Cán bộ Hải quan Hải Phòng kiểm tra lô hàng phế liệu nhựa NK làm nguyên liệu sản xuất. Ảnh: Hải Anh

Tính từ tháng 7/2018 đến nay,ảiquanHảiPhòngThựcthichặtchẽviệcngănchặnrácthảinhậpkhẩtrận đấu pohang steelers đơn vị đã phát hiện 150 container phế liệu không đạt chuẩn phải áp dụng biện pháp không cho dỡ hàng xuống cảng…”- ông Nguyễn Anh Ngọc - Đội trưởng Đội Thủ tục phương tiện vận tải xuất nhập cảnh, Chi cục Hải quan Đình Vũ, Hải quan Hải Phòng chia sẻ với phóng viên TBTCVN.

Tạo điều kiện thông quan cho DN tuân thủ pháp luật

Ông Nguyễn Anh Ngọc cho hay, công văn số 4202/TCHQ-PC (ngày 17/7/2018) của Tổng cục Hải quan về việc hướng dẫn quản lý phế liệu NK từ nước ngoài vào Việt Nam, đặc biệt là Chỉ thị 27/CT-TTg (ngày 17/9/2018) về một số giải pháp cấp bách tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động nhập khẩu và sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất, đặt ra yêu cầu đối với cơ quan hải quan là ngăn chặn hiệu quả đối với các lô hàng có dấu hiệu là phế thải, rác phế liệu có khả năng gây ô nhiễm cho môi trường, song phải tạo điều kiện thông quan nhanh chóng cho các lô hàng của DN NK phế liệu đủ điều kiện làm nguyên liệu sản xuất. “Thời gian qua, đơn vị đã tuân thủ chỉ đạo và thực hiện tốt hai mục tiêu này...”- ông Nguyễn Anh Ngọc nói.

Trên thực tế, tính từ tháng 7/2018 đến nay, Hải quan Hải Phòng đã phát hiện tổng cộng 150 container thuộc 23 lô hàng không đủ điều kiện NK, chủ yếu là Giấy xác nhận đủ điều kiện bảo vệ môi trường hết hạn hiệu lực; không khai báo đủ các chỉ tiêu thông tin; không có ký quỹ tại thời điểm tàu nhập cảnh; không có giấy thông báo lô hàng phế liệu NK tại thời điểm tàu nhập cảnh… “Đơn vị yêu cầu hãng tàu không dỡ các lô hàng, container nêu trên xuống cảng, để nguyên trên tàu biển và vận chuyển ra khỏi lãnh thổ Việt Nam; cung cấp thông tin cho DN kinh doanh cảng phối hợp thực hiện việc không xếp dỡ hàng. Hãng tàu có trách nhiệm thông báo cho DN NK về việc các lô hàng không được phép dỡ xuống cảng…” - ông Nguyễn Anh Ngọc nói.

Trước sự kiên quyết của cơ quan hải quan, các hãng tàu và DN kinh doanh cảng đã tuân thủ không dỡ hàng xuống cảng. Nhiều DN NK đã khẩn trương hoàn thiện thủ tục để được NK hàng hóa. Những DN này đã được cơ quan hải quan tạo điều kiện thông quan hàng hóa nếu đáp ứng được điều kiện NK theo quy định. Đối với DN NK tuân thủ pháp luật, đơn vị cũng tạo điều kiện để làm thủ tục NK.

Đến tháng 4/2019, đã có 79 container của DN NK xuất trình được giấy xác nhận đủ điều kiện bảo vệ môi trường do Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cấp còn hiệu lực; giấy ký quỹ… được phép cho xếp dỡ xuống bãi cảng, thông quan làm nguyên liệu sản xuất theo quy định. Trong đó, đáng chú ý là 2 tàu phế liệu của Công ty cổ phần thép Việt Ý đã được thông quan do DN được Bộ TN&MT cấp giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong NK phế liệu làm nguyên liệu sản xuất (có hiệu lực đến ngày 30/10/2021).

Vướng mắc nhỏ về quy chuẩn NK cần sớm tháo gỡ

Theo Hải quan Hải Phòng, hiện nay các biện pháp ngăn chặn từ xa đối với các lô hàng phế liệu NK không đủ điều kiện được Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính cụ thể hoá tại các văn bản 13151/BTC-TCHQ, 6644/TCHQ-GSQL, 6889/TCHQ-GSQL không có vướng mắc phát sinh, các biện pháp đưa ra tương đối đầy đủ.

Ông Trần Ngọc Lân - Phó trưởng Phòng Giám sát hải quan, Hải quan Hải Phòng cho hay, thời gian qua tại cảng Hải Phòng có dấu hiệu ách tắc phế liệu NK tại cảng chủ yếu ở các dạng: phế liệu chưa có quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường; NK về đến cảng mà người nhận hàng không có giấy xác nhận đủ điều kiện NK hoặc giấy xác nhận đã hết hiệu lực, hết hạn ngạch; không thuộc danh mục phế liệu được phép NK theo Quyết định số 73/2014/QĐ-TTg.

Cũng theo ông Lân, hiện tại cảng Hải Phòng còn tồn lượng lớn các lô hàng phế liệu bao dứa (bao jumbo) đã qua sử dụng. Các bao dứa này chủ yếu là dạng còn nguyên bao, chưa được cắt thành dải, tấm. Theo quy định tại QCVN 32:2018/BTNMT ban hành kèm theo Thông tư số 08/2018/TT-BTNMT của Bộ TN&MT quy định về loại nhựa phế liệu được phép NK, trong đó mặt hàng bao jumbo đã qua sử dụng phải ở dạng đã được cắt tạo thành dải, tấm hoặc băng (nên các lô hàng bao dứa tồn tại cảng trên không đủ điều kiện để được NK). Tuy nhiên xét về mức độ tác động đến môi trường thì bao dứa đã qua sử dụng ở dạng còn nguyên và ở dạng đã cắt thành dải, tấm, băng là như nhau, nên đơn vị đã kiến nghị Bộ TN&MT sửa đổi quy định tại QCVN 32:2018/BTNMT theo hướng chỉ quy định kiểm soát hàm lượng tạp chất và các yếu tố ảnh hưởng đến môi trường, chứ không quy định về hình dạng của bao dứa. “Đây là khó khăn rất cần sớm được cơ quan chức năng quan tâm tháo gỡ, để giải phóng hàng hóa cho DN…”- ông Lân nói.

Hải Linh