Ngoài hút thuốc lá bệnh lý tim mạch còn rất nhiều các yếu tố nguy cơ khác nữa trong đó có yếu tố nguy cơ không thay đổi được (ví dụ như: Tuổi lớn,Đểcótráitimkhỏemạnh–nêntừbỏthuốclábảng xếp hạng torino gặp napoli giới tính, yếu tố gia đình, sắc tộc...) và những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được (ví dụ như: uống nhiều rượu bia, bệnh ĐTĐ, tăng mỡ máu, béo phì, ít vận động thể lực... ). Do đó để có trái tim khỏe chúng ta cần phải giảm thiểu tối đa các yếu tố nguy cơ tim mạch như:

- Bỏ ngay việc hút thuốc lá (quyết tâm bỏ ngay từ đầu không có giảm từ từ hay thỉnh thoảng hút lại chơi; hãy tìm kiếm các thú vui, trò giải trí để thay thế thói quen hút thuốc; lên kế hoạch, chương trình làm việc cụ thể và có mục đích; giảm thiểu các căng thẳng trong công việc cũng như gia đình ),

- Hạn chế tối đa việc uống bia rượu (số lượng rượu cho phép không vượt quá 10 ml rượu mạnh, 30 ml rượu vang đỏ và 330 ml bia tương đương 01 lon).

- Vận động thể lực và giảm cân: Tập luyện thể lực phải phù hợp, yêu cầu cần vận động thể lực 30 phút mỗi ngày, tối thiểu 5 ngày trong 1 tuần không nghỉ 2 ngày liên tục và luôn luôn phải kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý (giảm calo, giảm muối, mỡ, đường, thịt và cần tăng cường ăn rau, củ, quả tươi...).

- Điều trị tốt các bệnh là những yếu tố nguy cơ tim mạch: Đái tháo đường, rối loạn mỡ máu

- Khám định kỳ 3- 6 tháng một lần để kịp thời phát hiện bệnh hay biến chứng của bệnh tim mạch sớm, khi có bệnh thì cần theo dõi, điều trị một cách có ý thức là nên theo dõi và điều trị bệnh thường xuyên, liên tục, không chủ quan tự ý ngưng thuốc hay các biện pháp điều trị hỗ trợ khác...

Một số biểu hiện cảnh báo bệnh tim mạch cần cấp cứu để hạn chế những điều đáng tiếc có thể xảy ra.

Những người hút thuốc, đặc biệt những người nghiện thuốc lá năng, khi có một số biểu hiện sau nên cảnh giác. Một số biểu hiện cảnh báo bệnh tim mạch cần cấp cứu như sau:

- Đau thắt ngực: đau dữ dội vùng sau xương ức hay vùng trước tim, đau như kiểu bóp nghẹt, đè ép...đau có thể lan lên cổ, lên hàm, lan ra sau lưng hay ra cánh tay trái, đau kéo dài 20 - 30 phút, đau tăng lên khi gắng sức, có thể đỡ đau khi nghỉ ngơi. Đau như thế này cần nghĩ đến hội chứng vành cấp (cơn đau thắt ngực không ổn định hay nhồi máu cơ tim cấp) cần đưa người bệnh tới bệnh viện ngay lập tức, không để người bệnh tự đi khám.

- Các biểu hiện ngừng tuần hoàn: người bệnh đột ngột ngất xỉu, mất phản ứng xung quanh, gọi hỏi không biết, ngừng thở, tím tái toàn thân, đôi khi có biểu hiện co giật hoặc mềm nhũn, có thể xuất hiện đại tiểu tiện không tự chủ. Bạn cần gọi người hỗ trợ và gọi cấp cứu 115 ngay lập tức. Đồng thời bạn cần ép tim – thổi ngạt cho người bệnh ngay.

- Các dấu hiệu đột quỵ: Đột ngột tê hoặc yếu nửa người (một bên tay chân), ngất hoặc hôn mê, mất hoặc rối loạn khả năng nói, rối loạn thị giác, đột ngột mất thăng bằng và phối hợp các động tác, đau đầu dữ dội, nôn không rõ nguyên nhân. Nếu vậy cần đưa người bệnh tới ngay phòng cấp cứu gần nhất.

- Khó thở: người bệnh đột ngột khó thở dữ dội, vã mồ hôi, da tái xanh. Cần gọi người cấp cứu và gọi cấp cứu 115 ngay lập tức. Đồng thời, bạn cho người bệnh nằm đầu cao, cho người bệnh thở oxy nếu có.

- Đau đột ngột chân hoặc tay: Người bệnh bị đau đột ngột chân hoặc tay, đau dữ dội. Chân hoặc tay đau lạnh, nhợt hơn so với bên đối diện. Đây có thể là biểu hiện tắc động mạch cấp tính của chân hoặc tay. Khi gặp người bệnh có biểu hiện này, bạn cần đưa người bệnh đi cấp cứu ngay lập tức để phẫu thuật lấy cục huyết khối trong lòng mạch ở chân hoặc tay của người bệnh.

Vì nhiều nguy cơ như vậy nên để có một trái tim khỏe mạnh cần quyết tâm bỏ thuốc lá ngay từ bây giờ.

Phan Đăng Tâm – TTTTGDSK tỉnh