Trọng tâm, trọng điểm, không đại trà
Cho đến thời điểm này, gói hỗ trợ đang từng bước được giải ngân, một số chính sách hỗ trợ đã ngay lập tức được đưa vào thực tế. Tuy nhiên, đây là chương trình hỗ trợ có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, cho tất cả các lĩnh vực, trong 2 năm, nên khối lượng công việc là rất lớn. Đánh giá về việc triển khai gói hỗ trợ 350.000 tỷ đồng trong thời gian qua, ông Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia cho rằng, trong kịch bản tích cực, gói hỗ trợ được giải ngân hết trong 2 năm, Việt Nam sẽ hoàn toàn đạt được tăng trưởng 6 - 6,5% trong năm 2022 và năm tiếp theo cao hơn, đạt khoảng 7%. Ở kịch bản tiêu cực hơn, tỷ lệ giải ngân đạt khoảng 70%, tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 5 - 5,5% năm 2022 và đạt 6% năm 2023. "Quan trọng hiện nay là Chính phủ cần sớm ban hành chương trình phòng chống dịch cập nhật Nghị quyết 126 một cách bài bản, nhất quán hơn. Trong đó, nâng cao chú trọng năng lực y tế. Hiện nhiều bệnh viện công - tư gặp vấn đề rất lớn về trang thiết bị y tế kể cả thuốc men. Cùng với đó, Việt Nam cũng cần quan tâm đến bối cảnh địa chính trị thế giới, giá hàng hóa như xăng, dầu đang tăng, phối hợp chính sách tài khoá và tiền tệ để kiểm soát lạm phát và những hệ luỵ trong quá trình phục hồi. Ngoài ra, đây cũng là cơ hội vàng để đẩy nhanh cải cách thể chế, nhất là môi trường đầu tư, kinh doanh. Cơ hội rất tốt để thu hút đầu tư trong và ngoài nước, khi có nhiều nhà đầu tư nước ngoài quan tâm tới Việt Nam sau những năm qua”, ông Cấn Văn Lực nêu kiến nghị. Với mục tiêu giải ngân được gói hỗ trợ nhanh chóng, hiệu quả trong 2 năm, nhiều cơ chế chính sách linh hoạt và đặc biệt đã được Quốc hội, Chính phủ ban hành. Nhiệm vụ của các bộ, ngành và địa phương là làm thế nào để các dự án sớm được triển khai, mang lại những tác động lan tỏa tích cực cho nền kinh tế. Mới đây, Ngân hàng Nhà nước đã họp bàn để lấy ý kiến xây dựng Nghị định dự thảo hướng dẫn về quy trình hỗ trợ lãi suất 2%/năm, tối đa 40.000 tỷ đồng và đặt mục tiêu sẽ trình dự thảo này ngay trong tháng 3. Theo đó, doanh nghiệp hợp tác xã, hộ kinh doanh, doanh nghiệp thuộc các ngành nghề chịu nhiều ảnh hưởng do đại dịch Covid-19 như hàng không, du lịch, sản xuất nông sản... có khả năng trả nợ cũng như phục hồi sẽ là đối tượng chính được hưởng chính sách cấp bù này. Ước tính sẽ có khoảng 1 triệu tỷ đồng vốn cho vay sẽ được bơm ra nền kinh tế. Và dự kiến gói cấp bù lãi suất sẽ được cho vay thông qua cả các ngân hàng thương mại tư nhân chứ không chỉ gói gọn ở 4 ngân hàng vốn nhà nước lớn. Chuyên gia Cấn Văn Lực cho rằng, với gói cấp bù lãi suất 2% lần này, nên khuyến khích những khoản vay mới vì những khoản vay cũ về cơ bản đã được giãn hoãn và giảm một phần lãi theo các chương trình hỗ trợ trước đó. Vậy nên cần khuyến khích chương trình hỗ trợ lãi suất 2% này cho những khoản vay mới là những khoản vay có khả năng giúp doanh nghiệp phục hồi và trả nợ. Đặc biệt, cần có sự triển khai có trọng tâm, trọng điểm, không đại trà. 5 giải pháp
Kiến nghị các giải pháp để triển khai có hiệu quả gói hỗ trợ này, TS.Vũ Tiến Lộc, Ủy viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, các giải pháp trong chương trình phục hồi và phát triển kinh tế do Chính phủ ban hành sẽ hiệu quả hơn khi có những chính sách tài khóa cụ thể, kịp thời. Cũng theo ông Vũ Tiến Lộc, sẽ có 5 giải pháp quan trọng trong chương trình phục hồi và phát triển nền kinh tế. Thứ nhất, mở cửa theo nghĩa rộng nhất, đỉnh cao là mở cửa kinh tế quốc tế, mở lại đường bay quốc tế, không hạn chế về tần suất khai thác của các hãng hàng không miễn là có nhu cầu của thị trường. Thứ hai, bảo đảm an sinh xã hội, chăm sóc và quan tâm đến đối tượng thế yếu trước biến động của kinh tế. Thứ ba, duy trì sinh kế bằng cách thực hiện giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, HTX, hộ kinh doanh có động lực phục hồi nền kinh tế. Thứ tư, nâng cấp hạ tầng thông qua đẩy mạnh hàng loạt dự án đầu tư công để thúc đẩy phát triển tăng trưởng trong ngắn hạn, tạo đà cho phát triển dài hạn. Thứ năm là tăng cường thể chế. “Gói hỗ trợ quy mô 350.000 tỷ đồng chính là chất kích hoạt cho 5 giải pháp nêu trên. Điều quan trọng là phải thực hiện các giải pháp minh bạch, hiệu quả với tinh thần coi gói hỗ trợ tài khóa tiền tệ là biện pháp lớn nhất để tạo sự khởi đầu cho giai đoạn đột phá của nền kinh tế”, ông Vũ Tiến Lộc phân tích. Đáng chú ý, các chuyên gia cũng cho rằng không nên coi gói hỗ trợ là giải pháp thay thế, mà chỉ là vốn mồi để địa phương có thể huy động thêm các nguồn lực khác. "Các địa phương hoàn toàn có thể sử dụng nguồn vốn mồi này để đầu tư vào những khâu nào vướng nhất, nó đang là nút thắt mà chúng ta không khai thông được, thì phải bỏ vốn này vào. Nếu giải phóng mặt bằng sạch thì có thể kêu gọi các nhà đầu tư rất dễ, thậm chí người ta có thể đấu thầu đất đó để tạo nguồn lực và thậm chí đẩy hợp tác đầu tư công tư PPP", GS. TS Hoàng Văn Cường, Phó Hiệu trưởng trường đại học Kinh tế Quốc dân nhấn mạnh. |
