10 tháng qua,òntổngcôngtyNhànướcchưaphêduyệtđềántáicơcấty so bong đá các TĐ,TCT ước thoái vốn đầu tư ngoài ngành đạt 2.415 tỷ đồng. Ảnh: Đ.T

>> Nợ phải trả của các DN nhà nước lên đến hơn 1,5 triệu tỷ đồng

90 DNNN đã được phê duyệt đề án

Căn cứ đề án tái cơ cấu đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tính đến hết tháng 10/2014, các bộ, ngành, địa phương đã phê duyệt đề án tái cơ cấu cho 90/108 TĐ,TCT, và hiện vẫn còn 18 tổng công ty nhà nước chưa được phê duyệt đề án tái cơ cấu.

Cũng trong 10 tháng qua, các TĐ,TCT ước thoái vốn đầu tư ngoài ngành đạt 2.415 tỷ đồng, riêng ước thực hiện riêng tháng 10/2014 là 114,863 tỷ đồng. Trong đó, tính đến 30/9/2014, các TĐ,TCT đã thực hiện thoái vốn được 2.300,13 7 tỷ đồng.

Cụ thể, chứng khoán 89,6 tỷ đồng; ngân hàng, tài chính 2.029,918 tỷ đồng; bảo hiểm 104,573 tỷ đồng; Quỹ Đầu tư là 76 tỷ đồng.

Theo báo cáo của Chính phủ vừa được gửi tới Quốc hội, sau quá trình tái cơ cấu, ngay từ năm 2013, một số TĐ,TCT đã bắt đầu hoạt động có hiệu quả và bù đắp lỗ lũy kế của các năm trước, như TCT Cà phê Việt Nam đạt 402 tỷ đồng; TCT Công nghiệp ô tô Việt Nam 42 tỷ đồng.

Cũng trong năm 2013, các TĐ, TCT đạt doanh thu tăng l%, lợi nhuận trước thuế tăng 17%. Tỷ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu bình quân năm 2013 là 16,47%; tỷ suất lợi nhuận/tổng tài sản năm 2013 là 6,5%.

Các TĐ,TCT đã tập trung thực hiện tái cơ cấu vào mục tiêu chính. Đó là, tái cơ cấu về tố chức, sắp xếp lại doanh nghiệp; tái cơ cấu về tài chính; và tái cơ cấu về quản trị, lao động.

Trong đó, ở mục tiêu thứ nhất, các TĐ,TCT chủ yếu thực hiện sắp xếp lại cơ cấu, tố chức bộ máy quản lý điều hành của TĐ,TCT; đẩy mạnh việc tổ chức, sắp xếp lại các đơn vị thành viên, gồm xây dựng và phê duyệt cổ phần hóa; sáp nhập; chuyển các đơn vị không còn đủ điều kiện độc lập thành đơn vị phụ thuộc.

Mục tiêu thứ hai, các TĐ,TCT từng bước xử lý những tồn tại về tài chính trình cấp có thẩm quyền xem xét phê duyệt, như: xây dựng chiến lược đầu tư, phát triển, phương án đầu tư sản xuất, kinh doanh cho ngành nghề kinh doanh chính. Đồng thời, thoái vốn đã đầu tư tại các công ty cổ phần không thuộc ngành nghề kinh doanh chính, đặc biệt các TĐ,TCT xây dựng lộ trình thoái vốn đã đầu tư ở những lĩnh vực: chứng khoán, quỹ đầu tư, bảo hiểm, ngân hàng - tài chính, bất động sản.

Cuối cùng, các TĐ,TCT tập trung vào việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung các giải pháp quản trị nhân sự hiện không phù hợp, hoàn thiện quy chế quản lý nội bộ, xây dựng kế hoạch đào tạo nguồn nhân lực, giải quyết lao động dôi dư trong quá trình sắp xếp, cơ cấu lại doanh nghiệp.

Tiến độ vẫn còn chậm

Đánh giá quá trình 2 năm thực hiện Đề án tái cơ cấu, điểm nổi bật theo nhận định của Chính phủ là hiệu quả hoạt động, sức cạnh tranh của DNNN từng bước được cải thiện đáng kể, tình trạng đầu tư dàn trải, đầu tư vào các ngành, lĩnh vực không phải là ngành kinh doanh chính đã từng bước được khắc phục và chấn chỉnh.

Các TĐ,TCT đã tập trung thực hiện thoái vốn đầu tư ngoài ngành, thoái vốn tại các doanh nghiệp đã cổ phần hóa hoạt động trong lĩnh vực không cần nắm giữ cổ phần, vốn góp chi phối.

Nhờ vậy, cơ cấu DNNN cũng đã từng bước được sắp xếp, điều chỉnh phù hợp với yêu cầu phát triến theo lĩnh vực, ngành nghề cũng như xu hướng phát triển kinh tế - xã hội qua từng giai đoạn theo chủ trương, định hướng của Đảng và Nhà nước.

Đến nay, cơ bản các DNNN đã và đang được sắp xếp để Nhà nước chỉ tập trung nắm giữ ở một số lĩnh vực như: cung ứng các dịch vụ thiết yếu, trực tiếp phục vụ an ninh, quốc phòng, an sinh, xã hội, các sản phẩm công ích và các ngành, lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế mà các thành phần kinh tế khác chưa có khả năng đáp ứng đầy đủ nhu cầu của xã hội.

Tuy nhiên, Chính phủ cũng nhìn nhận quá trình tái cơ cấu DNNN còn chậm, nguyên nhân chủ yếu là kinh tế tăng trưởng thấp nên hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn.

Cùng với đó, các nguyên nhân cố hữu vẫn chưa khắc phục hoặc chưa xử lý được như những tồn tại về tài chính; hay thị trường chứng khoán, bất động sản chưa ổn định và tăng trưởng nên việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành, cổ phần hóa còn chậm, chưa thực hiện được.

Chuyển DN không đủ điều kiện thành đơn vị phụ thuộc

Thời gian tới Chính phủ cho biết sẽ đẩy mạnh thực hiện tái cơ cấu DNNN theo ngành, lĩnh vực kinh doanh, không phân biệt cấp, cơ quan quản lý.

Chuyển các doanh nghiệp không đủ điều kiện hạch toán kinh doanh độc lập thành các đơn vị phụ thuộc của TĐ,TCT nhằm tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, nâng cao hiệu quả và phát triển bền vững.

Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ thoái vốn đầu tư ngoài ngành, nghề kinh doanh chính, tổ chức sắp xếp và tái cấu trúc phù hợp với năng lực quản lý, giám sát và quản trị, nâng cao năng lực quản trị DNNN theo hướng phù hơp với các nguyên tắc, thông lệ quốc tế. Gắn trách nhiệm của người đứng đầu với kết quả tổ chức thực hiện đề án tái cơ cấu doanh nghiệp nhằm đảm bảo tiến độ hiệu quả.

Hoàng Lâm