【bang xh anh】Nguy cơ vỡ bong bóng tín dụng ở Trung Quốc

Bong bóng tín dụng Trung Quốc bất ổn chưa từng thấy trong lịch sử.

Có nhiều nhân tố để đi tới kết luận như vậy,ơvỡbongbóngtíndụngởTrungQuốbang xh anh như sự suy giảm của kinh tế Trung Quốc; các vấn đề đặt ra đối với các ngành công nghiệp chế biến cơ bản, nhất là ngành luyện gang thép; khả năng vỡ bong bóng bất động sản và khả năng dàn xếp về tài chính liên quan tới các ngân hàng và các thể chế tài chính quốc tế có thể nhanh chóng bị suy yếu do việc giảm giá đồng Nhân dân tệ (NDT).

Sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 và ảnh hưởng của nó đến nền kinh tế Trung Quốc, Bắc Kinh đã thiết lập một chương trình kích thích hàng loạt, trị giá 500 tỷ USD, lớn nhất thế giới. Đặc tính quan trọng nhất của chương trình này là yêu cầu các ngân hàng công mở nguồn tín dụng cho các doanh nghiệp, các thể chế tài chính và chính quyền địa phương để tài trợ cho các nguồn vốn đầu tư về công nghiệp, phát triển bất động sản và các dự án cơ sở hạ tầng. Nhờ vậy, trong 5 năm qua, Trung Quốc đã phát triển tín dụng chưa từng thấy trong lịch sử kinh tế, ước chừng tới 15.000 tỷ USD, tương đương với toàn bộ hệ thống ngân hàng của Mỹ.

Hiện nay, kinh tế Trung Quốc suy giảm (mục tiêu tăng trưởng năm nay khoảng 7,5% so với trước đây là 10%) ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực của ngành công nghiệp chế biến và nhất là ngành luyện gang thép. Trong hai tháng đầu năm 2014, ngành công nghiệp sắt thép của Trung Quốc đã mất 490 triệu USD, quý I-2014 có thể là giai đoạn tồi tệ nhất trong thế kỷ mới.

Giới tài chính còn lo ngại hơn về sự gia tăng nguy cơ vỡ bong bóng bất động sản Trung Quốc sau việc tăng gấp 10 lần giá trị quyền sở hữu trong 10 năm qua. Một sự sụp đổ thị trường bất động sản sẽ ảnh hưởng tức khắc tới bình diện quốc tế bởi các nhà đầu tư nước ngoài là một nguồn tín dụng quan trọng của lĩnh vực này ở Trung Quốc. Từ năm 2010, các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư ít nhất 48 tỷ USD vào bất động sản ở đây.

Ngoài ra, một nguồn gây bất ổn về tài chính nữa là do các hoạt động của chính quyền địa phương. Trừ các biện pháp kích thích của chính quyền trung ương sau cuộc khủng hoảng năm 2008, các địa phương ở Trung Quốc đã phát triển bất động sản và cơ sở hạ tầng một cách ồ ạt. Nếu chính quyền địa phương chi hết 80% quỹ công thì họ chỉ thu về được 40% thu nhập từ thuế nên họ phải tìm các nguồn tài trợ khác. Do các chính quyền địa phương không được phép vay một cách hợp pháp, nên họ phải tạo ra “những phương tiện tài trợ” của chính quyền địa phương để có thể vay.

Tuy một số chuyên gia đã loại bỏ triển vọng xảy ra một cuộc khủng hoảng lớn do dự trữ tiền tệ của Trung Quốc còn rất nhiều và do sự kiểm soát công nền kinh tế khá chặt chẽ, nhưng nhiều ngân hàng chính trên thế giới cho rằng nhiều nguy cơ đến từ quyết định của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (FED) tăng lãi suất. Năm ngoái, khi FED bắt đầu có ý định giảm bớt chương trình mua tài sản, các thị trường mới nổi đã thu hồi vốn. Phần chủ yếu của “số tiền nóng” này tới Trung Quốc vì người ta cho rằng trái với các thị trường mới nổi, nơi giá trị đồng tiền giảm, giá đồng NDT vẫn tiếp tục tăng. Nhưng hiện nay, đồng tiền này đã giảm hơn 2,5%, một phần do các nhà lãnh đạo tài chính Trung Quốc tìm cách ngăn chặn đầu cơ dẫn đến việc bị mất gần 5,5 tỷ USD của các công ty dính líu đến các hoạt động đầu cơ. Người ta cũng rất lo ngại về những phản ứng đối với “sự siết chặt” của FED có nguy cơ gây hậu quả đối với Trung Quốc.

Các nhà đầu tư đặt quá nhiều hy vọng vào triển vọng một chương trình mới kích thích cơ sở hạ tầng, mà không nhận thấy những nguy cơ đối với tiền tệ. Sự giảm giá đồng NDT có thể là lời cảnh báo về thực tế bong bóng tín dụng Trung Quốc có nguy cơ sắp vỡ.

M.Châu