Việc tăng lương tối thiểu vùng cũng đồng nghĩa với thay đổi thang,ệpmonglươngtốithiểunămtăsố liệu thống kê về bologna gặp ac milan bảng của doanh nghiệp. Ảnh: Hương Dịu.

Tăng lương và tăng năng suất lao động

Để xác định được mức lương tối thiểu vùng phải có sự tham gia của 3 bên gồm: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. Hiện Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang trong quá trình chuẩn bị trình các phương án đề xuất tăng lương tối thiểu vùng của mỗi bên. Dự kiến trong tháng 7/2018, Hội đồng Tiền lương Quốc gia sẽ có các cuộc đàm phán đầu tiên về đề xuất điều chỉnh lương tối thiểu vùng 2019.

Trong đó, vấn đề thu hút được nhiều sự quan tâm nhất là việc xác định các yếu tố cơ bản của mức sống tối thiểu. Theo ông Nguyễn Đức Chung, Giám đốc Công ty Thương mại và Vận tải Đức Anh, trong bối cảnh kinh doanh vẫn chưa có nhiều khởi sắc như hiện nay, việc tiếp tục tăng mức lương tối thiểu vùng sẽ khiến các doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn vì điều này sẽ là gia tăng gánh nặng chi phí đầu vào cho doanh nghiệp. Theo đó, mức tăng phải được xác định dựa trên căn cứ về chất lượng lao động và sức khoẻ của doanh nghiệp.

Ông Chung cho biết thêm, với mức tăng 6,5% từ 1/1/2018, mỗi một lao động trong công ty của ông đã tăng ít nhất là 300.000 đồng/tháng. Hiện mỗi tháng Công ty đang phải chi thêm gần 20 triệu đồng cho phần tăng lương này, vì tăng lương cũng sẽ đi kèm với tăng mức đóng bảo hiểm của người lao động. Vì vậy, doanh nghiệp mong năm 2019, mức tăng lương tối thiểu vùng chỉ nên tăng từ 2-4% để tạo dư địa cho doanh nghiệp có cơ hội phát triển thêm.

Theo nhận định của TS Nguyễn Đức Thành, Viện Nghiện cứu kinh tế và chính sách (VEPR), tại Việt Nam, lương đang tăng nhanh hơn năng suất, làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp. Hơn một thập kỷ gần đây, lương tối thiểu của Việt Nam đã tăng nhanh, trung bình mỗi năm tăng hai con số, tăng nhanh hơn các nước trong khu vực, trong khi năng suất lao động thấp hơn các nước láng giềng. Cụ thể, từ năm 2007 đến năm 2015, tỷ lệ lương tối thiểu trên năng suất lao động đã tăng từ 25% lên 50%. Tại thời điểm năm 2015, tỷ lệ này của Việt Nam đã cao nhất khu vực, hơn Philippines, Indonesia, Thái Lan, Trung Quốc. Điều này còn còn làm suy giảm khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Phải xét đến từng yếu tố cụ thể

Đánh giá về mức tăng lương tối thiểu năm 2019, nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động– Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân cho rằng, việc điều chỉnh lương tối thiểu hiện đang được điều chỉnh đồng loạt ở các nhóm lao động. Do đó, mức thu nhập của người có thu nhập thấp cũng như cao đều được tăng với mức như nhau. Vì vậy, việc điều chỉnh lương tối thiểu vùng cần được xem xét là chính sách phát triển, nâng cao năng suất lao động chứ không phải chính sách an sinh. Lương tối thiểu cần được điều chỉnh hài hoà, Chính phủ cần tạo môi trường cho việc đàm phán lương khu vực doanh nghiệp thông qua việc nâng cao khả năng đàm phán giữa lao động và chủ sử dụng lao động (doanh nghiệp).

Nhiều doanh nghiệp cho rằng, việc tăng lương tối thiểu vùng cũng đồng nghĩa với thay đổi thang, bảng của doanh nghiệp, vì trên thực tế lương tối thiểu đang được căn cứ quy định lương bậc 1. Với những doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động, bảng lương thậm chí có đến 20 bậc, thì việc tăng lương tối thiểu vùng hàng năm mức cao sẽ gây áp lực lớn cho doanh nghiệp. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng doanh nghiệp dễ rút khỏi thị trường lao động hoặc dẫn đến hiện tượng phi chính thức hoá thị trường lao động Việt Nam .

Là một doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động, ông Nguyễn Ngọc Tân, Phó Giám đốc Công ty Happytex Việt Nam cho biết, đối với việc áp dụng mức lương tối thiểu vùng năm 2018, doanh nghiệp vẫn đáp ứng đầy đủ, tuy nhiên đối mức tăng lương tối thiểu vùng năm 2019, doanh nghiệp vẫn mong mức tăng này sẽ phù hợp tình hình phát triển kinh tế xã hội, đồng thời cũng sẽ tính đến các tiêu chí như khả năng chi trả của doanh nghiệp, nhu cầu sống tối thiểu, chỉ số giá cả, năng suất lao động, sức chịu đựng của doanh nghiệp… Để doanh nghiệp có khả năng cân đối được giữa doanh thu và chi phí.