Hai phương án về đối tượng doanh nghiệp phải áp dụng Luật Đấu thầu

Một loại ý kiến nhất trí với tờ trình của Chính phủ, chỉ quy định các dự án đầu tư của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) thuộc đối tượng phải đấu thầu, bỏ quy định áp dụng đối với toàn bộ các dự án đầu tư có sử dụng vốn nhà nước, vốn của DNNN từ 30% trở lên, hoặc dưới 30% nhưng trên 500 tỷ đồng trong tổng mức đầu tư của dự án như luật hiện hành.

Loại ý kiến thứ 2 cho rằng, nếu quy định như dự thảo Chính phủ trình sẽ thu hẹp đáng kể đối tượng dự án sử dụng vốn nhà nước phải đấu thầu, tạo khoảng trống pháp luật trong quản lý vốn nhà nước, dẫn tới toàn bộ các dự án đầu tư của công ty con của các tập đoàn, tổng công ty, DNNN khác… sẽ không phải đấu thầu.

Báo cáo của cơ quan thẩm tra trích dẫn số liệu của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, năm 2022, EVN tổ chức đấu thầu 9.516 gói thầu, với tổng giá trị trúng thầu là 43.151 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm đạt khoảng 8%, trong đó công ty mẹ triển khai 239 gói thầu với tổng giá trị các gói thầu là 4.591 tỷ đồng. Do vậy, đề nghị quy định đối tượng áp dụng đối với dự án đầu tư của DNNN và doanh nghiệp có trên 50% vốn thuộc sở hữu của DNNN.

Từ các ý kiến này, Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách báo cáo 2 phương án để trình Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách xem xét, cho ý kiến. Phương án 1 như tờ trình của Chính phủ và phương án 2 theo loại ý kiến thứ 2.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) phát biểu tại hội nghị

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng, phương án như Chính phủ trình thu hẹp đáng kể dự án sử dụng vốn nhà nước đối với đấu thầu, tạo khoảng trống về mặt pháp lý. Nếu quy định như vậy, các công ty con không phải tổ chức đấu thầu thì sẽ không công bằng đối với những DNNN khác. Do đó, đại biểu ủng hộ phương án 2 được nêu trong báo cáo.

Về nội dung này, đại biểu Tạ Văn Hạ (đoàn Quảng Nam) nhấn mạnh quan điểm phải khuyến khích tất cả doanh nghiệp đều áp dụng việc đấu thầu, mà thực tiễn cho thấy các doanh nghiệp ngoài quốc doanh cũng đã thực hiện việc đấu thầu rất hiệu quả. “Tôi nghĩ phải minh bạch, rõ ràng, vì tiền là tiền nhà nước, tiền của nhân dân, cho nên phải đấu thầu và cố gắng khuyến khích áp dụng đấu thầu” - đại biểu nói.

Cùng nhất trí với các đại biểu trên, đại biểu Nguyễn Quang Huân (đoàn Bình Dương) chọn phương án 2, bởi theo Luật Doanh nghiệp thì những doanh nghiệp nào có từ 51% vốn nhà nước đã là DNNN. Nếu những doanh nghiệp này lập doanh nghiệp con, nắm trên 51% vốn, mà những doanh nghiệp này không phải là đối tượng áp dụng của Luật thì sẽ không đảm bảo minh bạch, công bằng như tinh thần Điều 6 của Luật đã nêu. Đại biểu cho rằng, nếu một số tài sản nhà nước được đưa vào công ty con và thực hiện dự án không bị chi phối bởi Luật Đấu thầu sẽ không đảm bảo được yếu tố công bằng, minh bạch trong quản lý tài sản nhà nước.

Thu hẹp đối tượng áp dụng để đảm bảo quyền tự chủ kinh doanh của doanh nghiệp

Tuy nhiên, một số đại biểu có quan điểm khác. Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông) cho biết, Luật Doanh nghiệp năm 2014 quy định "DNNN là DNNN nắm giữ 100% vốn điều lệ". Đến Luật Doanh nghiệp năm 2020 đã mở rộng đối tượng, theo đó DNNN là doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết. Do đó, việc quy định phạm vi điều chỉnh đối với dự án đầu tư của DNNN như phương án 1 là đã mở rộng phạm vi điều chỉnh so với Luật Đấu thầu hiện tại.

