Tiến sỹ Cao Sỹ Kiêm,ămKinhtếViệtNamsẽtăngtrưởngthuậnlợnhan dinh keo bong da nguyên Thống đốc ngân hàng Nhà nước Việt Nam nhấn mạnh khi trao đổi với phóng viên TBTCVN về triển vọng nền kinh tế Việt Nam năm 2015.

* Dưới góc nhìn của một chuyên gia kinh tế, theo ông đâu là những yếu tố phát triển bền vững, tạo tiền đề vững chắc để bước vào năm 2015?

- Chúng ta đều thấy rằng những bức xúc, tồn tại từ nhiều năm, sau khi Việt Nam vào sâu hơn kinh tế thị trường đã bộc lộ và chưa được giải quyết dứt điểm. Năm 2014, là năm đã có những đổi mới, chủ động trong việc tháo gỡ những khó khăn, bức xúc đó và đã có những chuyển biến, những thành công tương đối tốt, đồng bộ.

Bên cạnh đó, tạo được nền tảng ổn định kinh tế vĩ mô trên cơ sở kiểm soát tốt lạm phát – một yếu tố ổn định rất quan trọng, kéo theo sự ổn định của giá cả, tiền lương, ngoại tệ, tín dụng, tỷ giá, thuế…

...phát triển thị trường bảo hiểm, chứng khoán… để phát triển vốn dài hạn, xóa dần sở hữu chéo, nợ xấu và nâng thị trường vốn dài hạn - một yếu tố vô cùng cần thiết phục vụ cho sự phát triển an toàn, bền vững... Tiến sỹ Cao Sỹ Kiêm

Ngoài ra, những vấn đề đã được đặt ra từ lâu trong nền kinh tế từ những năm trước nhưng chưa được giải quyết, hoặc giải quyết chưa hiệu quả, thì đến năm 2014 nước ta đã giải quyết khá thành công. Đó là đổi mới mô hình tăng trưởng, tái cơ cấu lại nền kinh tế, và đặc biệt là sắp xếp lại hệ thống ngân hàng và doanh nghiệp.

Về thể chế, hạ tầng và chất lượng nguồn lực thì nước ta đã thực hiện được rất hiệu quả. Đặc biệt khâu đột phá lớn nhất, có thể coi là trung tâm đó là đột phá thể chế. Cụ thể là hệ thống luật lệ đã được đồng loạt giải quyết như việc ra đời Luật Đấu thầu, Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp…

Mặt khác, chúng ta đã đạt được những kết quả về cải cách thủ tục hành chính, trong đó nổi bật về cải cách thủ tục thuế, hải quan, xây dựng cơ bản… có một sức lan tỏa, tác động tích cực đến toàn bộ hệ thống doanh nghiệp và nền kinh tế.

Thêm vào đó, đến nay, nền kinh tế nước ta đã bắt đầu vận hành theo lộ trình kinh tế thị trường và cũng chính điều này đã giải tỏa được rất nhiều tắc nghẽn trong nền kinh tế.

Tất cả những yếu tố nêu trên đã làm cho nền kinh tế nước ta vừa khắc phục được những hạn chế hiện tại, vừa có những yếu tố phát triển bền vững, tạo một tiền đề vững chắc và kinh tế Việt Nam năm 2015 sẽ đi "nhanh" hơn.

* Vậy theo ông, bước vào năm 2015 khó khăn lớn nhất của nền kinh tế nước ta là gì?

- Năm 2015, bên cạnh những thuận lợi, nền tảng nêu trên, nước ta vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Trong đó khó khăn lớn nhất vẫn là vốn – nguồn lực cho nền kinh tế.

Bởi lẽ, hiện nay, nguồn lực bên trong đã khai thác tối đa, nguồn lực bên ngoài vẫn đang được tiếp tục khai thác nhưng cần thận trong hơn những năm trước, để vừa đảm bảo sự phát triển bền vững, vừa tránh thiệt hại cho nền kinh tế. Bên cạnh đó, trình độ khoa học công nghệ của Việt Nam hiện nay quá yếu, nền sản xuất chủ yếu là gia công. Chế biến trong nông nghiệp và công nghiệp phụ trợ chưa chuyển biến được bao nhiêu… Tất cả các yếu tố đó làm cho năng suất quá thấp, thấp hơn đa số các nước.

Kinh tế Việt Nam có tiền đề vững chắc để bước vào năm 2015. Ảnh: T.L

Để hội nhập đòi hỏi phải có một đội ngũ cán bộ có chất lượng, tuy nhiên hiện nay đội ngũ lao động có chất lượng của nước ta ít, đào tạo quá yếu làm cho năng suất lao động kém...

Đây là những thách thức cơ bản của năm 2015, song chúng ta vẫn có thể thấy thuận lợi của năm nay vẫn nhiều hơn và với kinh nghiệm của năm 2014 cũng như những vấn đề cơ bản đã giải quyết được trong năm 2014 sẽ tạo nền tảng vững chắc cho năm 2015 phát triển.

* Là người có nhiều năm giữ vị trí thống đốc NHNN, theo ông cần phải có những thay đổi gì về cơ chế chính sách để tạo động lực tăng trưởng kinh tế 2015, đặc biệt đối với chính sách tiền tệ?

- Đầu tiên phải giảm chi phí, nới sức dân hay nói cách khác là nên tạo sự thông thoáng trong lĩnh vực tài chính ngân hàng, để vừa quản lý được chặt nhưng lại vừa rất linh hoạt theo kinh tế thị trường.

Bên cạnh đó, lãi suất cần phải thấp xuống, thuế cần thấp xuống. Trước đây mức thuế thu nhập doanh nghiệp là 23% thì đến nay đã phấn đấu đạt mức 20% rồi, tiến tới còn 16% là hoàn toàn ổn.

Trong chính sách tiền tệ, phải uốn dòng vốn vào sản xuất kinh doanh. Dòng vốn hiện nay đang sở hữu chéo, những doanh nghiệp và ngân hàng trong nội bộ với nhau. Và dòng vốn ngắn hạn hiện nay nhiều quá, vốn trung hạn và dài hạn ít. Trong khi đó, thị trường vốn dài hạn như thị trường bảo hiểm, chứng khoán… khó phát triển.

Chính vì vậy phải phát triển thị trường bảo hiểm, chứng khoán… để phát triển vốn dài hạn, xóa dần sở hữu chéo, nợ xấu và nâng thị trường vốn dài hạn - một yếu tố vô cùng cần thiết phục vụ cho sự phát triển an toàn, bền vững.

*Xin cảm ơn ông!

Tố Uyên