Người đàn ông dùng tấm chảo thu sóng vệ tinh đưa nhóm trẻ em qua một vùng ngập lụt ở tỉnh Balochistan,ànbồithườngchocácnướcđangpháttriểtỉ lệ cược hôm nay Pakistan tháng 8-2022. Ảnh: AFP

Đây là hai ví dụ điển hình cho thấy nhiều nước nghèo và đang phát triển hầu như có tác động rất ít đến môi trường, nhưng lại đang hứng chịu những hậu quả khủng khiếp.

Mất mát và thiệt hại

Hội nghị COP có ý nghĩa quan trọng vì đây là nơi các lãnh đạo thế giới nắm bắt thông tin mới nhất về khí hậu và cùng nhau hành động, chẳng hạn thông qua được Hiệp định Paris năm 2015 nhằm hạn chế tình trạng nóng lên của Trái đất ở mức 1,5oC so với thời kỳ tiền cách mạng công nghiệp.

Nhiều lời hứa đã được đưa ra trong các hội nghị sau đó nhưng vẫn chưa làm được, chẳng hạn như cam kết của các nước phát triển về việc tài trợ 100 tỉ USD/năm cho các nước nghèo thích nghi và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Giờ đây trước gánh nặng ngày càng lớn của biến đổi khí hậu, các nước dễ bị tổn thương đang tập trung vào mảng thứ ba của tài chính khí hậu: mất mát và thiệt hại. 

Đây là cụm từ chỉ những tổn thất, cả kinh tế và vật chất, mà các nước đang phát triển phải đối mặt từ các tác động của biến đổi khí hậu, nói nôm na là tiền để cứu trợ, sửa chữa hạ tầng và phục hồi.

Vì vậy, các nước đang phát triển muốn các nước giàu, nơi phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính lớn nhất, chi trả cho những thiệt hại này.

Do vậy, bồi thường cho các nước nghèo và đang phát triển bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu sẽ là vấn đề chính được thảo luận tại Hội nghị lần thứ 27 các bên tham gia công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu (COP27), ở thành phố Sharm El-Sheikh của Ai Cập từ ngày 6 đến 18-11.

Đây là vấn đề được thảo luận tại hầu như mỗi hội nghị COP, nhưng các nước hy vọng COP27 sẽ đạt được bước tiến trong việc thiết lập một cơ chế chính thức.

Tại COP26 ở Glasgow, Scotland năm ngoái, các nhà đàm phán đã đạt được tiến bộ trong một số vấn đề chính, chẳng hạn như nâng mục tiêu giảm phát thải và cam kết tăng gấp đôi tiền giúp các nước đang phát triển thích ứng. 

Nhưng COP26 bị đánh giá là thất bại trong việc thiết lập một cơ chế để các nước giàu bù đắp tài chính cho những mất mát và thiệt hại ở các nước đang phát triển, song việc thiết lập cơ chế như vậy không đơn giản.

Một số tổ chức cho rằng COP27 sẽ tập trung vào các thỏa thuận hỗ trợ kỹ thuật và tạo diễn đàn để các nước bàn về chi trả cho mất mát và thiệt hại.

Tôi hối thúc các lãnh đạo ở cấp cao nhất tham gia đầy đủ vào COP27 và tuyên bố với thế giới họ sẽ làm gì để chống biến đổi khí hậu trong nước và quốc tế, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres chia sẻ trên Twitter.