【ty le ca cuoc chau a】Cần quyết liệt để ‘lập lại trật tự’ thị trường phân bón

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường trả lời tại Quốc hội. Ảnh: quochoi.vn

Ngay trong phiên sáng,ầnquyếtliệtđểlậplạitrậttựthịtrườngphânbóty le ca cuoc chau a vấn đề phân bón giả, tồn tại trong quản lý phân bón được các Đại biểu: ĐB Võ Đình Tín (Đắk Nông), ĐB Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận), ĐB Đặng Xuân Phương (Đắk Lắk) đặt câu hỏi chất vấn. Hai Bộ trưởng: Công thương, NN&PTNN cùng nhau trả lời chất vấn.

Thị trường phân bón bị cắt khúc và chia đôi

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho rằng, hiện nay, thị trường phân bón ở Việt Nam đã có sự cắt khúc và chia đôi, một phần về quản lý phân bón vô cơ thì giao cho Bộ Công thương, còn lại các loại phân bón hữu cơ thì giao cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) quản lý bao gồm từ cả khâu sản xuất cũng như cấp phép sản xuất rồi sau đó là công bố hợp quy và quản lý kinh doanh.

Trên thực tế, với việc hai bộ cùng tham gia quản lý phân bón và trong bối cảnh các loại phân bón rất đa dạng và có nhiều loại hình lẫn nhau, trộn lẫn kể cả giữa loại phân đơn và phân đan cũng như các loại phân và hợp chất phân bón vô cơ rồi hữu cơ; phân vi lượng và nhiều loại phân khác dẫn đến tình trạng chồng chéo của hai cơ quan quản lý nhà nước. Vì vậy, hiệu lực và hiệu quả của quản lý nhà nước trong thời gian vừa qua không được đảm bảo trên địa bàn cả nước đối với các mặt hàng phân bón, kể cả sản xuất cũng như nhập khẩu.

Cùng với đó, tình trạng tồn tại quá nhiều các loại phân bón, riêng đối với Bộ Nông nghiệp có hơn 5.000 hợp quy dành cho phân bón hữu cơ và Bộ Công thương có hơn 5.700 hợp quy khác dành cho phân bón vô cơ. Chính vì vậy, dẫn đến tình trạng tồn tại rất nhiều loại phân bón và cơ quan quản lý không đủ nguồn lực, điều kiện kiểm soát chất lượng, cũng như hàm lượng, định lượng của các sản phẩm phân bón này.

“Thậm chí, trên thực tế lượng phân bón giả do các hàm lượng, định lượng không đảm bảo, chỉ dưới 70% với định lượng được công bố ở trên các sản phẩm, cũng như quy chuẩn của sản phẩm đã gây ra tình trạng người dân phải tiêu thụ các sản phẩm phân bón giả, gây ảnh hưởng đến mùa màng, sản xuất nông nghiệp cũng như điều kiện môi trường của chúng ta”, Bộ trưởng Bộ Công thương nói.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cũng cho hay, về vấn đề phân bón, hiện nay chúng ta đang có hai bất cập rất lớn. Việt Nam chúng ta là một quốc gia nông nghiệp, ưu tiên hàng đầu đúng ra phải là phân bón "nhất nước, nhì phân", tuy nhiên đến giờ phút này có hai nhóm vấn đề lớn.

Vấn đề bất cập lớn nhất hiện nay là trong tổng số 11 triệu tấn phân bón trên cả nước, thì phân hữu cơ chúng ta chỉ sử dụng có 1 triệu tấn, còn lại phân hóa học chúng ta sử dụng tới 90%, cỡ khoảng 10 triệu tấn. “Đây là bất cập lớn nhất đã làm cho nông sản chúng ta không sạch, chất lượng không cao; ô nhiễm môi trường; giảm độ phì nhiêu của đất”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.

Cùng giống như người đứng đầu ngành Công thương đề cập, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT cũng nêu bất cập trong công tác quản lý về phân bón.

Hai Bộ sẽ tập trung để quản lý tốt hơn

Tại phiên chất vấn, nhiều giải pháp đã được Bộ trưởng hai ngành đưa ra, nhằm tăng cường sự quản lý của Nhà nước đối với thị trường phân bón hiệu quả hơn.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, hiện nay Thủ tướng đã chỉ đạo cho chỉnh sửa Nghị định 202/2013/NĐ-CP, nếu sau này giao cho Bộ Công thương thì Bộ NN&PTNN xin chuyển toàn bộ cơ sở vật chất, con người, điều kiện để tập trung một mối quản lý. Ngược lại, nếu như Chính phủ giao cho Bộ NN&PTNT, thì Bộ sẽ tổ chức lại để quản lý về nguyên tắc cho đảm bảo một mối thống nhất.

Cùng với đó, tập trung về các văn bản pháp luật, sau khi có Nghị định 202, Bộ NN&PTNT có ban hành Thông tư 41 và Bộ Công thương có ban hành Thông tư 29 để tập trung quản lý về công tác phân bón. Tuy nhiên, cho đến nay rà soát lại Bộ NN&PTNT cũng đã đưa ra chương trình phải sửa các quy định cho phù hợp hơn. “Chúng tôi kiến nghị Bộ Công thương rà soát lại Thông tư 29 để tiếp tục chỉnh sửa”, Bộ trưởng Cường nói.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho biết thêm, hiện Bộ NN&PTNT đã chuyển sang Bộ Khoa học và Công nghệ 100 quy chuẩn và tiêu chuẩn và Bộ này cũng đã thẩm định cơ bản gần xong, chuẩn bị ban hành để phục vụ công tác quản lý. “Chắc là bên anh Tuấn Anh (Bộ Công thương – PV) cũng đang chuẩn bị bộ tiêu chuẩn quy chuẩn này thêm để hoàn thiện dần về mặt quy chuẩn phục vụ cho công tác quản lý của chúng ta”, Bộ trưởng Bộ NN&PTNN cho hay.

Một giải pháp nữa cũng được Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đưa ra là cần chấn chỉnh ngay cơ quan quản lý nhà nước về quản lý phân bón.

Còn Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cũng cho biết thêm, mới đây nhất, Bộ Công thương đã tổ chức kiểm tra các hoạt động sản xuất phân bón và kinh doanh phân bón trên địa bàn trọng điểm TP. Hồ Chí Minh. Theo đó, đã phát hiện rất nhiều tổ chức sản xuất, kinh doanh phân bón ở quy mô nhỏ lẻ mà không chấp hành đầy đủ pháp luật. Bộ đang chỉ đạo để tiến hành xử lý vi phạm; đồng thời, xem xét trách nhiệm và yêu cầu chính quyền địa phương thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật./.

Duy Thái