Công chức Chi cục Hải quan Sóng Thần kiểm tra thực tế hàng hóa gửi qua chuyển phát nhanh. Ảnh: Thu Mai.

Xây dựng hệ thống xử lý dữ liệu

Dự thảo Nghị định quản lý hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được giao dịch qua thương mại điện tử đã được Tổng cục Hải quan xây dựng, lấy ý kiến các đơn vị liên quan hoàn thiện và trình Chính phủ ký ban hành. Tuy nhiên, do cần có thời gian xây dựng hệ thống công nghệ thông tin để phục vụ cho việc triển khai Nghị định, thời gian ban hành Nghị định dự kiến sẽ vào quý IV/2024 và có hiệu lực từ 1/1/2025.

Theo dự thảo, ngoài các đối tượng thực hiện thủ tục hải quan như đối với hàng hóa xuất nhập khẩu thông thường, Nghị định bổ sung thêm các đối tượng là: chủ sở hữu website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, ứng dụng cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, website thương mại điện tử bán hàng và ứng dụng bán hàng.

Về hệ thống xử lý dữ liệu hải quan thương mại điện tử, lãnh đạo Cục Giám sát quản lý về hải quan cho biết: hệ thống cho phép thực hiện thủ tục hải quan, tiếp nhận, phản hồi, chia sẻ, xử lý và lưu giữ thông tin liên quan đến xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa giao dịch qua thương mại điện tử.

Cụ thể, hệ thống sẽ có các chức năng cơ bản như: thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử, tiếp nhận, xử lý, phản hồi, lưu trữ thông tin đơn hàng và các thông tin có liên quan, xác thực chữ ký số của người gửi thông tin.

Bên cạnh đó, hệ thống cũng kết nối, trao đổi thông tin hoạt động thương mại điện tử với hệ thống xử lý dữ liệu hải quan về thương mại điện tử của chủ sở hữu website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, ứng dụng cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, website thương mại điện tử bán hàng, ứng dụng bán hàng; đại lý làm thủ tục hải quan, doanh nghiệp vận chuyển hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, doanh nghiệp kinh doanh kho ngoại quan, doanh nghiệp kinh doanh địa điểm kiểm tra, tập kết hàng chuyển phát nhanh, bưu chính, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thực hiện việc bảo lãnh số tiền thuế phải nộp cho người khai hải quan.

Đồng thời kết nối với Cổng thông tin một cửa quốc gia, Cổng Dịch vụ công quốc gia, Cổng kết nối dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng, các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, về đăng ký kinh doanh, về thuế, các hệ thống công nghệ thông tin của cơ quan nhà nước và các hệ thống của các bên liên quan khác để trao đổi, cập nhật, xử lý, cung cấp thông tin phục vụ thực hiện thủ tục hải quan, quản lý thuế và quản lý hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được giao dịch qua thương mại điện tử.

Ngoài ra, hệ thống xử lý dữ liệu hải quan về thương mại điện tử cũng theo dõi, thống kê việc xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa miễn thuế, miễn điều kiện, giấy phép, kiểm tra chuyên ngành giao dịch qua thương mại điện tử của các tổ chức, cá nhân...

Điều chỉnh chính sách miễn thuế

Xây dựng mô hình hải quan thông minh, nâng cao năng lực quản lý hải quan. Ảnh minh họa

Theo ông Đào Duy Tám - Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan), điểm nổi bật khi xây dựng nghị định là quy định về chính sách quản lý chuyên ngành, chính sách thuế. Trong đó, đối với chính sách mặt hàng, ngoài các trường hợp được miễn giấy phép, miễn kiểm tra chuyên ngành, thì đối với hàng hóa giao dịch qua thương mại điện tử có trị giá hải quan theo từng mặt hàng trong đơn hàng từ 2 triệu đồng trở xuống, hoặc trên 2 triệu đồng nhưng tiền thuế dưới 200.000 đồng đối với hàng hóa nhập khẩu đơn chiếc cũng được miễn giấy phép, miễn kiểm tra chuyên ngành. Tuy nhiên tổng trị giá hàng hóa được miễn không quá 96 triệu đồng/năm/1 tổ chức, cá nhân (trừ hàng hóa phải kiểm dịch, hàng hóa thuộc diện quản lý chuyên ngành văn hóa, phế liệu được phép nhập khẩu).

Về chính sách thuế, hiện tại hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ bưu chính, chuyển phát nhanh có trị giá hải quan từ 1 triệu đồng hoặc có số tiền thuế phải nộp từ 100.000 đồng trở xuống được miễn thuế nhập khẩu, miễn thuế GTGT và không giới hạn mức miễn thuế nhập khẩu trong 1 năm.

Trong khi theo đánh giá của một số doanh nghiệp bưu chính chuyển phát nhanh, riêng hàng hóa từ Trung Quốc về Việt Nam hiện nay trung bình từ 4-5 triệu đơn hàng/ngày; trị giá mỗi đơn hàng được chia nhỏ 100.000 - 300.000 đồng, mỗi ngày có khoảng 45-63 triệu USD hàng hóa vận chuyển qua sàn này.

Ông Tám cũng cho biết, với quy định hiện nay thì gần như toàn bộ đơn hàng này đều không phải nộp thuế, điều này tạo sự cạnh tranh không lành mạnh giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài; giữa hàng sản xuất trong nước với hàng nhập khẩu.

Do vậy, tại dự thảo Nghị định sẽ quy định cụ thể việc miễn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu giao dịch qua thương mại điện tử có trị giá hải quan theo từng đơn hàng từ 2 triệu đồng trở xuống; hoặc trên 2 triệu nhưng có tổng số tiền thuế nhập khẩu phải nộp dưới 200.000 đồng và với định mức tiêu chuẩn không quá 96 triệu đồng/năm/1 tổ chức, cá nhân. Bên cạnh đó, hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh phải nộp đủ thuế giá trị gia tăng./.