【trận cầu vàng】Khó thu hồi nợ

(CMO) Liên lạc không được, tất tả tìm đến tận nơi nhưng cũng nhiều lần đành về tay không, đó là trường hợp thường xuyên của công chức thuế gặp phải khi làm công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế.

 Biết là khó khăn, nhưng họ vẫn phải đảm đương bằng cả tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình, kiên trì để thu về ngân sách cho Nhà nước, đảm bảo tỷ lệ nợ dưới mức cho phép.

Ông Nguyễn Quang Quận, Trưởng Phòng Quản lý nợ và Cưỡng chế nợ thuế, Cục Thuế tỉnh, trải lòng: “Ở Cà Mau nợ đọng thuế những năm qua luôn đạt dưới ngưỡng cho phép do Tổng cục Thuế quy định (dưới 5% so dự toán). Tuy nhiên, công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế trên địa bàn luôn gặp phải khó khăn. Một phần do tình hình tài chính doanh nghiệp, phần khác do ý thức một bộ phận người nợ thuế”.

Bên cạnh một số doanh nghiệp nợ thuế, nhiều doanh nghiệp nộp thuế tốt, đóng góp vào ngân sách tỉnh. (Ảnh chụp tại Công ty Cổ phần Thực phẩm thuỷ sản Cà Mau).

Nắm bắt tâm lý

Bản thân là đơn vị nợ thuế nên hầu hết doanh nghiệp, hộ kinh doanh đều có chung tình trạng kinh doanh thua lỗ, nợ đọng kéo dài. Do vậy, họ luôn né tránh, tìm cách từ chối những lần gặp mặt với nhân viên thuế. Vì thế, đòi hỏi nhân viên thuế không chỉ có năng lực công tác, giải thích rõ cho người nợ thuế về chính sách thuế mà còn phải biết chia sẻ với những khó khăn mà người nộp thuế gặp phải. Đặc biệt, phải nhẹ nhàng, tế nhị trong ứng xử; nhiệt tình, kiên trì mới thu hồi được nợ.

Theo báo cáo của ngành thuế về kết quả thu nợ năm 2017 chuyển sang, tổng nợ có khả năng thu đến ngày 31/12/2017 là 88,6 tỷ đồng. Trong đó, Tổng cục Thuế giao thu 85 tỷ đồng. Tính đến ngày 31/5/2018 đã thu 46,7 tỷ đồng, đạt 55% so với chỉ tiêu giao. Trong đó, Văn phòng Cục Thuế thu được hơn 36 tỷ đồng, đạt 61%, các chi cục thuế thu đạt 10,4 tỷ đồng, đạt 37,19%.

Như vậy, tính đến ngày 31/5/2018, nợ có khả năng thu toàn tỉnh gần 117 tỷ đồng, tăng hơn 28 tỷ đồng so với cuối năm 2017, tỷ lệ tăng 31,8%. Nguyên nhân tăng được đánh giá là do từ đầu năm đến nay có 5 doanh nghiệp phát sinh nợ lớn với số nợ trên 54 tỷ đồng. Trong đó có 3 đơn vị phát sinh tiền sử dụng đất nhưng chưa nộp khoảng 48 tỷ đồng.

Theo quy định, trong thời gian 90 ngày, ngành thuế sẽ đôn đốc, nhắc nhở, sau 90 ngày sẽ cưỡng chế qua tài khoản, hoá đơn, người thứ 3, qua thu nhập, từ tiền lương tiền công... Biện pháp cuối cùng sẽ đề nghị qua Sở Kế hoạch và Đầu tư rút giấy phép kinh doanh.

Bằng nhiều biện pháp khác nhau, từ nhẹ nhàng đến kiên quyết, từ đầu năm đến nay, ngành thuế đã ban hành trên 130.000 thông báo tiền nợ thuế và phạt chậm nộp. Đồng thời, đã ban hành 60 quyết định cưỡng chế nợ thuế với tổng số tiền cưỡng chế gần 12 tỷ đồng.

Trong đó, 45 quyết định cưỡng chế bằng biện pháp trích tiền gửi tại ngân hàng thương mại với số tiền gần 7 tỷ đồng, 11 quyết định cưỡng chế bằng biện pháp thông báo hoá đơn không còn giá trị sử dụng với số tiền 4,5 tỷ đồng và 4 quyết định bằng biện pháp rút giấy phép kinh doanh. Số tiền thu hồi nợ thuế qua các biện pháp trên gần 700 triệu đồng.

Nhiều khó khăn thu hồi nợ

Ông Quận trăn trở: “Tình hình tài chính các doanh nghiệp nhìn chung gặp nhiều khó khăn, nhất là một số dự án về đất đã thông báo nhưng chưa thể nộp nên khiến nợ thuế tăng. Ngoài ra, công tác cưỡng chế gặp nhiều khó khăn, đa số doanh nghiệp nợ thuế khi cưỡng chế không có tài sản hoặc tài khoản không có tiền. Ý thức của một bộ phận người nợ thuế vẫn chưa cao, còn trốn tránh, chây ì”.      

Thật vậy, trong quá trình đôn đốc thu hồi nợ, thường những doanh nghiệp nợ thuế luôn tìm cách trốn tránh, không tiếp hoặc không nghe điện thoại. Khi nhân viên thuế tìm đến nơi thì báo đi công việc nên gây rất nhiều khó khăn cho nhân viên thuế, mất thời gian và công sức đi lại nhiều lần.

Thêm vào đó, địa bàn rộng trong khi lực lượng mỏng, khó bám sát tất cả đối tượng nợ thuế. Ngoài ra, một bộ phận nhân viên quản lý nợ cũng còn yếu, chưa đảm bảo về năng lực, chuyên môn, một phần do ảnh hưởng quy định công tác luân chuyển khiến nhiều nhân viên mới chưa nắm sát chuyên môn nghiệp vụ, địa bàn, nhiều người chưa đáp ứng yêu cầu đảm bảo công tác đôn đốc thu nợ. Gần đây, một số chính sách mới chỉ đạo xử lý nợ xấu của ngân hàng nên doanh nghiệp cũng khó vay vốn, kinh doanh thì gặp khó khăn nên ảnh hưởng lớn đến công tác đôn đốc và thu hồi nợ.

Ông Quận cho biết thêm: “Hướng tới ngành thuế tập trung công tác tuyên truyền cho người nộp thuế hiểu đúng và nộp thuế đúng quy định. Rà soát kỹ từng trường hợp, nếu trường hợp nào đủ điều kiện chuyển tính chất nợ thì phải lập đầy đủ hồ sơ thủ tục và chuyển tính chất nợ đúng quy định; thực hiện đôn đốc thu nộp, xử lý nợ đọng theo quy định hiện hành. Thực hiện cưỡng chế đúng trình tự, thủ tục theo quy định đối với các trường hợp phải cưỡng chế nợ thuế. Sẽ xử lý nghiêm những trường hợp cố tình không nộp thuế"./.

Hồng Nhung