【nhận định soi kèo bóng đá đức】Ngân hàng Thế giới đánh giá chỉ số nộp thuế theo tiêu chí nào?

Bộ phận "một cửa" Chi cục Thuế huyện Ứng Hòa - Hà Nội. Ảnh: NM.

Chỉ số nộp thuế là yếu tố quan trọng trong DB

Báo cáo mức độ thuận lợi đối với hoạt động kinh doanh (gọi tắt là báo cáo môi trường kinh doanh - Doing Business (DB) của WB là báo cáo kêt quả điều tra,ânhàngThếgiớiđánhgiáchỉsốnộpthuếtheotiêuchínànhận định soi kèo bóng đá đức khảo sát về các quy định dẫn tới thúc đẩy sự thuận lợi, hoặc hạn chế hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Đây là báo cáo thường niên, được WB thực hiện hàng năm, bắt đầu từ năm 2003. Trong báo cáo này, có đưa ra bảng xếp hạng tổng hợp về môi trường kinh doanh dựa trên bộ chỉ số đánh giá về các quy định liên quan tới hoạt động của doanh nghiệp, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong nước.

Để thực hiện xếp hạng, WB đã tập hợp thông tin về những thay đổi trong khuôn khổ pháp lý, thủ tục hành chính và những trở ngại về kỹ thuật trong việc bắt đầu ra nhập thị trường, hoặc mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp.

Chỉ số nộp thuế của Việt Nam trong nhóm các nước ASEAN.

Báo cáo Môi trường kinh doanh lần đầu được thực hiện vào năm 2003 với tên gọi là Doing Business 2004. Trong báo cáo này, WB xem xét 5 chỉ số với 133 nền kinh tế. Đến năm 2018, Doing Business 2019 được công bố ngày 31/10/2018 đã xếp hạng 190 nền kinh tế, với 11 bộ tiêu chí, trong đó có tiêu chí chỉ số nộp thuế và bảo hiểm xã hội.

Chỉ số nộp thuế trong DB nhằm đánh giá gánh nặng tuân thủ về thuế và các khoản bảo hiểm bắt buộc mà một doanh nghiệp có quy mô nhỏ phải thực hiện, tại một quốc gia, vùng lãnh thổ.

Qua tìm hiểu được biết, WB đánh giá chỉ số nộp thuế dựa trên các giả định nghiên cứu tình huống gồm: Khảo sát trách nhiệm nộp thuế của một doanh nghiệp nhỏ và vừa hoạt động trong một quốc gia; tại một thành phố lớn nhất; quy mô lao động khoảng 60 người, trong đó có 4 cán bộ quản lý, 8 trợ lý, 48 công nhân hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp, hoặc thương mại; doanh nghiệp không có hoạt động xuất khẩu; có doanh thu bằng 1.050 lần thu nhập bình quân đầu người.

Các tiêu chí để đánh giá chỉ số DB

Theo WB, có 4 tiêu chí để đánh giá chỉ số nộp thuế. Tiêu chí thứ nhất, đó là tổng mức thuế suất (bao gồm thuế và các khoản đóng góp bắt buộc trong năm thứ 2: thuế thu nhập doanh nghiệp - TNDN, tài sản, doanh thu và thuế khác như các khoản đóng góp, chi phí đi lại…).

Tiêu chí thứ hai, đó là thời gian nộp thuế, thời gian này được tính từ thời gian chuẩn bị, kê khai và nộp thuế của thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế TNDN.

Tiêu chí thứ 3, đó là số lần nộp thuế. Tiêu chí này tổng hợp số lần nộp thuế và các khoản đóng góp: Phương pháp nộp hồ sơ và nộp thuế, tần suất nộp hồ sơ và nộp thuế, số cơ quan liên quan. Các trường hợp tính là 1 lần như: nộp hồ sơ điện tử (thực tế có thể nộp nhiều lần); gộp thuế (khi có 2 loại thuế trở lên được nộp hồ sơ và gộp vào 1 lần thì được tính là 1 lần).

Tiêu chí thứ 4, đó là chỉ số sau kê khai thuế. Chỉ số này đánh giá việc hoàn thuế GTGT và thanh tra, kiểm tra thuế TNDN. Chỉ số này được đưa vào chấm điểm từ năm 2017, được đánh giá dựa trên các yếu tố thành phần là hoàn thuế GTGT đối với trường hợp đầu vào lớn hơn đầu ra (thời gian làm hồ sơ hoàn thuế, thời gian nhận được tiền hoàn thuế) và thanh tra, kiểm tra do kê khai sai thuế TNDN (thời gian chuẩn bị hồ sơ phục vụ kiểm tra và thời gian hoàn thành việc thanh tra, kiểm tra thuế).

Tổng cục Thuế cho biết, để cải thiện môi trường kinh doanh, ngành Thuế đang tiếp tục rà soát, nghiên cứu các giải pháp để cắt giảm thủ tục hành chính, nhất là quy định, quy trình sau kê khai thuế, để WB có thể có những đánh giá tích cực hơn trong các báo cáo DB những năm tới đây.

Căn cứ vào các tiêu chí trên và theo đánh giá của WB, Báo cáo môi trường kinh doanh của Việt Nam 3 năm trỏ lại đây, thì chỉ số nộp thuế có sự thay đổi theo hướng tích cực, tăng về thứ hạng các năm 2017, 2018. Báo cáo DB 2019 cho thấy, chỉ số nộp thuế vẫn là 1 trong 3 chỉ số (khởi sự kinh doanh, nộp thuế, thực thi hợp đồng) được ghi nhận có cải cách.

Năm 2019 là năm thứ 5 liên tiếp (DB2015 - DB2019) các cải cách về thuế được ghi nhận trong Báo cáo môi trường kinh doanh của WB.

Tuy nhiên, tại Báo cáo DB 2019 toàn cầu được WB công bố, thì mức độ thuận lợi về môi trường kinh doanh của Việt Nam lại giảm so với DB 2018. Cụ thể, thời gian nộp thuế là 351 giờ, số lần nộp thuế 9 lần (giảm 4 lần, trong đó 3 lần nộp thuế GTGT, 1 lần thuế môn bài); tổng mức thuế suất trên lợi nhuận là 13,3%; chỉ số sau kê khai là 49,08 điểm. Điểm trung bình về chỉ số nộp thuế năm 2019 của Việt Nam là 62,87 điểm.

Kết quả trên đã dẫn tới chỉ số nộp thuế của Việt Nam theo Báo cáo DB 2019 xếp thứ 131/190 quốc gia, vùng lãnh thổ, giảm 45 bậc so với DB 2018.

Theo giải thích của Tổng cục Thuế, nguyên nhân là do một số cải cách của Việt Nam trong những năm qua chưa được WB ghi nhận như: Thời gian nộp thuế (theo tính toán của Tổng cục Thuế hiện chỉ còn 117 giờ, nhưng WB đánh giá là 351 giờ); số lần nộp thuế thực tế chỉ còn 1 lần, trong đó 4 lần tạm nộp và 1 lần quyết toán (WB vẫn tính là 5 lần nộp thuế); hiện ngành Thuế cũng đã thực hiện hoàn thuế điện tử, nhưng WB vẫn chưa có ghi nhận tích cực./.

Nhật Minh