Cán bộ Cục Hải quan Bình Định rà soát tờ khai của DN phục vụ công tác hậu kiểm. Ảnh: Hải Anh

Đây là một trong những chỉ đạo quan trọng của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan nêu trong Chỉ thị 7180/CT-TCHQ mới được ban hành ngày 19/11/2019.

Tăng thu 2.262 tỷ đồng từ hậu kiểm

TheànhHảiquanchấnchỉnhvàtăngcườnghậukiểlich thi dau bong đa hom nayo đánh giá của Tổng cục Hải quan, trong những năm qua, hoạt động hậu kiểm đã từng bước đi vào nề nếp, góp phần tích cực vào công tác quản lý nhà nước về hải quan, đáp ứng cơ bản yêu cầu quản lý hải quan hiện đại, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm.

Công tác hậu kiểm đã thực hiện theo các chuyên đề, từng bước đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước về hải quan. Năm 2018, toàn ngành Hải quan đã thực hiện 6.320 cuộc hậu kiểm, trong đó có 1.313 cuộc tại trụ sở người khai hải quan. Tổng số tiền ấn định thuế và xử phạt vi phạm hành chính là 2.262 tỷ đồng.

Riêng Cục Kiểm tra sau thông quan thực hiện 174 cuộc tại trụ sở người khai hải quan (bằng 2,7% tổng số cuộc toàn lực lượng); số tiền ấn định thuế và xử phạt vi phạm hành chính là 1.012 tỷ đồng (bằng 44,7% tổng số thực hiện toàn lực lượng).

Việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy của lực lượng hậu kiểm toàn ngành đáp ứng yêu cầu tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả, tránh kiểm tra tràn lan, trình độ và ý thức tổ chức, kỷ luật của cán bộ công chức làm công tác kiểm tra sau thông quan đã được cải thiện một bước.

Mặc dù đạt được kết quả đáng ghi nhận nêu trên, Tổng cục Hải quan cũng thẳng thắn nhìn nhận, công tác hậu kiểm vẫn còn tồn tại những hạn chế: một bộ phận lãnh đạo, công chức thừa hành và cộng đồng DN chưa nhận thức đúng về vị trí, vai trò, trách nhiệm của hậu kiểm.

Một số lãnh đạo lực lượng hậu kiểm, cục trưởng cục hải quan tỉnh, thành phố chưa dành sự quan tâm chỉ đạo đúng mức đối với nhiệm vụ này. Do vậy, công tác đào tạo nâng cao trình độ, kỹ năng; công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, kỷ cương, kỷ luật đối với cán bộ công chức làm công tác hậu kiểm và việc tuyên truyền phổ biến pháp luật cho cộng đồng DN chưa được chú trọng...

Lập lại kỷ cương công vụ

Trước thực tế trên, nhằm lập lại kỷ cương công vụ, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan chỉ đạo thủ trưởng các đơn vị thuộc và trực thuộc quán triệt, thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật và quy định về nghiệp vụ hậu kiểm, trong toàn ngành Hải quan.

Cụ thể, các đơn vị, cán bộ công chức hải quan trước khi tiến hành một cuộc kiểm tra cần chuẩn bị kỹ các hoạt động thu thập, sàng lọc thông tin và phân tích rủi ro, xác định yêu cầu, phương pháp tiến hành để xây dựng kế hoạch kiểm tra.

Trước khi ra kết luận, ấn định thuế, xử phạt vi phạm hành chính, cần tạo điều kiện thuận lợi cho DN giải trình, thuyết phục DN chấp hành các quyết định xử lý của cơ quan hải quan nhằm hạn chế tối đa tình trạng khiếu nại, khiếu kiện hành chính và tình trạng nợ đọng thuế. Đối với vụ việc phức tạp, người có thẩm quyền ký quyết định kiểm tra, kết luận phải trực tiếp đối thoại với DN để chỉ đạo giải quyết.

Bên cạnh đó, các đơn vị cần tăng cường hoạt động kiểm tra, kiểm soát với cán bộ công chức làm công tác kiểm tra sau thông quan nhằm ngăn chặn các hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực.

Đối với Cục Kiểm tra sau thông quan, Tổng cục Hải quan chỉ đạo nhanh chóng xây dựng đề án nâng cấp hệ thống thông tin dữ liệu (STQ-01) nhằm hoàn thiện cơ sở dữ liệu phục vụ theo dõi, kiểm tra, hướng dẫn hoạt động hậu kiểm toàn quốc. Hàng năm, chậm nhất ngày 30/10, đơn vị xây dựng kế hoạch định hướng trình Tổng cục trưởng phê duyệt và tổ chức thực hiện để đánh giá tuân thủ pháp luật của người khai hải quan (theo quy định tại mục a khoản 2 Điều 98 Nghị định 08/2015/NĐ-CP).

Trong đó, việc đánh giá tuân thủ bao gồm: DN ưu tiên, DN thực hiện các dự án trọng điểm quốc gia, các tập đoàn, tổng công ty có cơ sở sản xuất hàng hóa xuất khẩu, chi nhánh hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại nhiều địa bàn.

Riêng các DN chưa phát hiện dấu hiệu vi phạm hoặc đánh giá mức độ rủi ro thấp, phải tiến hành kiểm tra đánh giá tuân thủ (theo quy định tại khoản 1 Điều 80 Luật Hải quan), lập kế hoạch, lựa chọn ngẫu nhiên trình Tổng cục trưởng ban hành kế hoạch để chỉ đạo các cục hải quan tỉnh, thành phố có tổ chức chi cục kiểm tra sau thông quan thực hiện. Việc kiểm tra, đánh giá tuân thủ trong trường hợp này áp dụng 1 lần cho 1 DN trong thời hạn từ 3 đến 5 năm.

Nhằm hạn chế, bỏ sót, lọt sai phạm của DN và tránh chồng chéo trong thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, Cục Kiểm tra sau thông quan, chi cục kiểm tra sau thông quan tại các cục hải quan tỉnh, thành phố tập trung lực lượng để thực hiện nhiệm vụ hậu kiểm theo kế hoạch, chỉ thực hiện thanh tra chuyên ngành đối với các trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều 143 Thông tư 38/2015/TT-BTC (ngày 20/4/2018) của Bộ trưởng Bộ Tài chính được sửa đổi tại khoản 74 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC.

Ngọc Linh