Câu chuyện “doanh nhân” Khaisilk (Hoàng Khải,clb bodo glimt sinh năm 1964, tại Hà Nội) bán khăn lụa Trung Quốc nhưng gắn mác khăn lụa “Khaisilk made in Vietnam” có lẽ chưa đến hồi kết và dư luận vẫn đang quan tâm.

Khaisilk và nông dân (một bộ phận) có gì tương đồng?

Nhiều năm rồi gia đình anh bạn ở chung xóm không dám mua tôm chết ngoài chợ ăn vì sợ có tạp chất (rau câu) bơm vào. Anh này nói, thà mua tôm còn sống cho không bị lừa.

Chị bạn ở cạnh nhà thì kể, giờ mua rau cải ngoài chợ hơi sợ vì phân, thuốc bảo vệ thực vật tồn dư trong ấy không biết đâu mà lần; hàng bông và trái cây bây giờ người trồng xịt thuốc dưỡng, rải phân nặng tay quá nên bóng, đẹp, non. Thấy ngon mà độc lắm (?).

Cũng nhiều năm rồi nông dân đã biết cách trồng lúa ăn, lúa bán. Một nông dân ở phường V, thành phố Vị Thanh thừa nhận, miếng đất trồng lúa để ăn của gia đình mình thì hạn chế xịt, rải phân, thuốc dưỡng; miếng trồng lúa bán thì phải chăm sóc kỹ để hạt lúa khi thu hoạch no, sáng, nặng, như vậy mới bán giá cao, lợi nhuận nhiều.

Có ai thừa nhận rằng, bây giờ đi chợ mua cá đồng, nếu không rành rẽ sẽ bị tiểu thương lừa gạt bán cho cá nuôi, cá không phải là cá đồng không? Xin thưa, có. Và một tiểu thương ở chợ phường IV, thành phố Vị Thanh, nêu ý kiến rằng: “Nói cá đồng, ai biểu tin thì ráng chịu!”.

Đó không phải là tất cả những gì ví cho người dân mình chụp giựt, bán buôn gian lận, nhưng cũng là điều mắt thấy tai nghe nếu ai muốn biết.

Câu chuyện Khaisilk và nông dân là câu chuyện của thái độ sản xuất, mua bán, kinh doanh thời buổi… người tiêu dùng thông thái. Thời buổi mà người mua phải biết đâu là hàng giả, hàng kém chất lượng, đâu là hàng thật để mua rồi về nhà không ấm ức.

Nó cũng phản ánh thời buổi sản xuất, bán buôn phải biết mánh khóe, lươn lẹo để có lời nhiều nhất bất chấp pháp luật, đạo đức, sức khỏe của người khác. Để rồi Khaisilk đã bị tẩy chay, người Việt tự hại người Việt vì nông sản… dỏm, nhiều tiểu thương buôn bán ể ẩm vì mất uy tín. Đó là hậu quả nhãn tiền, nhưng điều đáng nói là buôn bán thời nay phải chăng như vậy mới khá giả, giàu có?

Chuỗi các cửa hàng, siêu thị, tập đoàn sản xuất không ngừng mở rộng quy mô, thị trường, thị phần đã phản ánh xu thế tất yếu của làm ăn hiện đại là uy tín, chất lượng, là “luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu”. Trong khi đó, rất nhiều người cũng chọn cho mình sản xuất rau, cải, thịt, trứng sạch, để rồi bán… đắt như tôm tươi, hàng hóa luôn trong tình trạng được giá…

Khi doanh nghiệp, doanh nhân, tiểu thương đặt vấn đề người tiêu dùng thông thái thì họ cũng đòi hỏi lại người tạo ra sản phẩm cho thị trường cũng phải có một thái độ sản xuất, kinh doanh, buôn bán phù hợp với đạo đức, lương tri, pháp luật; phải sạch và sạch… từ tâm để có chỗ đứng bền vững. Vậy mà có người lại chọn cho mình cách ăn gian, nói dối với thượng đế! Khaisilk đã thất tín… Và một bộ phận nông dân cũng đang chọn cho mình chỗ đứng lẻ loi!

TRÍ THỨC

(责任编辑：Nhận Định Bóng Đá)