từ khí đốt trữ trong các cơ sở ở miền Tây. Bên cạnh đó, để giải quyết việc không có tiền để trữ khí đốt, Ukraine có thể vay tiền của Nga để mua khí đốt tích trữ hoặc nhượng cho Gazprom một phần đường ống chuyển tải khí đốt.

Ngọc Hà