【u19 đan mạch】Ngành Thuế tiếp tục tháo gỡ những “nút nghẽn”

Hoạt động nghiệp vụ tại Cục Thuế Bắc Ninh. Ảnh: T.Hằng

Trái ngọt ban đầu

TheànhThuếtiếptụctháogỡnhữngnútnghẽu19 đan mạcho Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Nguyễn Đại Trí, công tác cải cách hành chính thuế được tiến hành thường xuyên, liên tục nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển không ngừng của cộng đồng người nộp thuế và hội nhập kinh tế quốc tế. Đặc biệt trong thời gian vừa qua, thực hiện Nghị quyết 19 của Chính phủ về việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam, Tổng cục Thuế đã nỗ lực, chủ động trình Bộ Tài chính, trình Chính phủ, trình Quốc hội để sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp quy, nhằm đơn giản hóa các quy định về chính sách thuế, các mẫu biểu tờ khai, thủ tục hành chính thuế, làm giảm thời gian và chi phí tuân thủ cho người nộp thuế.

“Ngành Thuế luôn hiểu rằng, cộng đồng doanh nghiệp có vai trò hết sức quan trọng, là trụ cột trong việc phát triển nền kinh tế của đất nước. Đối với cơ quan Thuế, số thu từ các doanh nghiệp thường chiếm đến hơn 60% số thu nội địa do cơ quan Thuế quản lý; nếu tính trừ dầu, trừ đất thì số thu từ doanh nghiệp là khoảng 76,7%. Vì vậy, mọi nỗ lực cải cách của cơ quan Thuế đều hướng về tạo sự thuận lợi cho doanh nghiệp, phục vụ cho việc sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp được phát triển và nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý, ngăn chặn, phòng ngừa những gian lận, trốn thuế, nhằm đảm bảo sự công bằng trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế”- ông Nguyễn Đại Trí nói.

Theo đó, Tổng cục Thuế đã rà soát và sửa đổi, bổ sung 26/30 quy trình, quy chế liên quan đến việc kê khai, nộp thuế, hoàn thuế của người nộp thuế; triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong việc hỗ trợ người nộp thuế khai thuế điện tử (đến nay đạt trên 97%), nộp thuế điện tử (đến 5-8-2015, số doanh nghiệp đăng ký đạt 80%, số doanh nghiệp thực hiện giao dịch đạt trên 62%). Đồng thời, cơ quan Thuế cũng đang tiến hành xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu để hỗ trợ cho công tác quản lý thuế theo cơ chế quản lý rủi ro, hạn chế việc thanh tra, kiểm tra chồng chéo, trùng lặp; phấn đấu thực hiện 90% hồ sơ hoàn thuế được giải quyết đúng thời hạn quy định; 90% hồ sơ khiếu nại về thuế thực hiện đúng thời gian…

Những nỗ lực của ngành Thuế đã được cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận. Bởi nhìn vào kết quả khảo sát “Mức độ hài lòng của doanh nghiệp đối với việc thực hiện và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực Thuế năm 2014” cho thấy tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá cao (trên 50%) về sự hỗ trợ của cơ quan Thuế đối với doanh nghiệp, trong việc giải đáp vướng mắc về thông tin chính sách, pháp luật và thủ tục hành chính thuế.

Theo đánh giá của ông Jonathon Kirkby, chuyên gia Thuế cao cấp của Tổ chức Tài chính quốc tế (IFC), mặc dù vẫn còn nhiều vướng mắc nhưng việc thực hiện các thủ tục hành chính thuế đang trở nên thông thoáng hơn với nhiều doanh nghiệp, thể hiện qua thời gian thực hiện một số thủ tục cơ bản đã được giảm bớt. Mức độ hài lòng của doanh nghiệp theo chỉ số cải cách thủ tục hành chính tại tỉnh điển hình của cả nước đạt hơn 71%. Ngoài ra, có tới 92% doanh nghiệp cho rằng, tác động của thay đổi pháp luật thuế trong 5 năm qua theo chiều hướng tích cực, đặc biệt là thuế GTGT và thuế Thu nhập doanh nghiệp đã thay đổi giúp giảm thời gian nộp thuế cho doanh nghiệp khá nhiều.

