Giá giảm do chất lượng kém TheàmgìđểnângcaogiátrịxuấtkhẩuhồtiêuViệkết quả deportivo calio bà Nguyễn Mai Oanh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), 10 tháng đầu năm 2016, ngành hàng hồ tiêu cũng có sự gia tăng mạnh với mức tăng đạt 35,7% về khối lượng và tăng 15,3% về giá trị so với cùng kỳ năm 2015. Theo đó, khối lượng tiêu XK tháng 10/2016 ước đạt 12.000 tấn, với giá trị đạt 93 triệu USD, đưa khối lượng XK tiêu 10 tháng qua đạt 159.000 tấn và 1,29 tỷ USD. Tuy vậy, hiện nay giá XK bình quân tiêu đen 9 tháng chỉ đạt 7.726 USD/tấn, tiêu trắng đạt 11.329 USD/tấn. So với cùng kỳ, giá XK tiêu đen giảm 1.232 USD, tiêu trắng giảm 1.533 USD. Riêng đối với thị trường nội địa, tính trung bình trong tháng 9, giá thu mua tiêu đen xô tại các tỉnh trồng tiêu trọng điểm Gia Lai, Bà Rịa-Vũng Tàu, Đắk Lắk, Đồng Nai lần lượt ở mức 149.500 đồng/kg, 152.900 đồng/kg, 149.800 đồng/kg, 150.800 đồng/kg, giảm khoảng 7.000 đồng/kg so với trung bình tháng trước. Theo phân tích của VPA, giá giảm là bắt nguồn từ bối cảnh ảm đạm của thị trường thế giới, đồng thời do ảnh hưởng bởi thông tin dự báo sản lượng hồ tiêu Việt Nam năm tới ở mức cao. Bên cạnh đó, còn do nguyên nhân một số thị trường tạm nhập tái xuất những năm trước nhập rất lớn tiêu các loại từ Việt Nam như Úc, Đức, Singapore ... nhưng lượng nhập gần đây giảm, một số thị trường ở Châu Âu khá tiềm năng (Đức, Nga, Tây Ban Nha) nhưng không tăng. VPA cũng nhấn mạnh, giá tiêu giảm ngoài nguyên nhân do một số nhà đầu cơ đã rời thị trường nhưng một phần còn do chất lượng hồ tiêu Việt Nam hiện nay không đảm bảo yêu cầu dù nhu cầu vẫn cao. Theo bà Nguyễn Mai Oanh, cũng chính vì có giá trị tốt nên hiện nay nông dân trồng hồ tiêu đã đầu tư phân bón và thuốc bảo vệ thực vật quá mức cần thiết. Lợi nhuận cao những năm gần đây càng khiến nông dân đầu tư mở rộng diện tích, đẩy năng suất lên cao nhất dẫn đến cây sinh trưởng mất cân đối, cây trở nên dễ nhiễm sâu bệnh. Bên cạnh đó, việc canh tác thiếu khoa học, đặc biệt ở những vùng mới trồng, nông dân ít kinh nghiệm đã khiến ngành hồ tiêu đang trên đà phát triển thiếu bền vững. Người nông dân phải kiên quyết canh tác theo qui trình GAP sẽ giúp nâng cao chất lượng và giá trị hồ tiêu XK. Ảnh: Diệu Hoa Tổ chức lại sản xuất, kiểm soát tốt chất lượng đầu vào Các chuyên gia cho rằng, để ngành hồ tiêu phát triển bền vững, nâng cao giá trị XK hồ tiêu, trong thời gian tới, cần có sự thay đổi manh mẽ trong chuỗi giá trị sản xuất, thương mại của ngành hồ tiêu. Trước tiên, cần tổ chức lại sản xuất theo hướng liên kết, tổ hợp tác, hợp tác xã để chia sẻ kinh nghiệm, áp dụng kỹ thuật canh tác tiến tiến sản xuất theo hướng GAP, đảm bảo sản phẩm an toàn, truy xuất được nguồn gốc và nâng cao vị thế trong việc tiêu thụ sản phẩm. Theo các chuyên gia, vấn đề mấu chốt để có chất lượng hồ tiêu XK tốt phải bắt đầu từ khâu nguyên liệu sản xuất trên đồng ruộng, nên thời gian tới nếu tình hình không được cải thiện sản lượng XK hồ tiêu của Việt Nam sẽ đi xuống, đặc biệt khi Cục Quản lý Thực phẩm Hoa Kỳ đang chuẩn bị ban hành một số quy định mới về tiêu chuẩn chất lượng hàng hoá nông sản vào Mỹ trong đó có hồ tiêu. Lúc đó, với diện tích mở rộng ồ ạt lại thiếu kiểm soát chất lượng như hiện nay, nguồn cung hồ tiêu của nước ta sẽ dư thừa, gây rủi ro lớn cho hàng ngàn hộ nông dân trồng hồ tiêu. Ngoài ra, nông dân có vai trò quyết định trong việc tạo ra sản phẩm hạt tiêu có chất lượng. Chỉ khi người trồng tiêu nhận thức được tính nghiêm trọng của vấn đề tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trên hồ tiêu, kiên quyết canh tác theo qui trình GAP, mạnh dạn liên kết với các doanh nghiệp để cùng sản xuất hồ tiêu sạch thì ngành hồ tiêu mới có thể phát triển bền vững và theo đó từng thành viên trong chuỗi giá trị này mới có thể tồn tại và phát triển. Đối với các doanh nghiệp sản xuất, thương mại, cần làm tốt hơn việc kiểm tra chất lượng hàng hoá trước khi mua, bán, xây dựng vùng nguyên liệu bằng việc liên kết với nông dân, các tổ chức của nông dân, tổ chức sản xuất hồ tiêu theo chuỗi giá trị, làm tốt việc xây dựng hồ sơ truy xuất nguồn gốc, xuất xứ, có phương pháp liên kết sản xuất tiêu thụ sạch sao cho hài hoà được lợi ích cả hai bên. Về phía VPA, chủ trì chỉ đạo các doanh nghiệp thành viên liên kết với nông dân, tổ chức nông dân xây dựng vùng nguyên liệu theo Quyết định 62/2013/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, xây dựng cánh đồng lớn, để ổn định khối lượng hàng hóa, kiểm soát tốt chất lượng đầu vào. Hồ tiêu Việt Nam XK đến 95 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, châu Á chiếm 43%, châu Âu 28,14%, châu Mỹ 22,08%, châu Phi 6,78%. Với nhu cầu tiêu dùng hồ tiêu toàn cầu được dự báo ngày một tăng (khoảng 5%/năm), trong khi nguồn cung toàn cầu có hạn khiến tình hình XK hồ tiêu của Việt Nam được dự báo là khá tốt nếu tiêu sản xuất ra đảm bảo chất lượng sạch, an toàn thực phẩm và duy trì ở mức sản lượng khoảng 130.000 – 150.000 tấn/năm./.

Phúc Nguyên