Hàng cấm nhập khẩu núp bóng nguyên phụ liệu gia công. (Ảnh: T.HÒA )

Liên tiếp trong những tháng đầu năm 2016, Chi cục Kiểm tra sau thông quan (KTSTQ)- Cục Hải quan TP.HCM đã thực hiện KTSTQ và truy thu hàng chục tỷ đồng tiền thuế từ sai phạm trong hoạt động gia công, sản xuất xuất khẩu của một số DN.

Đầu tháng 1-2016, Chi cục KTSTQ thực hiện kiểm tra đối với Công ty TNHH H.I.Vina (Khu chế xuất Tân Thuận- quận 7)- DN FDI chuyên sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm đồ dùng bàn ăn bằng thép không gỉ cho thương nhân nước ngoài. Trong quá trình thực hiện hợp đồng, DN này có lập và kê khai định mức sử dụng và tỷ lệ phần trăm hao hụt của sản phẩm dựa vào thực tế sản xuất và thông số tài liệu kĩ thuật, nhưng lại không tính hao hụt của phế liệu. Lượng phế liệu phát sinh trong quá trình sản xuất được DN xuất bán cho đối tác nước ngoài theo loại hình xuất kinh doanh. Trong quá trình thực hiện khai báo hải quan và thanh khoản với cơ quan Hải quan, Chi cục KTSTQ phát hiện DN thực hiện việc quản lý, sử dụng, kê khai nguyên liệu NK để sản xuất đồ dùng bàn ăn bằng kim loại xuất khẩu chưa đúng theo quy định dẫn đến việc lập và khai không đúng các nội dung trong hồ sơ thanh khoản. có sự sai lệnh về số liệu, thiếu nguyên liệu thép không gỉ trên 188 tấn, ẩn lậu thuế hơn 1 tỷ đồng. DN đã thừa nhận sai phạm này, Chi cục KTSTQ đã ra quyết định truy thu số thuế nêu trên cho ngân sách Nhà nước.

Trường hợp khác là Công ty TNHH C. (Chi nhánh Mỹ Phước- Bình Dương) - công ty con 100% vốn đầu tư nước ngoài chuyên sản xuất và NK mặt hàng bàn chải đánh răng, chuyên thực hiện loại hình nhập SXXK. Qua kiểm tra các hồ sơ, chứng từ hải quan từ tháng 12-2010 đến tháng 11-2015, đoàn kiểm tra phát hiện có sự chênh lệnh trong việc sử dụng nguyên liệu nhập khẩu sản xuất hàng XK. Cụ thể, theo biểu đồ tỷ lệ hao hụt nguyên phụ liệu thực tế sản xuất trung bình do công ty thống kê qua các năm từ 2010 đến 2015 là 2%. Trong khi đó, khi thực hiện thanh khoản, DN khai báo với cơ quan Hải quan tỷ lệ hao hụt qua các năm là 3%, tăng 1% so với tỷ lệ sử dụng thực tế. Kiểm tra đối chiếu số nguyên phụ liệu tồn kho theo hồ sơ thanh khoản đã được cơ quan Hải quan xác nhận khai báo tồn kho thực tế, cho thấy một số mã hàng có sự chênh lệch lớn. Như vậy, Chi cục KTSTQ kết luận, việc khai báo sai 1% về tỷ lệ hao hụt nguyên liệu đã dẫn đến lượng nguyên liệu sử dụng thực tế để sản xuất hàng XK ít hơn lượng nguyên liệu thanh khoản với cơ quan Hải quan. Thực tế này dẫn đến lượng nguyên liệu tồn kho thực tế lớn hơn so với số nguyên liệu tồn kho thanh khoản. Tuy nhiên số nguyên liệu này không còn trên thực tế. Đoàn kiểm tra đã thực hiện truy thu trên 2,1 tỷ đồng tiền thuế, trong đó, thuế GTGT trên 1,8 tỷ đồng, thuế NK trên 312 triệu đồng.

Vải nguyên liệu nhập lậu do Cục Hải quan TP.HCM phát hiện. Ảnh: T.Hòa

Ngoài ra, qua công tác KTSTQ đối với phí bản quyền của DN này, cơ quan Hải quan phát hiện, từ năm 2010 đến nay, công ty trả tiền cho công ty mẹ ở Mỹ để sử dụng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa trong sản xuất kinh doanh, quảng cáo.. với tổng số tiền trên 62 tỷ đồng. Số tiền này được tính 5% tổng doanh thu thuần của toàn bộ bàn chải đánh răng đã bán ra tại Việt Nam cho 3 loại hàng hóa: NK nguyên chiếc, bàn chải đánh răng sản xuất tại Việt Nam và bàn chải gia công, đóng gói bao bì tại Việt Nam. Trong đó, theo số liệu tờ khai NK kinh doanh, tổng số lượng bàn chải NK nguyên chiếc trên 9,3 triệu cái, công ty thông báo số tiền bản quyền tương ứng đã trả cho công ty mẹ gần 2,2 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan xác định, số tiền phát sinh sau khi NK, là khoản phải khai và cộng vào trị giá tính thuế theo quy định, nhưng công ty chưa thực hiện. Do đó, Cục Hải quan TP.HCM thực hiện truy thu trên 456 triệu đồng

Cũng qua KTSTQ, Công ty TNHH H. Việt Nam, là doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài (tại Củ Chi- TP.HCM) chuyên sản xuất, gia công hàng may mặc, đối với các hợp đồng gia công từ năm 2012 đến hết năm 2015, Chi cục KTSTQ đã phát hiện DN có nhiều lỗi vi phạm trong thực hiện các quy định về sản xuất, gia công hàng may mặc. Cụ thể, qua kiểm tra tính chính xác trong việc kê khai định mức sản phẩm của các hợp đồng gia công hàng may mặc đối với thương nhân nước ngoài, đoàn kiểm tra phát hiện có phát sinh doanh thu bán hàng mẫu, DN đã xuất hóa đơn GTGT cho từng tháng doanh thu và số lượng đã xuất bán, nhưng lại không có tờ khai hải quan xuất khẩu. Lượng nguyên liệu dùng để sản xuất hàng mẫu trên 344.000 yards vải chính các loại.

Qua kiểm tra báo cáo tồn kho nguyên liệu vải, báo cáo tồn kho thành phẩm và bán thành phẩm tại DN, đoàn kiểm tra phát hiện, lượng tồn kho thanh khoản ít hơn tồn kho thực tế đối với nguyên liệu vải chính trên 105.250 yards, DN không giải trình được số liệu chênh lệch này và không xác định được số tồn nêu trên thuộc thời điểm nào, hợp đồng gia công nào. Với việc sử dụng sai quy định gần 450.000 yards vải nguyện liệu gia công, Chi cục KTSTQ đã lập biên bản vi phạm hành chính và ra quyết định truy thu gần 5,3 tỷ đồng thuế đối với DN này.

Theo Chi cục KTSTQ- Cục Hải quan TP.HCM, từ đầu năm 2016 đến nay, Chi cục đã thực hiện 52 vụ kiểm tra đối với loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu. Qua kiểm tra phát hiện, hành vi vi phạm chủ yếu của các DN là lập và khai không đúng các nội dung trong hồ sơ thanh khoản; Khai tăng định mức sản xuất sản phẩm gia công, định mức sản xuất sản phẩm xuất khẩu từ nguyên liệu, vật tư nhập khẩu so với thực tế sử dụng… tăng thu gần 57,3 tỷ đồng tiền thuế.