Không nghi ngờ gì nữa,àphêvớiBanMêkèo bóng đá giao hữu quốc tế hôm nay cà phê Buôn Ma Thuột (Ban Mê) – hiện tại thương hiệu này đã được dùng chung cho cà phê Đắk Lắk – chiếm tới xấp xỉ một nửa tổng sản lượng cà phê của Việt Nam và có lẽ cũng là thương hiệu “đắt giá” nhất.

Nhưng Đắk Lắk không phải nơi đầu tiên cây cà phê “bén rễ xanh cây” khi theo các giáo sĩ người Pháp đến “định cư” ở Việt Nam vào năm 1857. Đầu tiên, các thầy tu mang giống cà phê về trồng xung quanh các nhà thờ ở Hà Nam, Quảng Bình, có lẽ để tự cung tự cấp. Năm 1888, đồn điền cà phê quy củ đầu tiên mới được gây dựng, cũng ở khu vực xung quanh Vương cung thánh đường Sở Kiện (còn gọi là Kẻ Sở, thuộc huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam) với giống cà phê chè, tức cà phê Arabica. Rất lâu sau đó, khoảng những năm 1930, người Pháp mới bắt đầu canh tác cà phê trên vùng đất thuộc Tây Nguyên. Loại cà phê được trồng ở vùng này hầu hết là cà phê vối (Robusta), dù cũng có một diện tích nhỏ cà phê chè và cà phê mít.

Gần một thế kỷ qua, cây cà phê đã góp phần đưa Buôn Ma Thuột từ một thị xã tỉnh lẻ trở thành một thành phố sầm uất. Cây cà phê không những đã xóa đói giảm nghèo cho người dân Buôn Ma Thuột, mà còn giúp nhiều người mua sắm được xe cộ, xây nhà lầu, thậm chí không ít người đã trở thành “đại gia”. Đế chế cà phê Trung Nguyên cũng đã mọc lên sừng sững trên vùng đất này. Dần dà, cà phê đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành bản sắc văn hóa. Nếu đã quen thưởng thức cà phê ở những quán nhỏ hẹp trong đô thị, bạn chắc chắn sẽ ngỡ ngàng khi lần đầu tiên bước chân vào các quán cà phê rộng mênh mông, bài trí đẹp đẽ và phóng khoáng đậm chất Tây Nguyên như Làng cà phê Trung Nguyên, Thiên đường cà phê Mêhycô, Cà phê Du lịch TrohBư, Quán Văn, Chuông đá… Còn nếu chỉ loanh quanh nội thành thôi, thì bạn tôi, một người Ban Mê “đậm đặc” nói, nếu mỗi ngày chỉ vào một quán, người ta phải mất cả năm mới đi hết một vòng cà phê phố. Anh còn bảo, mình đã uống cà phê như nước giải khát từ khi còn bé xíu. Giờ, một ngày không uống ít nhất 3 cữ cà phê, thì anh… không ngủ được và buồn rầu còn hơn đói cơm!

Tất nhiên, Buôn Ma Thuột cũng có những ngày đêm mất ngủ vì cà phê khi thị trường rớt giá. Hiện nay cũng đang là thời điểm không dễ dàng gì đối với các nhà sản xuất cà phê thô, bởi giá cà phê thế giới đang đà giảm. Hy vọng Lễ hội Cà phê lần này sẽ khơi dậy nhiều cơ hội mới, hiện thực hoá những tiềm năng của thủ phủ cà phê nói riêng và ngành cà phê Việt Nam nói chung.