Ngày 29/10, giải trình, làm rõ các ý kiến đại biểu Quốc hội nêu, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT) rất quan trọng và có sự tác động đến hầu hết các hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và hộ gia đình.

Theo ông, nhiều nội dung trong luật này phải thay đổi theo đúng vận hành của nền kinh tế - xã hội đang thay đổi hàng ngày.

Về thuế VAT đối với phân bón, ông Phớc cho biết trước năm 2015, thuế VAT phân bón là 5%. Sau khi có nhiều ý kiến phản ảnh, Quốc hội khóa XIV đã quyết định không áp thuế VAT với mặt hàng này.

Về câu hỏi tại sao lại đưa mặt hàng phân bón vào thu thuế 5% và khi đưa vào thu thuế thì doanh nghiệp và người nông dân có lợi gì? Ông Phớc cho hay, giá phân bón không chỉ phụ thuộc vào vấn đề thuế tăng hay giảm mà phụ thuộc vào giá thành sản xuất, thị trường, cung cầu...

Theo ông Phớc, chúng ta đang thực hiện không thu thuế đối với mặt hàng này nhưng giai đoạn 2018-2022 giá phân đạm ure vẫn tăng 19,7 đến 43,6%, thuế VAT vẫn không thu. Điều đó có nghĩa là giá thành phụ thuộc cơ bản về thị trường, về cung cầu.

Năm 2023, giá đạm ure tăng lên 6,29 đến 6,4% do chiến tranh ở Nga và Ukraine, vì cầu cao mà cung ít nên phụ thuộc chủ yếu vào cung cầu, ông Phớc dẫn chứng thêm.

Vậy lợi ích của doanh nghiệp và lợi ích của người nông dân thế nào? Theo Phó Thủ tướng, khi chúng ta áp thuế thì sẽ tăng giá, chủ yếu là giá nhập khẩu, khi đó doanh nghiệp trong nước sẽ có lợi.

Ông Phớc cho biết, thuế áp cho cả doanh nghiệp nhập khẩu và doanh nghiệp trong nước, khi giá nhập khẩu tăng lên thì doanh nghiệp trong nước sẽ có điều kiện để cạnh tranh.

"Doanh nghiệp nước ngoài phải nộp 1.500 tỷ đồng vì hàng hóa nhập vào nhiều, còn doanh nghiệp trong nước chỉ phải nộp tăng thêm 200 tỷ đồng. Lợi ích để đảm bảo cho doanh nghiệp trong nước là rất tốt và tạo điều kiện để doanh nghiệp trong nước cải tiến kỹ thuật, áp dụng công nghệ hiện đại, giảm giá thành sản phẩm", ông Phớc phân tích.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng, việc này sẽ giảm được giá bán cho người nông dân và chúng ta làm chủ được vấn đề phân bón.

Khẳng định thuế suất 5% sẽ không ảnh hưởng nhiều đến vấn đề giá mặt hàng phân bón, ông Phớc "tha thiết đề nghị đại biểu ủng hộ cho phương án như đã trình".