Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Chưa đáp ứng điều kiện?

Mới đây, Công ty CP gang thép Thái Nguyên (TISCO) có văn bản gửi cơ quan chức năng đề nghị tháo gỡ khó khăn trong việc nhập khẩu thép phế liệu trong khi đang làm thủ tục xin Giấy xác nhận đủ điều kiện về bảo vệ môi trường trong nhập khẩu phế liệu làm nguyên liệu sản xuất (gọi tắt là Giấy xác nhận-PV).

Theo TISCO, để tạo điều kiện cho các DN sản xuất thép có đủ nguyên liệu sản xuất, Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) có công văn hướng dẫn DN thủ tục nhập khẩu phế liệu trong khi đang chờ Tổng cục này cấp Giấy xác nhận.

Trên cơ sở đó TISCO đã gửi hồ sơ (đến Tổng cục Môi trường) đề nghị cấp Giấy xác nhận trong nhập khẩu phế liệu về làm nguyên liệu sản xuất.

Nhưng ngày 15-6, Tổng cục Hải quan có công văn 5577/TCHQ-CSQL hướng dẫn các Cục Hải quan địa phương thực hiện quy định về nhập khẩu phê liệu theo quy định tại Thông tư 41/2015/TT-TNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Theo đó, các đơn vị Hải quan địa phương chỉ xem xét giải quyết thủ tục thông quan đối với các trường hợp nhập khẩu phế liệu khi đã đáp ứng đủ điều kiện, hồ sơ nhập khẩu quy định (phải có Giấy xác nhận trong hồ sơ hải quan).

Vì sao Tổng cục Hải quan lại đưa ra hướng dẫn như trên? Theo lý giải của Tổng cục Hải quan, thời gian qua, Tổng cục Môi trường có văn bản cho phép một số DN được nhập khẩu phế liệu trong thời gian chờ hoàn thiện các điều kiện (về môi trường) để được Tổng cục này cấp Giấy xác nhận.

Tuy nhiên, trong chính Thông tư 41 dẫn trên của Bộ Tài nguyên và Môi trường lại quy định Giấy xác nhận là chứng từ bắt buộc trong hồ sơ hải quan nhập khẩu phế liệu.

Mặt khác, theo nghiên cứu của Tổng cục Hải quan, Thông tư 41 không quy định trường hợp DN được làm thủ tục thông quan phê liệu nhập khẩu trong khi chờ cấp Giấy xác nhận (như một số trường hợp đã được Tổng cục Môi trường cho phép-PV).

Cần nói rõ hơn là Thông tư 41 của Bộ Tài nguyên và Môi trường là văn bản có giá trị pháp lý cao hơn các văn bản cho phép DN nhập khẩu phế liệu trong thời gian chờ cấp Giấy xác nhận của Tổng cục Môi trường.

Do vậy, việc Tổng cục Hải quan hướng dẫn các Cục Hải quan địa phương giải quyết thủ tục đúng theo quy định tại Thông tư 41 của Bộ Tài nguyên và Môi trường là hoàn toàn phù hợp với quy định.

Để tạo thuận lợi cho DN, Tổng cục Hải quan đề nghị Tổng cục Môi trường đẩy nhanh việc cấp Giấy xác nhận để DN có đầy đủ chứng từ trong hồ sơ nhập khẩu phế liệu theo quy định của Thông tư 41.

Vì sao TISCO kêu khó?

Sau khi Tổng cục Hải quan có công văn 5577, một số DN và đơn vị Hải quan phản ánh vướng mắc vì việc nhập khẩu phế liệu đã được thực hiện từ trước khi có công văn 5577 theo văn bản cho phép của Tổng cục Môi trường.

Để tháo gỡ khó khăn với các trường hợp trên, ngày 30-6, Tổng cục Hải quan có văn bản 6077/TCHQ-GSQL hướng dẫn DN và các Cục Hải quan địa phương.

Theo đó, nếu DN đáp ứng đủ 2 điều kiện: Có văn bản cho phép tạm thời nhập khẩu phế liệu của Tổng cục Môi trường (Công văn 2598/TCMT-KSON ngày 19-11-2015); và DN đã thực nhập khẩu một phần lô hàng trước ngày ban hành công văn 5577 (ngày 15-6-2016), các Cục Hải quan địa phương tiếp tục làm thủ tục thông quan cho các lô hàng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất.

Sau khi DN được cấp Giấy xác nhận, các Cục Hải quan địa phương hướng dẫn DN thực hiện đúng quy định của Thông tư 41.

Đối với trường hợp của Công ty CP gang thép Thái Nguyên, theo tìm hiểu của chúng tôi, những lô hàng DN này phản ánh hướng mắc được đưa về Việt Nam sau ngày 15-6-2016 (thời điểm ban hành công văn 5577) và trước đó TISCO cũng chưa thực nhập khẩu một phần đối với nhưng lô hàng như điều kiện thứ 2 được Tổng cục Hải quan hướng dẫn.

Chính vì vậy, TISCO đang đề nghị được giải quyết thủ tục thông quan cho các lô hàng này.