Xuất khẩu thủy sản trong tháng 2/2023 giảm 13,1%. Ảnh: TL

Doanh nghiệp chưa có đơn hàng mới

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), tháng 2/2023, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt trên 3,4 tỷ USD, tăng 5,7% so với tháng 2/2022. Trong đó, nhóm nông sản chính đạt 1,79 tỷ USD; chăn nuôi đạt 29 triệu USD; đầu vào sản xuất đạt 158 triệu USD… Tuy nhiên, lâm sản chính đạt gần 872,1 triệu USD, giảm 10,7%; thủy sản 550 triệu USD, giảm 13,1%. Tính chung trong 2 tháng đầu năm 2023, tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt khoảng 6,28 tỷ USD, giảm 22,5% so với cùng kỳ năm trước.

Bộ NN&PTNT cho biết, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản trong tháng 2/2023 ước đạt 3,4 tỷ USD, giảm 8% so với tháng 1/2023. Nguyên nhân do tác động của lạm phát trên toàn cầu, nhu cầu tiêu dùng yếu.

Đơn cử, đối với mặt hàng gỗ, những tháng cuối năm 2022, ngành gỗ đối diện khó khăn lớn về đơn hàng khi nhu cầu tiêu thụ giảm mạnh tại các thị trường chính khiến xuất khẩu liên tục giảm tốc. Bước sang năm 2023, tình hình vẫn chưa cải thiện khi kim ngạch xuất khẩu ghi nhận trong tháng đầu tiên của năm mới giảm sâu so với cùng kỳ năm ngoái.

Ông Phùng Quốc Cường - Giám đốc Công ty TNHH Bảo Hưng cho biết, sang đầu năm 2023, doanh nghiệp này cũng không thể duy trì lượng nhân công và thời gian làm việc, tăng ca của người lao động bởi đơn hàng tại thị trường Mỹ giảm mạnh, khiến hoạt động chung của doanh nghiệp giảm theo. "Mới 2-3 tuần sau tết, công ty đã thấy có dấu hiệu hủy hoặc lùi đơn hàng từ đối tác. Hiện đơn hàng giảm 20-25% so với cùng kỳ năm ngoái, chủ yếu từ Mỹ, thị trường chiếm khoảng 50% lượng đơn hàng của công ty" - ông Cường nói.

Tương tự lĩnh vực lâm sản, đối với lĩnh vực thủy sản, trong 2 tháng đầu năm, hai mặt hàng được coi là chủ lực của toàn ngành giảm mạnh. Cụ thể, xuất khẩu tôm giảm 54,9%, đạt 251 triệu USD; xuất khẩu cá tra 133 triệu USD, giảm tới 64,1%.

Ông Trương Đình Hòe - Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết: "Hiện nay chúng tôi vẫn đang đợi báo cáo của Tổng cục Hải quan, tuy nhiên phía Bộ NN&PTNT cũng đã có những con số ban đầu về tình hình xuất nhập khẩu nông, lâm thủy sản 2 tháng đầu năm. Nhiều doanh nghiệp đến thời điểm này vẫn không có đơn hàng mới".

Theo đánh giá của VASEP, năm 2023, lạm phát toàn cầu được dự báo giảm, nhưng vẫn là rủi ro lớn nhất đối với các nhà kinh doanh nhập khẩu và là gánh nặng với người tiêu dùng, nhất là các hộ gia đình có thu nhập thấp.

Ngành gỗ đối diện khó khăn lớn về đơn hàng khi nhu cầu tiêu thụ giảm mạnh tại các thị trường chính. Ảnh: NNK

Đa dạng hóa thị trường, xúc tiến thương mại

Cũng theo VASEP, xuất khẩu thủy sản khó có thể ngay lập tức tăng mạnh trở lại trong những tháng đầu năm 2023 khi mà nền kinh tế thế giới được dự báo có thể sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay. Quý I/2023, xuất khẩu thủy sản có thể vẫn thấp hơn khoảng 15-20% so với cùng kỳ năm ngoái.

Bàn về giải pháp thúc đẩy tiêu thụ nông sản thời gian tới, Bộ NN&PTNT cho biết, sẽ đẩy mạnh phát triển thị trường, tập trung tháo gỡ rào cản, tạo thuận lợi cho tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Cùng với đó, tận dụng các hiệp định thương mại tự do để đẩy mạnh xuất khẩu hàng nông lâm thủy sản chủ lực; đồng thời tiếp tục phối hợp hỗ trợ bảo hộ nhãn hiệu và chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm xuất khẩu tiềm năng của Việt Nam ở nước ngoài.

Đặc biệt, trong thời gian tới, liên Bộ NN&PTNT, Bộ Công thương tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp phối hợp với hệ thống tham tán thương mại, tham tán nông nghiệp tại nước ngoài để nắm bắt thông tin cũng như yêu cầu xuất khẩu tại thị trường trọng điểm.

Phía Bộ Công thương cũng khẳng định, năm 2023 công tác xúc tiến thương mại được xác định là một trong những giải pháp quan trọng và hiệu quả góp phần hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất, đẩy mạnh xuất khẩu.

Tuy nhiên, muốn tận dụng cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu, các doanh nghiệp phải chủ động có chiến lược và đa dạng hóa sản phẩm.

Thực tế, hiện nay Công ty CP Thực phẩm Xuất khẩu Đồng Giao đang đẩy mạnh đưa các sản phẩm của công ty vào thị trường Đông Bắc Á (Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc). Các thị trường này đang giúp họ duy trì tăng trưởng, trong khi các thị trường xuất khẩu truyền thống như châu Âu lại sụt giảm.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam cho biết, kim ngạch xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp hữu cơ hiện nay đạt khoảng hơn 335 triệu USD/năm, tăng hơn 400% giá trị xuất khẩu hàng hữu cơ hàng năm giai đoạn 2010 - 2016.

"Chúng ta phải nâng cao chất lượng với giá trị thương hiệu hàng nông sản thì sẽ đáp ứng yêu cầu người tiêu dùng, khi người tiêu dùng ưa chuộng hàng nông sản của chúng ta thì thị trường sẽ rộng mở" - ông Trần Thanh Nam nhận định.

Ngoài việc đảm bảo chất lượng chuẩn organic, hiện nay nhiều doanh nghiệp sẵn sàng đa dạng hóa các mẫu mã bao bì sản phẩm để chiều lòng khách hàng của mình.

(责任编辑：Cúp C2)