BHXH TP. Đà Nẵng thanh tra chuyên ngành đóng BHXH tại đơn vị sử dụng lao động.
Nhưng lại chưa được giao chức năng thanh tra chuyên ngành (TTCN) về việc thực hiện chính sách,ànthiệnchứcnăngthanhtrachuyênngàty lẹ keo đặc biệt là thanh tra việc thực hiện hợp đồng khám chữa bệnh BHYT, quản lý chi trả đảm bảo chế độ người lao động ở đơn vị sử dụng lao động (SDLĐ).
Nhiều vướng mắc
Theo BHXH Việt Nam, cơ quan BHXH đã có cơ cấu tổ chức thanh tra, kiểm tra theo ngành dọc từ trung ương tới tỉnh, huyện và có đủ đội ngũ cán bộ TTCN về đóng BHXH, BH thất nghiệp (TN), BHYT đã được đào tạo, bồi dưỡng đầy đủ về nghiệp vụ thanh tra; có chuyên môn, nghiệp vụ về chế độ, chính sách BHXH, BHYT. Tuy nhiên, cơ quan BHXH dù có quyền và trách nhiệm tổ chức thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT nhưng lại chỉ có chức năng TTCN về đóng BHXH, BHTN, BHYT mà không có chức năng thanh tra, xử lý vi phạm trong việc thực hiện chính sách pháp luật về BHXH, BHYT đối với các tổ chức, cá nhân, đơn vị SDLĐ và các cơ sở khám chữa bệnh BHYT. Điều này dẫn tới khó khăn không nhỏ trong việc tổ chức thực hiện các quy định của chính sách pháp luật về BHXH, BHYT; quyền và lợi ích hợp pháp của người tham gia BHXH, BHYT, BHTN bị xâm hại không được ngăn chặn hoặc xử lý kịp thời.
Về thẩm quyền thanh tra, theo quy định của pháp luật, cơ quan BHXH chỉ có chức năng TTCN đóng bảo hiểm, còn việc thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT chỉ là kiểm tra. Các hành vi vi phạm pháp luật về thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHYT của người lao động và chủ SDLĐ đều do cơ quan BHXH qua công tác kiểm tra phát hiện ra. Tuy nhiên, việc xử lý vi phạm mới chỉ dừng ở mức độ phát hiện sai sót, kiến nghị thu hồi và kiến nghị cơ quan quản lý nhà nước xử lý theo quy định của pháp luật. Còn kết luận sau kiểm tra của cơ quan BHXH không được các đơn vị thực hiện nghiêm túc, chưa có tác dụng răn đe, phòng ngừa hành vi vi phạm của các chủ SDLĐ và các cơ sở khám chữa bệnh (KCB) BHYT. Theo BHXH Việt Nam, đây là một trong những nguyên nhân cơ bản làm ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả hoạt động thực hiện chế độ, chính sách của cơ quan BHXH.
Theo quy định của Luật BHXH, Luật BHYT thì Thanh tra Lao động - Thương binh và Xã hội thực hiện chức năng TTCN về việc thực hiện chính sách, pháp luật BHXH; thanh tra y tế thực hiện chức năng TTCN việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT và thanh tra tài chính thực hiện chức năng TTCN về quản lý tài chính BHXH, BHYT. Các cơ quan thanh tra trên cũng đã có nhiều cố gắng trong việc thanh tra và phối hợp với tổ chức BHXH để tranh tra, xử phạt đối với các đơn vị vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT. Tuy nhiên, số lượng các đơn vị SDLĐ, cơ sở khám chữa bệnh quá lớn, lực lượng thanh tra của các ngành này còn mỏng. Dù đã có sự phối hợp tham gia rất lớn từ cơ quan BHXH, nhưng do các bộ phải tập trung các nhiệm vụ thanh tra, kiểm tra theo chức năng của ngành mình nên quá trình thanh tra việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT còn rất hạn chế về số cuộc, số đơn vị được thanh tra và không kịp thời.
Kiến nghị bổ sung chức năng thanh tra BHXH, BHYT
Để khắc phục những khó khăn, vướng mắc trên, ngành BHXH đề xuất sửa đổi bổ sung văn bản quy phạm pháp luật hiện hành liên quan đến chức năng, nhiệm vụ tại các Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật Việc làm, Luật An toàn vệ sinh lao động. Theo đó, ngành này kiến nghị bổ sung chức năng TTCN đầy đủ cho ngành BHXH, trong đó có thanh tra việc thực hiện giải quyết chế độ chính sách BHXH, BHYT để hạn chế tình trạng lạm dụng, trục lợi chế độ BHXH và bội chi quỹ BHYT như hiện nay. Đồng thời, ngành kiến nghị bổ sung trách nhiệm của cơ quan BHXH trong việc TTCN về BHYT, thanh tra việc thực hiện chính sách BHYT, thực hiện hợp đồng KCB BHYT; bổ sung trách nhiệm của cơ quan BHXH trong thanh tra, kiểm tra việc giải quyết và chi trả chế độ BHTN, chế độ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp….
BHXH Việt Nam cũng kiến nghị rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về TTCN. Theo đó, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 07/2012/NĐ-CP của Chính phủ quy định về cơ quan được giao thực hiện chức năng TTCN, bổ sung thêm ngành BHXH… Về thẩm quyền xử phạt, BHXH Việt Nam cũng đề nghị bổ sung thẩm quyền của tổ chức BHXH xử phạt các hành vi vi phạm về đóng BHXH, BHTN và BHYT và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính khi đối tượng vi phạm không tự nguyện chấp hành quyết định xử phạt. Bên cạnh đó, sửa đổi, bổ sung Nghị định số 176/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt VPHC trong lĩnh vực y tế theo hướng giao cho lực lượng TTCN của tổ chức BHXH có thẩm quyền trong việc xử phạt VPHC….
Vụ Thanh tra - Kiểm tra (BHXH Việt Nam) cho biết, để thực hiện tốt công tác thanh tra sau khi được bổ sung chức năng TTCN đầy đủ, toàn ngành BHXH sẽ kiện toàn lại cơ cấu tổ chức bộ máy và chuẩn bị đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra. Theo đó, ngành sẽ sắp xếp lại cơ cấu tổ chức bộ máy thực hiện nhiệm vụ thanh tra ngành BHXH theo hướng thành lập đơn vị hành chính, có con dấu và tài khoản riêng, trực thuộc BHXH Việt Nam là "Thanh tra BHXH" để công tác thanh tra ngành BHXH đảm bảo tính khách quan và kịp thời. Đồng thời, BHXH tiếp tục nâng cao chất lượng cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra ngành BHXH, đổi mới theo hướng sắp xếp lại đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra kiểm tra tương ứng, phù hợp theo cơ cấu tổ chức bộ máy thực hiện nhiệm vụ thanh tra ngành BHXH sau khi thống nhất phương án kiện toàn cơ cấu tổ chức bộ máy thanh tra kiểm tra ngành BHXH…
| BHXH Việt Nam cũng đề nghị bổ sung thẩm quyền của tổ chức BHXH xử phạt các hành vi vi phạm về đóng BHXH, BHTN và BHYT và cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính khi đối tượng vi phạm không tự nguyện chấp hành quyết định xử phạt. |
Hà My