Nếu theo phương án 2 điều chỉnh cả đối với gói thầu thuộc dự án đầu tư của doanh nghiệp có trên 50% vốn thuộc sở hữu của DNNN sẽ là mở rộng phạm vi điều chỉnh nhiều so với luật hiện hành và như vậy, thì không bảo đảm quyền tự chủ kinh doanh và lựa chọn hình thức tổ chức kinh doanh, quyền lựa chọn hình thức, phương thức huy động, phân bổ và sử dụng vốn của doanh nghiệp theo quy định tại Điều 7 của Luật Doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, việc quản lý, sử dụng vốn nhà nước tại doanh nghiệp còn chịu sự điều chỉnh của Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại Luật Doanh nghiệp. Với những lý do nêu trên, đại biểu ủng hộ phương án như tờ trình của Chính phủ.

Đại biểu Phan Đức Hiếu (đoàn Thái Bình) phát biểu tại hội nghị.

Đại biểu Phan Đức Hiếu (đoàn Thái Bình) cũng đề nghị thực hiện theo phương án 1 với các lý do.

Thứ nhất, đại biểu cho rằng lợi ích nhà nước cần được bảo vệ, nhưng cũng phải cân bằng với sự linh hoạt của hoạt động sản xuất, kinh doanh và phù hợp thực tiễn.

Xét về mặt lợi ích cần bảo vệ thì trong rất nhiều trường hợp, khi công ty con có sở hữu trên 50% vốn của DNNN thì lợi ích của Nhà nước và lợi ích của các nhà đầu tư tư nhân khác là khá tương đương nhau. Bản thân các nhà đầu tư tư nhân cũng sẽ có những cơ chế bảo vệ lợi ích phù hợp với hoạt động sản xuất, kinh doanh của mình, thậm chí trong một số trường hợp, cơ chế bảo vệ lợi ích của họ tốt không kém hoặc là tốt hơn, đại biểu nhận xét.

Thứ hai, đại biểu đánh giá, hiện nay ở nhiều DNNN nắm một phần vốn điều lệ cũng đã thiết kế những quy trình, thủ tục đấu thầu phù hợp, vừa đảm bảo sự nhanh nhạy kịp thời, vừa bảo đảm tốt nhất lợi ích của các cổ đông và của chính doanh nghiệp, không nhất thiết phải áp dụng một quy trình cứng nhắc mà theo yêu cầu thực tế của doanh nghiệp và cổ đông.

Do đó, đại biểu cho rằng không nên mở rộng áp dụng Luật Đấu thầu với đối tượng là công ty con có trên 50% vốn của DNNN./.

• ·Nhận định, soi kèo Panetolikos vs Olympiacos, 22h59 ngày 6/1: Đòi lại ngôi đầu
• ·Ngăn vợ gặp con sau ly hôn, chồng vi phạm pháp luật
• ·Mười hai bến nước
• ·Trao hơn 29 triệu đồng đến anh Đào Xuân Nhạ bị tai nạn liệt giường
• ·Ngày 3/1: Giá bạc đồng loạt tăng cả thị trường thế giới và trong nước
• ·Bạn đọc ủng hộ các hoàn cảnh khó khăn 10 ngày đầu tháng 5/2020
• ·Truyền thuyết thác Tác Tình
• ·Hồi âm đơn thư Bạn đọc cuối tháng 6. 2019
• ·Doanh nghiệp phần mềm Việt đầu tiên chạm mốc 200 triệu USD
• ·Danh sách ủng hộ 10 ngày giữa tháng 7/2019
• ·Cháu tôi bị chồng mắng chửi, đánh đập kiện thế nào?
• ·Muốn đổi họ cho con vì chồng mới quá tốt
• ·Tạo cơ hội cho phụ nữ yếu thế khởi nghiệp
• ·Cậu bé mồ côi cha bị tai nạn dập gan nghiêm trọng
• ·Từ 1/7, lương GV, giảng viên tăng đến 800.000 đồng/tháng
• ·Nỗi bế tắc của cha con người Mông đang chống chọi với ung thư hạch