"Điều này cho thấy quyết tâm chính trị và nỗ lực của ngành Thuế trong cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh của Việt Nam. Có thể thấy trong một thời gian ngắn, với quyết tâm mạnh mẽ Việt Nam có thể cải cách nhanh chóng. Đây là thành công và cũng là điển hình cần được nhân rộng trong các lĩnh vực khác”, ông Jonathon Kirkby cho biết.

Mặt khác, kết quả khảo sát cho thấy, thời gian chuẩn bị hồ sơ cho thủ tục khai thuế đã rút ngắn xuống còn 8 giờ và thời gian hoàn thành thủ tục khai thuế thông thường chỉ còn 1 giờ. Đối với thủ tục nộp thuế, với các doanh nghiệp nhỏ và vừa thực hiện thủ tục này là 4 lần/năm, các doanh nghiệp Nhà nước và doanh nghiệp FDI có quy mô lớn hơn là 12 lần/năm. Tuy nhiên, theo đánh giá của doanh nghiệp cho thấy thời gian chuẩn bị hồ sơ cho thủ tục này khá nhanh gọn, khoảng 1 đến 2 giờ và thời gian hoàn thành thủ tục cũng chỉ khoảng 1 đến 1,5 giờ.

“Như vậy, chỉ tính một nửa số doanh nghiệp đang hoạt động tiết kiệm được 200 triệu giờ khai, nộp thuế. Còn tính rộng ra thì cả nền kinh tế tiết kiệm được 400 triệu giờ”- Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc tính toán.

Tháo bỏ 3 "nút nghẽn"

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn chỉ ra 3 việc mà ngành Thuế làm chưa được, đó là: Thanh tra, kiểm tra thuế; hoàn thuế và giải quyết vướng mắc cho doanh nghiệp.

Trong kết quả khảo sát cũng chỉ ra, có 52% doanh nghiệp cho biết phải tiếp đoàn thanh tra, kiểm tra thuế trong năm 2014. Các doanh nghiệp có quy mô doanh thu càng lớn thì xu hướng bị thanh tra, kiểm tra thuế càng cao và nguyên nhân có thể do áp lực thu của địa phương. Theo đánh giá của VCCI thì đây có thể là rào cản để DN "ngại lớn hơn".

Nhìn vào kết quả này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn đã phải "thốt lên" dường như cơ quan Thuế đang thanh tra, kiểm tra một cách chủ quan với tư duy doanh nghiệp hoạt động nhiều thì khả năng sai nhiều và tăng thu nhiều. “Năm 2015, cơ quan Thuế phải chuyển sang xây dựng thể chế chính sách quản lý rủi ro đối với doanh nghiệp” - Thứ trưởng Đỗ Hoàng Anh Tuấn yêu cầu.

Lãnh đạo Bộ Tài chính cũng yêu cầu ngành Thuế cần thay đổi phương thức giải quyết khiếu nại tố cáo, vướng mắc của doanh nghiệp. Cơ quan Thuế cần thường xuyên tham vấn tổ chức Hội, Hiệp hội, cơ quan liên quan để giải quyết thỏa đáng, khách quan cho doanh nghiệp.

Đại diện Tổng cục Thuế, Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Đại Trí cam kết, thông qua kết quả của cuộc khảo sát đánh giá về mức độ hài lòng của doanh nghiệp năm 2014 đối với cải cách thủ tục hành chính thuế, đã giúp cho Tổng cục Thuế có được cái nhìn toàn diện hơn về những mặt đạt được, những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý thuế cũng như những nhu cầu, mong muốn, đòi hỏi của doanh nghiệp để cơ quan Thuế tiếp tục cải cách, nhằm phục vụ cộng đồng, phục vụ doanh nghiệp được tốt hơn.